معصومه نظری – با وقوع زلزله اخیر تهران در بامداد نوزدهم اردیبهشت ماه بار دیگر زنگ خطر برای کشور به صدا درآمد. زنگ خطری که نیازمند تدبیر قبل از وقوع حادثه غیرقابل جبران است.
پیش بینی ها حاکی از وقوع زلزله ای شدید در تهران دارد که آسیب زیادی را به همراه خواهد داشت ولی فارغ از صحت و سقم این نقل، آیا دولتمردان در صورت وقوع چنین حادثه ای آماده هستند؟ آیا مدیریت بحران پیش از وقوع تدبیری اندیشیده است تا آسیب ناشی از زلزله را به حداقل برساند؟
تهران پایتخت کشور است و از لحاظ استراتژیک بسیار حاضر اهمیت است چراکه تمرکز بیش از حد سازمان ها و بخش های حیاتی و کلیدی کشور و دولت در تهران مستقر است در صورت بروز هرگونه حادثه شاهرگ کنترل و نظارتی کشور به عنوان راس هویت و بخش کاربردی نظام در خطر قرار خواهد گرفت.
اکنون تهران به پایتخت سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، اداری و حتی درمان تبدیل شده است و دیگر شهرهای کشور تحت الشعاع تصمیم گیری ها از تهران می باشند به این دلیل تمامی وزارتخانه ها و مراکز تصمیم گیری در این شهر متمرکز شده است و حتی بهترین و بیشترین امکانات با رویکرد پایتخت محوری توزیع ناعادلانه ای داشته و میزان درآمدی در این شهر تفاوت قابل توجهی با دیگر شهرهای کشور دارد و به عنوان شهری گران در جهان به شهرت رسیده؛ این تمرکز ناعادلانه امکانات موجب افزایش مهاجرت ها، حضور حاذق ترین پزشک ها و اساتید در تهران شده است.
حتی تصمیم گیری و جهت دهی ها از تهران برای بخش فرهنگ و هنر اعمال و ابلاغ نمی شود و این امر موجب شکاف سطح فرهنگی تهران با دیگر استان ها و شهرستان ها در کشور شده است.
طرح انتقال برخی وزارتخانه ها به دیگر استان های کشور و جلوگیری از تمرکزگرایی در تهران در دولت نهم و دهم مطرح شد و پس از چند ماه تب و تاب آن فرونشست و به فراموشی سپرده شد.
چنین به نظر می رسد فارغ از نگاه های سیاسی پیگیری چنین سیاستی و تمرکز بیش از اندازه بر پایتخت محوری چندان منطقی و کارگشا نباشد چراکه علاوه بر عواقب منفی این سیاست چون افزایش مهاجرت، افزایش نابهنجاری، افزایش جمعیت غیرمنطقی در یک شهر، توزیع ناعادلانه امکانات و نیز بی توجهی به دیگر شهرها، از لحاظ استراتژیک چندان گزینه مناسبی برای امنیت ملی نمی باشد.
فقط کافی است تصور کنیم یک اتفاق و بلای طبیعی این شهر را تهدید کرده است، تمامی کشور تحت تاثیر این شرایط آسیب می بیند و حتی اقتصاد ملی و سیاست متزلزل می شود و موجودیت کشور و نظام اسلامی با تهدید جدی مواجه خواهد شد.
طی دو ماهه اخیر کشور با ویروس کرونا درگیر است و جهت مهار این ویروس سیاست های قرنطینه خانگی و محدودیت های ترددی بین شهرها اعمال شد و یکی از دلایل آنکه تهران به عنوان یکی از مراکز اصلی شیوع کرونا قرنطینه نشد وجود چنین شرایطی بود که شاهرگ حیاتی کشور را تهدید می نمود. و اکنون زلزله تهران زنگ خطر را بار دیگر برای پایتخت محوری کشور نواخته است. آیا به راستی وقت آن نرسیده است تا راهکارهایی برای جلوگیری از این تمرکزگرایی تدبیر و عملیاتی شود؟
با بررسی دیگر کشورها این نتیجه حاصل می شود که چنین سیاستی در کشورهای پیشرفته جهان امری مطرود است. برای نمونه می توان به کشور استرالیا اشاره کرد که کانبـِرا یا کَنبِرَ پایتخت این کشور است. جمعیتی بیش از ۳۲۵ هزار تن دارد و بزرگترین شهر غیر بندری استرالیا بهشمار میآید. کانبرا به عنوان پایتخت استرالیا، پارلمان و دادگاه عالی این کشور و بسیاری دیگر از ادارههای دولتی را در خود جای دادهاست. کانبرا محل استقرار هیئت دولت، خانهٔ پارلمان، دادگاه عالی استرالیا و سازمانهای متعدد دولتی است.
ملبورن از دیگر شهرهای مهم این کشور به عنوان قطب مهم آموزش عالی و تحقیقات، هنر و فرهنگ و مد، ورزش و تفریح و جهانگردی و نیز فعالیتهای تجاری و صنعتی استرالیا شناخته میشود؛ تا جایی که از آن به عنوان پایتخت فرهنگ و هنر و مد و ورزش این کشور یاد میگردد.
از آدلاید به عنوان یکی از اولین شهرهایی که به توسعهٔ آزادیهای اولیهٔ مدنی و مذهبی پرداخت و ترقی خواهی سیاسی در آن وجود داشت، نام برده میشود. همچنین، این شهر حدوداً از نیمههای قرن ۱۹ام به بعد با عنوان "شهر کلیسا ها" نیز شناخته میشود که دلیل آن وجود گوناگونی مذهبی و بالا بودن سطح اعتقادات ساکنین آن است.همچنین، ساکنین شهر آدلاید را، «آدلایدیَن» میگویند. این شهر در کنار اینکه مرکز سیاسی و تجاری ایالت استرالیای جنوبی است، محل بسیاری از مؤسسات دولتی و مالی نیز میباشد که تعداد زیادی از آنها، در بخش اصلی شهر و در خیابانهای پادشاه ویلیام و خیابان تراس شمالی متمرکز شدهاند. امروزه، آدلاید به خاطر جشنوارهها و رویدادهای ورزشی بسیارش، غذاها و نمای ساحلی اش، پدافند دفاعی و بخش تولیدی آن شناخته میشود.
داروین در کناره خلیج بیگل و دریای تیمور بنا شده و ۱۶۶۰ کیلومتر مربع وسعت دارد. جمعیت داروین در سال ۲۰۰۵ برابر ۱۱۱۳۰۰ نفر برآورد شدهاست. این شهر از نظر نظامی اهمیت دارد و پایگاههای نظامی زیادی در آن هست.
درصورت بروز هرگونه مشکلی در یکی از این شهرها می توان از دیگر شهرهای بزرگ آن به عنوان پایتخت دوم یاد کرد که با هر حادثه ای فعالیت های کشور مسیر خود را طی کند.
انتهای پیام /