تاریخ : 1348/10/11 03:00
شناسه : 141314


اختصاصی شاخه سبز

تاثیرات جان بولتون بر ترامپ

در حالی که قرار بود جان بولتون به عنوان مشاور از ارشد امنیت ملی دونالد ترامپ کار خود را در روز 9 آوریل استارت بزند خبر حمله شیمیایی به شهر دومای منطقه غوطه شرقی سوریه در صدر اخبار جهان بود، این حمله در روز یکشنبه یک روز قبل از روی کار آمدن بولتون به وقوع پیوست، بولتون همیشه موضعی سرسختانه و منتقدانه نسبت به سیاست آمریکا در سوریه، عراق، ایران, کره شمالی، چین و روسیه داشت و بر این باور بود که در رابطه با این کشورها به جایی راه های مسالمت جویانی چون دیپلماسی باید مسیری خشن تر و مقتدرانه تری را انتخاب کرد، حال باید دید بولتون هنور سیاست های اجرایی جنگ طلبانه خود در زمان جورج بوش پسر، وقتی که سفیر و نماینده دائم امریکا در سازمان ملل بود به همان تندی و افراطی دنبال می کند یا خیر؟

عیدی ترامپ به ایرانیان در 3 فروردین (23 مارس 2018) انتصاب جان بولتون یکی از تندروترین و جنگ طلبانه ترین فرد که اتفاقا موضع خیلی نزدیکی هم به شخص ترامپ دارد بود. جان بولتون جایگزین مک مستر شده است و در طول بیشتر از یک سال این سومین کسی است که به سمت مشاور امنیت ملی معرفی می شود ( پیش از مک مستر، مایکل فلین نیز ازین سمت برکنار شده بود.) رئیس جمهور امریکا احتمالا پیش خود دو دو تا چهار تا کرد و بعد استدلال کرد شاید از این طریق برای ایرانیان در عید ترس و رعب بوجود بیاورد، چون این فرد (جان بولتون) علاقه زیادی به جنگ با ایران و پاره کردن برجام دارد. جدیدا ترامپ به جایی این از کانال های رسمی نصب و عزل های مقام های سیاسی- امنیتی امریکا را تعیین کنند با یک توئیت سریع تر این کارها را انجام می دهد. در روز دوشنبه 9 آوریل جان بولتون کار خود را در پست مشاور امنیت ملی  ترامپ آغاز کرد با توجه به عزل و نصب های رئیس جمهور امریکا به نظر می رسد مقام های آمریکایی برای ماندن در پست های خود باید در درجه اول فقط همسو و هم عقیده با شخص ترامپ باشند و اهمیتی ندارد که در گذشته ها چه کارهای کردند یا از عهده چه کارهایی بر می آیند، کار کردند در دستگاه سیاسی ترامپ به لیاقت و توانایی اشخاص ربط ندارد بلکه به متملق بودن و هم عقیده بودن با وی مرتبط است. و جان بولتون از جمله از افرادی است که با تفسیر های خود در شبکه تلویزیونی فاکس نیوز توانست اعتماد ترامپ را به خود جلب کند.

 ظاهرا اولین کار جان بولتون پاکسازی مخالف خود در حوزه امنیتی بوده است،  یکی از مقامات دولت آمریکا روز سه شنبه اعلام کرد که استعفای «تام باسرت» مشاور امنیت داخلی «دونالد ترامپ» در کاخ سفید، بنا به اصرار و درخواست «جان بولتون» مشاور امنیت ملی جدید این کشور صورت گرفته است. با استعفای آقای باسرت، تعداد مقام‌هایی که در ۱۵ ماه گذشته، از کابینه و یا تیم مشاوران و دستیاران آقای ترامپ کنار گذاشته شده‌اند به حدود ۳۰ نفر رسیده است، رکوردی کم سابقه که نزدیک‌ترین مثال به آن را می‌توان در دوران ریاست‌جمهوری رونالد ریگان جستجو کرد.

جان بولتون سیاستمدار و دیپلمات ۶۹ ساله امریکایی، یکی از تاثیرگذار ترین افرادی بود که در اشغال عراق در سال 2003 دست داشت بولتون از پیروان جریان نو محافظه کاران یا نئوکان ها است نئوکان ها جنبشی سیاسیست که در آمریکا در دهه۱۹۶۰ در میان دمکرات‌هایی متولد شد که از سیاست داخلی و خصوصاً خارجی این حزب سرخورده شده بودند. بسیاری از پیروان آن در جریان دولت‌های جمهوریخواه دهه‌های ۷۰، ۸۰، ۹۰ و ۲۰۰۰ مشهور شدند. اوج اثرگذاری نومحافظه‌کاری در دولت‌های جرج دبلیو بوش، جرج هربرت واکر بوش و تونی بلر بود، که آن‌ها نقش عمده‌ای در پیشبرد و برنامه‌ریزی برای اشغال عراق در سال ۲۰۰۳ ایفا کردند.بیانیه پروژه قرن آمریکایی جدید که در ژوئن ۱۹۹۷ منتشر شد انجیل محافظه کاران نوین در ایالات متحده آمریکا به‌شمار می‌آید. بولتون فعالیت سیاسی خود را در دوران ریاست جمهوری رونالد ریگان آغاز کرد و در زمان جورج دبلیو بوش پله‌های ترقی را در وزارت دادگستری و وزارت امور خارجه طی‌ کرد و به مقام معاونت وزیر امور خارجه در امور کنترل تسلیحات و امنیت بین‌المللی نیز رسید.

او در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۶ سفیر ایالات متحده در سازمان ملل بود و در سال‌های اخیر در کنار شغل‌های گوناگون، به عنوان تحلیلگر شبکه فاکس نیوز آمریکا نیز فعالیت می‌کرد. بولتون یکی از طرفداران برخورد غیردوستانه با کره شمالی است. او معتقد است که برای جلوگیری از بلندپروازی‌های کره شمالی، باید این کشور را بمباران کرد. جان بولتون برای ایرانی‌ها هم چهره آشنایی است. او مواضع بسیار تندی علیه جمهوری اسلامی دارد و بارها خواستار حمله نظامی به ایران نیز شده، زیرا به گفته او حکومت ایران پیوسته باعث بروز کشمکش‌های تازه در منطقه می‌شود. وی مخالف جدی  توافقنامه هسته ایران (برجام)  با گروه 5 + 1 می باشد. بولتون می‌گوید که رژیم ایران نه تنها یک تهدید تروریستی بلکه یک تهدید هسته‌ای نیز به‌شمار می‌رود. این سیاستمدار و دیپلمات نئوکان از سال ۲۰۱۰ تاکنون در گردهمایی سالانه سازمان مجاهدین خلق شرکت می‌کند. او در آخرین گردهمایی این سازمان که ژوئیه ۲۰۱۷ (تیر ۱۳۹۶) در پاریس برگزار شد، تاکید کرد که باید تلاش برای تغییر رژیم ایران را ادامه داد. وی همچنین بر این عقیده است که یکی از بزرگترین اشتباهات آمریکا خروج نیروهایش از عراق در سال 2011 بوده؛ چرا که عراق می توانست پایگاهی پشتیبان برای مقابله با ایران باشد. بولتون همان کسی است که در کنار رئیس سابق موساد در سیاستهای تحریم و محاصره تهران از سال 2002 نقش داشته است.

مشاور امنیت ملی، طبق تعریف، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی و امنیتی دولت و یکی از مهم‌ترین مشاوران رئیس جمهوری است. او به رئیس جمهوری گزارش مستقل ارائه می‌کند و از جمله در جریان دیدار با پلیس فدرال (اف‌بی‌آی) یا وزارت دفاع (پنتاگون) در کنار رئیس جمهوری خواهد بود.

مشاور امنیت ملی نه تنها دستورالعمل‌های روزانه امنیتی رئیس جمهوری را سازماندهی می‌کند، بلکه همچنین به جمع‌آوری یافته‌های وزارتخانه‌ها و سرویس‌های امنیتی مختلف که سپس در شورای امنیت ملی (NSC) مورد بحث قرار می‌گیرند، می‌پردازد. افزون بر این، او تدابیر مختلف برای مواجهه با بحران‌های موجود را هماهنگ و استراتژی‌هایی را در این خصوص تدوین می‌کند. او بایستی، در جریان عمل به چنین وظایفی، همواره خط مشی رئیس جمهوری آمریکا به‌خصوص سیاست‌های اقتصادی و دیپلماتیک او را در مد نظر داشته باشد. علاوه بر این قرار است که پست مشاور امنیت ملی عاری از تأثیر جریان‌های سیاسی باشد. شورای امنیت ملی به رئیس جمهوری آمریکا در خصوص مهم‌ترین مسایل سیاست خارجی و امنیتی مشاوره می‌دهد. این نهاد در اصل متشکل از معاون رئیس جمهوری، وزیر خارجه، وزیر خزانه‌داری، وزیر دفاع و مشاور امنیتی است. رئیس جمهوری رئیس شورا است.

از علت های چیندمان مهره های جدید در دستگاه های سیاسی ترامپ جدا از دمی دمی مزاج و غیر قابل پیش بینی نبودن رفتار و عملکرد وی برمی گردد به این که ترامپ قصد دارد با روی کار آوردن اشخاصی هماهنگ با سیاست ها و نظرات خود در عرصه های سیاسی، اقتصادی و امنیتی در این حوزه ها سریع تر و بدون از جدل و بحث تصمیم گیری کند، مثلا وی درقبلا در خصوص مسئله ایران و برجام، نحوه مقابله با تهدیدات کره شمالی با رکس تیلرسون وزیر امور خارجه سابق این کشور اختلافات فاحشی داشت به همین سبب مایک پمپئو را جایگزین وی ساخت. از دلایل دیگرانتخابات اشخاصی چون جان بولتون شاید تحقق شعار" سیاست اول آمریکا " باشد، که ترامپ این شعار به عنوان اصل اول  و زیربنایی سیاست خارجی و داخلی خود عنوان کرد و معتقد است از طریق حمایت از تولیدات داخلی آمریکا و  با نفوذ در سایر کشور می توان قدرت و ابهت هژمونی امریکا را که چند سالی است کاهش یافت را از این طریق احیا کرد.

جان بولتون در حالی پست مشاور امنیتی را تحویل گرفت که چالش های زیادی چون جنگ تجاری با چین، ایران و برجام، مذاکره با کره شمالی، سوریه و تنش روزافزونی که کشور وی با روسیه دارد از مهم ترین مسائلی هستند که بولتون در این موارد باید پیشنهادی خود را به ترامپ ارائه دهد، با توجه به سوابق وی در گذشته و تحلیل های که در فاکس نیوز داشت به نظر می رسد تاثیراتی که وی در تصمیم گیری ها بر ترامپ می گذراد باعث می شد که سیاست خارجی امریکا نسبت به قبل ورود وی تهاجهی تر و یکجانبه گرا تر باشد. الان جدی ترین آزمایش پیش روی بولتون حمله شیمیایی دومای غوطه شرقی است بنابر گفته ی خبرگزاری های موثق از روز 10 آوریل فرانسه و امریکا تحرکات نظامی سهمگین و ملموسی در اطراف سوریه و در دریای مدیترانه داشتند که کوچک ترین اشتباه در این مورد جهان را وارد جنگ جهانی سوم سوق خواهد داد، پس در این مورد هم امیدواریم که عاقل های حاضر در دستگاه  حکومتی و سیاسی امریکا که روز به روز بر تعدادشان دراین دستگاه کاسته می شود جلوی جنگ طلبی های دار و دسته ترامپ را بگیرند و در خصوص پرونده هسته ای ایران کافی است که اشاره کنیم که امریکا با لفاظی ها و حملات پروپاگاندای سیاسی – نظامی خود فقط در حال خرید وقت است تا از ورود سرمایه گذارن و شرکت های خارجی به ایران ممانعت به عمل آورد و تغییر این اشخاص هم در همین راستا است.

فاطمه موسوی زاهد

 کارشناسی ارشد روابط بین الملل

 

 

 

 

پاسخی بگذارید