زهره مهر نوروزی - معصومه الماسی فرد
یار مهربان تنها مانده است
کتاب را ورق می زند نیم نگاهی به صفحه ها می اندازد به دقت شناسنامه کتاب را مطالعه می کند وسپس آنرا به جای اولش باز می گرداند چند بار این حرکت تکرار می شود ودر نهایت کتابی از مصطفی مستور برمی دارد ذوق زده بهای کتاب را می پردازد وقتی از او درباره از سکه افتادن کتاب می پرسم . سر تکان می دهد و می گوید: باور نمی کنم چون خیلی ها را می شناسم که کتاب را دوست دارند وبرای انتخاب و خواندنش وقت می گذارند علت را باید در چیزهای دیگری جستجو کرد.
فریده صادقی این دختر جوان تصریح می کند: به نظر من سرگرم شدن با شبکه های اجتماعی دیگر فرصتی برای کسی باقی نمی ماند که کتاب بخواند.اگر این قدر که برای فضای مجازی تبلیغ می کنیم در مورد کتاب خواندن تبلیغ می کردیم قطعا بیشتر مردم شهر کتاب خوان می شدند.
سارا عباسی از دیگر افراد کتا بخوان یکی از مشکلات و کاستی های جامعه ما گریز از کتاب و پایین بودن سطح فرهنگ مطالعه می داند ومی افزاید: این نقیصه، ریشه ها و علت های مختلفی می تواند داشته باشد که شاید در رأس آنهاعدم احساس ضرورت است، تا وقتی انسان در وضعیت نیازقرار نگیرد، در پی رفع آن نخواهد افتاد.
وی می افزاید:اگر در پاسخ شبهه های اعتقادی و پرسش های سیاسی دربمانیم، یا در مجلس و محفلی که از موضوع خاصی صحبت به میان می آید، احساس کنیم در آن زمینه بی اطلاعیم و شرمسار شویم و احساس کنیم از چرخه زمان و گردونه پرشتاب مسایل علمی و فکری جامعه عقب مانده ایم، نسبت به خلأ و نیاز آگاه می شویم و این می تواند شوق به مطالعه و کتابخوانی را در ما تقویت کند.
موسی زرگر یکی از شهروندان می گوید:رسانه ها نقش به سزایی در شکل گیری افکار عمومی دارند. مثلا اگر یادتان باشد در ایام محرم یک شبکه تلویزیون کتاب سقای آب و ادب و..را تبلیغ می کرد و این بسیار اثرگذار است. اما کتاب بی شعوری های جوجومویز که اکثرا افراد فقط به دلیل تبلیغ زیاد به سراغ آن می روند اما بعد از مطالعه طرف می فهمد که تا چه اندازه بیشعور است و این خلاف کرامت اسلامی است.ان شاالله روزنامه ها و نشریات و مجموع اهالی رسانه با قدرت و همت بیشتری تبلیغ کنند و این رسالت بزرگ را به درستی انجام دهند.
الهام حاج خدادادی گفت: به نظر من یکی از دلایل کمبود کتاب خوانی عدم آگاهی و شناخت نسبت به فواید کتابخوانی است و اینکه افراد کتاب های خوب را با دغذغه تبلیغ نکردند و دیگران آنها را نمی شناسند،مسئله دیگر رمان های اینترنتی و به بیانی بهتر درپیتی و بدون محتوای مناسب است.
سید حسین طباطبایی عنوان کرد: ما وقتی یکی از لوازم منزل را می گیریم چطور با هزاران آب و تاب از آن تعریف می کنیم و همه جا دنبال همان لوازم می گردیم خب اگر کتاب را هم با همان شدت تبلیغ کنیم و وقتی کتابی را میخوانیم از حس و حالی که به ما دست می دهد،از علم جدیدی که کسب می کنیم،از نویسند کتاب،ازیک تکه هایی از متن کتاب و....برای دیگران بگوییم، قطعا در ذهن دیگران تاثیر می گذاریم و تشویق به کتاب خواندن می شوند.
محمود امانی اظهار داشت: وقتی شخصی هیچ آگاهی نسبت به کتاب های خوب ندارد و ما هم تبلیغ نکنیم شخص به اینترنت پناه می برد که در آنجا هم تبلیغ کتاب های غربی و ضد دینی الی ماشاالله است.
وی می افزید: وقتی شما فقط به مردم خصوصا قشر جوان تاکید می کنی که کتاب بخواند آن هم بدون معرفی منابع غنی و پر محتوا، خب نتیجه همین می شود که می بینید.دین تضعیف می شود، ذهن ها مغشوش می شوند و هزاران سوال بی جواب در ذهن خواننده ایجاد می شود که هیچ جوابی نمی تواند برای آنها بیابد پس به انزوا و افسردگی رو می آورد.
حمیده حسینی وفا کارشناس علوم اجتماعی می گوید:برای ایجاد علاقه به کتاب و کتابخوانی، عوامل متعددی نقش دارند که نخستین آنها «خانواده» است.
وی افزود :تجربه نشان داده است که فرزندانی که در خانواده های اهل دانش بزرگ می شوند، میزان مطالعه و گرایش به کتابخوانی در آنان نسبت به خانواده هایی که تمایلی به کتاب و مطالعه ندارند بیشتر است. اکثر علما و دانشمندان در خانواده هایی رشد نموده اند که والدین آنان اهل مطالعه و پژوهش بوده اند.
این کارشناس تصریح کرد: یکی از مفیدترین اطلاعات برای کتابخوان، شناختن آثار خوب و جدید، شناخت نویسندگان متعهد و سالم و آگاهی از مؤسسات انتشاراتی متعهد است. نشان «استاندارد» به عنوان نشانه مرغوبیت کالا، نباید تنها در فرآورده های خوراکی و مصرفی و کالاهای خانگی و صنعتی مد نظر باشد، بلکه آثار فرهنگی و فرآورده های علمی و فکری هم باید مطابق استانداردهای عقلانی و دینی و ارزشی تهیه شود تا جامعه را به فساد و تباهی و بیماری نکشد.
به مجتمع ناشران قم رفتیم مجتمعی که سال 91 تاسیس شده و در ٣٣٠ واحد تجاري و اداري افتتاح شده و حدود ٢٠٠ ناشر در آن مستقر هستند.
حسینی یکی از کتاب فروشان مجتمع می گوید: اساسا از ناشر و کتاب خوان کسی حمایت نمی کند ویا حمایت ها سازمان یافته نیست برای مثال طرح پاییزانه ویا تابستانه که بیست روز از ماه هر فصلی را کتاب ها 40درصد تخفیف رائه می دهیم که 20درصد را دولت به صورت یارانه به ما می دهد والان 2ماه گذشته هنوز یارانه 20درصد قبل پرداخت نشده است .
وی نمایشگاه ها را قبول ندارد ومی گوید: متاسفانه دراین نمایشگاه حضور واسطه ها ودلال ها به فروشندگان وحتی خوانندگان کتاب آسیب می زند.
رسول حسینی از دیگر کتابفروشان مستقر درمجتمع ناشران قم می گوید: در موضوع کتاب 2 مسئله وجود دارد یکی بحث تولید است وموضوع دوم فروش است در بحث تولید نوسان قیمت های کاغذ قیمت تمام شده را افزایش می دهد بطور مثال درچند روز گذشته 14درصد قیمت کاغذ افزایش یافته. در بحث فروش یک مشکل کتاب سازی است که مشکل ساز شده ودیگری لزوم توجه به نیاز مخاطب است که به لحاظ محتوا مهم است . عمر مفید هرکتابی فقط دوسال است توجه به این مسایل هم حوزه تولید وهم فروش باید با تحول بروز بودن همراه باشد.
وی یکی دیگر از مشکلات را هزینه بالای تبلیغ وهمچنین ضعف تبلیغ می داند ومی افزاید: اگر تولید ونشر را درنظر بگیریم بدون تبلیغ هیچ فروشی ممکن نیست پس خود ما ناشران با ابزارهای بروز تولیدات خودرا تبلیغ کنیم.
واما نظر هیت مدیره مجتمع ناشران چیست ؟
قوامیان عضو هیات مدیره مجتمع ناشران استان قم در خصوص دلایل بی توجهی افراد به کتاب و کتاب خوانی اظهار کرد: اشباع شدن موضوعات وتكراري، به روز نبودن موضوعات کتاب و كم كاري مولفين ومحققين مهم ترین دلیل دوری مردم از کتاب است. علاوه براين نوسانات قيمت كاغذ نیز باعث افزايش بهاي كتاب شده است.چطور انتظار داریم مردمی که در تهیه مایحتاج روزانه خود دچار مشکل هستند بهای گزافی برای خرید کتاب بپردازند؟
وی افزود: آشنا نبودن بعضي ناشران به فضاهاي مجازي جهت معرفي كتاب های مربوطه، بي كيفيت بودن آثار از جهت محتوا ،نداشتن مهارت در كتاب آرايي، صفحه بندي و تصويرگري، آشنا نبودن با جامعه و اهداف آن در جهت توزيع مناسب كتاب و رسيدن به مخاطب علاقمند به كتاب نیز تاثیر به سزایی در کاهش مخاطبان کتاب داشته است. باید قبول کنیم که بدنه نشر قم پير و فرسوده شده است.
قوامیان گفت: بيشترناشران قم به دلیل زندگی در شهر مقدس قم و آمیخته شدن روح آنها با اهل بیت عصمت و طهارت، در زمينه كتاب هاي مذهبي و حوزوي تخصص دارند. در مجتمع ناشران براي اولين بار جشنواره صداي سكوت جهت ناشنوايان كل كشور در حال اجرا است که این یکی از بزرگترین اقدامات مجتمع ناشران است.همچنین در این مجتمع براي اولين بار وركشاپ نويسندگي اجرا شد که در این اقدام فرصتی در اختیار افرادی قرار داده شد که توانایی نویسندگی را دارند اما به دلایل مختلف فرصتی برای دیده شدن آنها وجود نداشته است.
وی ادامه داد: در طی دوسال كه بنده رئيس هيات مديره مجتمع ناشران بودم حدود ٦٠ نشست تخصصي در زمينه كتاب برگزارشد كه در ايران بي سابقه بود.انجمن داستان جمعه مجتمع ناشران نیز در بين ٧٠ انجمن ادبي رتبه اول را کسب کرد که تمام مسنتدات و گزارشات آن موجود است. در ٢ آذر نیز برنامه كتاب گردي اجرا خواهد شد.
رئیس هیات مدیره مجتمع ناشران گفت: طرح هاي پاييزه،زمستانه، عيدانه و تابستانه كتاب در قم به نحو احسن انجام مي شود.ما براي نمايشگاه ها و طرح هاي مجتمع ناشران تام پلن داريم. تام پلن به معنی جدول برنامه برحسب زمان و يا نقشه و راه است.
درست است که نویسندگان تاثیر به سزایی در گرایش مردم به سوی کتاب و کتاب خوانی دارند اما خوب است کمی هم نقد بر خودمان داشته باشیم. تنها چند روز به روز کتاب و کتابخوانی مانده ما اهالی رسانه تازه یادمان می افتد که درتقویم ما روزی هم به نام کتاب وکتابخوانی وجود دارد!
عده ای دست به قلم می شویم و یاد داشتی می نویسیم و با یک گزارش یا یک گفتگوی چند دقیقه ای سر و ته قضیه را هم می آوریم و هرچه که هست به همان هفته وروز خلاصه می شود، اما اگر اهمیت ونقش کتاب را در زندگی افراد بدانیم بی شک خود را بیشتر موظف می دانیم که با این یار خاموش و مهربان صمیمی تر باشیم و از آن بیشتر یاد کنیم.
