بلوار دانشگاه را پشت سر می گذارم به ورودی دانشگاه که می رسم، کمی مرددهستم چشمم به اطلاعیه روی درب ورودیقسمت خواهران خیره می شود، به همراه داشتن کارت دانشجویی الزامی است. روی اطلاعیه دیگری نوشته شده بود داشتن چادر الزامی است نمی دانم چقدرولی از اینکه دیدم در یک فضای آموزشی به چادربه این میراث فاطمه زهرا(س)
به این لباس ملی زنان ما تا این اندازه بها داده می شود خوشحال هستم. خانمی که در بخش ورودی خانم ها نشسته محجبه ترازدیگران است.من با هدف تحقیق میدانی آمده بودم. وقتی وارد محوطه شدم ساعت حدود یک و نیم عصربود. ساختمان دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم درپردیسان چند سالی است که به بهره برداری رسیده، طبق آمار موجود در بخش علوم انسانی
طی این چندسال 694مقاله معتبر بین المللی ازاین واحددانشگاهی استخراج شده است.دانشجویان آماده می شدند تا در کلاس ها حاضر شوند بازهم در ذهن خود اعتراض دانشجویانی را که با دفترروزنامه تماس داشتند مرور کردم،حرف آنها کمبود سرانه فضای آموزشی بودهمه اطلاعتی که درباره سرانه فضای آموزشی درباره دانشگاه آزاد وجود داشت استناد به گفته های ریئس دانشگاه آزاد کشور بود که باید به سمت دانشکده علوم انسانی می رفتم. رو بروی دانشکده یک کتاب فروشی سیار وجود داشت،
روی عنوان و محتوای کتاب هایی که در معرض دید دانشجویان گذاشته بودند تمرکز کردم البته این مشکل نه تنها در دانشگاه که بسیاری جاهای دیگر دیده بودم، رمان های خارجی به رمان هایی ایرانی ارجحیت دارند، رمان هایی که محتوای آنها سازگاری و سنخیتی با فرهنگ دین و آیین ما نداشته و ندارد، وارد طبقه همکف شدم درروبروی درب ورودی نکاتی که باید دانشجویان دختر و پسردر این فضای آموزشی رعایت می کردند در دو بنر نوشته و به دیوار نصب شده بود. دانشجویان را می دیدم تنهایی و یا چندتایی به سمت کلاس های خود می رفتند، دیدن این تعداد جوان جویای علم هر آدمی را سر ذوق می آورد چه سرمایه بی بدیلی .!!!
در شهرمان 31دانشگاه و مرکز علمی وجود داردکه 21دانشگاه آزاد، غیر انتفاهی و غیر دولتی وجود دارد که دانشگاه آزاد یکی ازآنهاست. طبق گفته دانشجویان دراینجا(دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم ، پردیسان ) کلاسها به شدت شلوغ است به طوری که دربرخی ازکلاس ها دانشجویان مجبور می شوند کل یک ساعت و ربع را سرپا بایستند وبه درس گوش دهند و از این موضوع
هم استاد وهم دانشجو معترض هستند، استاد به علت حضور خارج از استاندارد دانشجو در کلاس نمی تواند به خوبی تدریس کند این گفته های دانشجویانی بود که بسیاری به سمت یکی از آنها که در راهرو کنار پریز برق نشسته تا موبایلش شارژ شود با او درباره وضعیت کلاس ها گفتگو می کنم او شلوغی کلاس ها را قبول دارد، ولی معتقد است چندان مانعی برای آموزش نیست.
با دانشجوی دیگری سر صحبت را باز می کنم او شلوغی را مشکل همیشگی این دانشگاه می داند ومی افزاید: در دانشکده فنی اوضاع ازاین هم بدتر است بچه ها بیشتر مواقع مجبور می شوند سر پا بایستند. دانشجوی دیگری که از اوضاع کلافه است می گوید: دراین چند سال در مهرماه با شلوغی بعضی کلاس ها مواجه می شویم آن هم به دلیل اینکه هنوز تکلیف انتخاب واحدها مشخص نیست و حذف و اضافات وجود دارد، در برخی کلاس ها هم وجود بعضی ازاساتید که سابقه تدریس بهتری دارند دلیل مهمی برای شلوغی برخی از کلاس هاست. یکی از دانشجویان می گوید: در بعضی از کلاس ها حجم جمعیت بقدری بالاست که خود اساتید هم نسبت به این مسئله معترض هستند. با تعدادی دیگر ازدانشجویان سر صحبت را باز کردم دانشجویان ترم اول و دومی معترض تر از ترم های بالاتربودند این نشان می داد که پذیرش دانشجویان در سال های جدید خارج از ظرفیت نیاز بوده.
لازم بود تا دراین باره با رئیس دانشکده علوم انسانی صحبت می کردم دانشکده ای که دانشجویان شاکی بیشتری داشت،شاخص های ارزیابی آموزش عالی که در سال 26آبان ماه سال 1383به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسیده یکی از بندهای مهم این مصوبات بند -2-7الف- است که درباره سرانه فضای آموزشی به تفکیک دانشگاه های دولتی تاکید می کند؛ بنابراین مر قانون در خصوص سرانه فضای آموزشی ایجاب می کند که متناسب با دانشجویان فضای آموزشی هم در نظر گرفته شود.آخرین آماری که از وضعیت سرانه فضای آموزشی در خصوص دانشگاه آزاد وجود داشت به مصاحبه ایسنا (خبرگزاری دانشجویی) با رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در سال 1395تهیه شده بود دراین مصاحبه محسن هاشمی می گوید: سرانه فضای آموزشی در دانشگاه آزاد اسلامی مناسب است. خوشبختانه براساس استاندارد وزارت آموزش عالی دانشگاه آزاد اسلامی در وضع مناسبی است.سرانه دانشگاه از مرز1۰مترمربع برای هر دانشجوعبور کرده است، استاندارد بینالمللی برای هردانشجو از فضای آموزشی، ورزشی، فرهنگی،رفاهی 17مترمربع است. استاندارد ایران 15مترمربع است و دانشگاه آزاد اسلامی براساس طرح راهبردی 1۰متر مربع را در نظر گرفته است.
اما اوضاع دانشگاه آزاد اسلامی قم واحد پردیسان چیز دیگری می گفت حداقل در بخش کلاسهای آموزشی شواهد نشان می داد که فضای آموزشی زیر استاندارد کشوری است.به دفتر رئیس دانشکده می روم آقای اسحاقی،خودم را معرفی می کنم و موضوع را مطرح می کنم جوابی که می شنوم متعجبم می کند، باید از حراست نامه بیاورید! منتظر بودم بگوید روابط عمومی باید شما را تایید کند، ولی تاکید او روی حراست بود، حرفش این بود که گفتگو با خبرنگاردر مقام او تعریف نشده است، او فقط می تواند پاسخگوی مراجعه کنندگانی مانند دانشجویان،اساتید و کارمندان است ولا غیر.به دفتر حراست که در طبقه سه این ساختمان مستقر بود مراجعه کردم خانمی که در آنجاحضور داشت با دفتر حراست تماس گرفت ساعت دوعصر بود ولی کسی گوشی را برنداشت. به دفتررئیس دانشکده بازگشتم و عرض حال کردم ولی محکم ترازقبل روی حرفش پافشاری کرد و گفت:بدون نامه حراست مصاحبه نمی کنم.ظاهرا چاره ای جز کوتاه آمدن و بی خیال شدن مصاحبه با رئیس را نداشتم، قبل از بیرون آمدن از دانشکده یکبار دیگر به کتاب فروشی کوچک روبروی دانشکده علوم انسانی مراجعه می کنم، بادقت بیشتری به کتاب ها نگاه می کنم محصولی که تغذیه کننده روح و افکار انسان هاست. خوب که دقت می کنم می بینم جای کتاب بزرگان ومشاهیر وطنمان خالی است، جای رمان های دینی خالی است، رمان آموزش فلسفه غرب بود اما تکلیف فلسفه اسلامی چه می شد چرا ازبین این همه نویسنده وطنی کسی روی فلسفه اسلامی به زبان ساده کارنکرده بود؟؟؟؟ چرا کتاب های بوستان کتاب در اینجا دیده نمی شد؟ و دهها چرای دیگر که ذهنم را مشوش کرده بود.با مشورت همکاران با ملکوتی روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی صحبت کردم، از آماردانشجویان ورودی امسال می پرسم پاسخ می شنوم که ما مجاز به دادن آمار نیستیم مگراینکه شما طی نامه ای از ما درخواست کنید وما با مجوز دانشگاه مرکزی به شما آمار را اعلام کنیم پس باید از خیر این سوال می گذشتم که گذشتم، مرتضی بابایی مسئول کمیسیون اموردانشجویی استانداری قم با بیان اینکه هم اکنون 70هزار دانشجو در قم تحصیل می کنند افزود:امسال در مجموع 17هزار دانشجو به 31موسسه آموزش عالی در قم راه یافته اند.روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی قم که گویی طرح این موضوع برایش تازگی دارد با بیان اینکه تاکنون دراین زمینه از سوی دانشجویان اعتراضی نداشته ایم می گوید: تشکیل کلاس های 5۰نفره خارج از آیین نامه آموزشی دانشگاه نیست، علت اعتراض دانشجویان بیشتر به علت استفاده از
کلاس هایی است که برای سقف 3۰دانشجوتعریف شده، اما اگر کلاس کوچک است و تعداد دانشجویان زیادتر است می توانیم کلاس ها را درتالار برگزار کنیم.این موضوع را با مرتضی بابایی رئیس کمیسیون استانداری قم مطرح کردیم برتعامل خوب
دانشگاه با استانداری تاکید می کند و می افزاید:دانشجویان اگر در باره کمبود فضای آموزشی وشلوغی کلاس های این دانشگاه اعتراض دارند می توانند نامه ای را با این مضمون با استانداری بیاورند تا برای آنها پیگیری کنیم.
اساسا موضوع سرانه فضای آموزشی در دانشگاهها
از آن مباحث مهمی است که چندان در اولویت موسسان مراکز آموزش عالی نیست بنابراین هرچه اولویت این موضوع مهم از دیدگان مسوولان دورتر باشد، دامنه مشکلاتی که گریبانگیردانشجویان و نظام آموزشی ما شده، افزایش می یابد، در قم موضوع سرانه آموزشی روی هواست چون کسی به درستی پاسخ گوی آن نیست.باشد که مسئولین بویژه مسئولین دانشگاه آزاد که خانواده ها برای تحصیل فرزندانشان هزینه بالایی را پرداخت می کنند برای پیشگیری از مشکلات این مهم را مد نظر قرار داده در این زمینه جدی تر وارد عمل شوند
زهره مهرنوروزی
