طلال عتریسی در گفتگو با مهر
تاریخ : 1400/07/4 11:22
شناسه : 399744

رئیس مرکز مطالعات سیاسی دانشگاه لبنان با بیان اینکه سیاست تحریم این کشور از سوی واشنگتن شکست خورده است به تشریح شرایط پس از تشکیل دولت لبنان پرداخت. کاروان حامل تانکرهای سوخت ارسالی توسط جمهوری اسلامی ایران هفته گذشته وارد خاک لبنان شد. ورود تانکرهای سوخت به خاک لبنان با استقبال گسترده مردم این کشور مواجه شد. لبنانی‌ها با حضور در مسیر عبور تانکرهای سوخت ضمن سر دادن شعارهایی علیه ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی، از جمهوری اسلامی ایران و سید حسن نصرالله قدردانی و تشکر کردند

لبنان طی دو سال گذشته به دلیل محاصره اقتصادی از سوی آمریکا تحت فشارهای مالی شدید قرار داشت، هدف ایالات متحده آمریکا از اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه لبنان، وادار کردن دولت این کشور به ایستادن در برابر حزب الله بود.

ارسال کاروان حامل تانکرهای سوخت به لبنان تمامی محاسبات و معادلات آمریکایی‌ها را برهم زد. علیرغم فشارهای اقتصادی علیه لبنانی‌ها به ویژه در طول دو سال گذشته آنها نه تنها در برابر حزب الله نایستادند، بلکه امروز به دلیل واردات سوخت از ایران، از این گروه مقاومتی تشکر و قدردانی می‌کنند. تحریم‌های اعمالی علیه لبنان نه تنها حزب الله را تضعیف نکرد بلکه به فرصتی برای افزایش محبوبیت بیش از پیش آن در سراسر لبنان تبدیل شد.

از سوی دیگر، ورود کاروان حامل سوخت ایران به لبنان یک بار دیگر موجب تثبیت معادله بازدارندگی مقاومت در برابر آمریکا و رژیم صهیونیستی شد. علت این مسأله هم آن است که آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها علیرغم تهدیدات قبلی‌شان، جرأت و جسارت تعرض به کاروان سوخت در هیچیک از مراحل انتقال آن به لبنان را پیدا نکردند.

در همین ارتباط گفتگویی را با طلال عتریسی تحلیلگر سیاسی و رئیس مرکز مطالعات سیاسی دانشگاه لبنان ترتیب داده ایم که از نظر می‌گذرد:

 

*محموله‌های سوخت از ایران طی روزهای اخیر وارد لبنان شد. این اقدام حزب الله در حل بحران سوخت لبنان را چطور ارزیابی می‌کنید و بازخورد این امر در میان شهروندان لبنانی به شکلی بوده است؟

 

ارسال سوخت از ایران به لبنان در شرایط بسیار سختی صورت گرفت، شرایطی که لبنانی‌ها وضعیت بسیار دشواری را طی می‌کنند، ارزش پول ملی کاهش یافته است، قیمت‌ها افزایش یافته است و فعالیت برخی بیمارستانها و کارخانه‌های تولید تجهیزات پزشکی به خاطر کمبود مواد اولیه و نبود سوخت متوقف شده است. لبنان در درجه نخست به مازوت نیاز مبرم داشت و هیچ کشوری در این شرایط نه تنها حاضر نبود به لبنان کمک کند بلکه لبنان را در زمینه‌های مختلف به ویژه سیاسی تحت فشار و محاصره شدید قرار دادند.

 

بنابراین در چنین وضعیتی، اقدام حزب الله و درخواست سوخت از ایران کاملاً مناسب و به جا و گامی به موقع و شجاعانه بود، امری که به شکستن محاصره آمریکا منجر شد. نکته دیگر اینکه طرح توزیع سوخت به تمامی مناطق لبنان چه مسیحی و چه مسلمان و بدون هر گونه تبعیض و صرفاً بر اساس نیاز مردم صورت گرفته است. این موضوع باعث نگاه مثبت به ایران شده است. امکان ارسال چنین کمک و حمایتی در زمان مناسب و برای همه لبنانی‌ها فراهم است، این امر طبعاً به کاهش بحران در لبنان کمک خواهد کرد اما اگر ارسال نفت به طور مداوم صورت گیرد می‌تواند به حل و فصل کلی بحران کمک کند. اما با این حال و در شرایط دشوار کنونی چنین حمایتی از سوی ایران نقش زیادی در کاهش بحران داشته است.

 

*حزب الله در گذشته به دفاع از وطن در برابر رژیم صهیونیستی می‌پرداخت اما اکنون علاوه بر مقاومت در برابر دشمن نقش بزرگی در حل و فصل چالش‌های کنونی لبنان ایفا می‌کند و همانطور که شاهد هستیم شاخصه‌های یک حزب قدرتمند در عرصه سیاسی را دارا می‌باشد، نظر جنابعالی چیست؟

 

حزب الله همواره یک قوای نظامی باصلابت، مستحکم و موفق در برابر رژیم صهیونیستی است و همچنان بر این نقش دفاعی و مقاومت در مقابل هر گونه تجاوز دشمن تاکید دارد. این امر سالهای متمادی ادامه داشته و متوقف نشده است اما طی دو سال گذشته و از زمانی که اوضاع اقتصادی و اجتماعی لبنان رو به فروپاشی است و دسترسی به مواد اولیه و نیازهای اساسی همچون سوخت مورد نیاز بیمارستانها، افراد و نهادهای آموزشی و تربیتی دشوار شده است و شهروندان لبنانی از کمبود مواد غذایی و دارو رنج می‌برند، حزب الله نقش پررنگ‌تری در عرصه سیاسی ایفا کرده است.

 

حزب الله یک قدرت سیاسی بزرگ است، در پارلمان و دولت حضور دارد و از محبوبیت مردمی برخوردار است، حزب الله با این پتانسیل به گزینه مقاومت اقتصادی در کنار مقاومت نظامی و ایجاد شبکه اجتماعی و اقتصادی و تأمین مایحتاج ملت لبنان از جمله دارو، غذا و سوخت اندیشید، در حال حاضر سوخت رسانی انجام شده و در مرحله بعد به تأمین مواد مورد نیاز دیگر منجر خواهد شد. حزب الله ثابت کرده است که یک حزب سیاسی- اجتماعی است که به مسائل مردمی اهتمام می ورزد همانطور که در سطوح نظامی مدافع ملت است. حزب الله در حال حاضر در سطوح اقتصادی و اجتماعی از مردم لبنان حمایت می‌کند و نمی‌پذیرد که لبنانی‌ها در محاصره و شرایط سخت اقتصادی باشند. بنابراین حزب الله اکنون ابعاد مختلف دارد و علاوه بر چهره نظامی معروف، دارای بعد اجتماعی و خدمات رسانی به مردم است و در بعد سیاسی نیز نظرات خود را در تصمیم گیری های دولت و پارلمان مطرح می‌کند. این موضوع خیلی در گذشته مطرح نبود اما ما اکنون با چهره جدیدی از حزب الله مواجه هستیم، وجه اجتماعی و اقتصادی که در روزها و سالهای آینده تأثیرات زیادی به جا خواهد گذاشت.

 

*اندکی پس از ارسال سوخت از ایران به لبنان، شاهد تشکیل دولت لبنان بودیم، این اتفاق پس از یک سال و نیم رخ داد، آیا شکل گیری دولت جدید مانع از فروپاشی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در لبنان خواهد شد؟

 

پس از ارسال سوخت از ایران و تشکیل دولت، اوضاع در لبنان خیلی بهتر از قبل شده است زیرا بدون دولت، اوضاع دشوار می‌شود و فروپاشی تشدید می‌شود، بنابراین تشکیل دولت گامی مثبت بود و ارسال سوخت از ایران نیز در حل بخشی از مشکلات مردم سهیم بود اما اینها به تنهایی مانع از فروپاشی اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نخواهد شد چرا که جلوگیری از فروپاشی به سیاستهای دولت و نخست وزیر و اقدامات اقتصادی آن بستگی دارد. در اینجا چند سوال مطرح می‌شود، اولویتهای اقتصادی چه چیزهایی هستند؟ نیازهای اساسی و سوخت و دارو چگونه تأمین خواهد شد؟ مشکل بانک‌ها و اموال و دارایی‌های مردم در بانک‌ها چگونه حل خواهد شد؟ روابط دولت کنونی و نخست وزیر آن با ایران، کشورهای عربی، اروپایی و غیره چگونه خواهد بود؟ آیا سیاست متوازن و دقیقی اتخاذ خواهد شد؟ آیا سیاست پذیرش سوریه و روی گشاده در برابر آن به گونه‌ای که لبنانی‌ها در ازای آن شاهد نفع اقتصادی باشند، حاصل خواهد شد؟

 

پاسخ این سوالات مشخص خواهد کرد که لبنان از فروپاشی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نجات پیدا خواهد کرد یا خیر. اما با این حال بر این باور هستیم که تشکیل دولت خود فی نفسه بیانگر این است که یک گام در مسیر صحیح بود و این گام می‌تواند به بازسازی اقتصاد و شکل گیری وضعیت جدید در لبنان منجر شود.

 

*چرا کشورهای عربی طی دو سال گذشته که لبنان تحت محاصره اقتصادی قرار دارد، از کمک رسانی به بیروت دریغ کرده اند؟

 

کشورهای عربی بنا به دلایل متعدد کمکی به لبنان نکردند. دلیل نخست اینکه این کشورها به ویژه عربستان خواهان کمک رسانی به لبنان نیستند زیرا نگاه منفی به موضوع لبنان و حزب الله دارند و بارها به صورت مستقیم و غیر مستقیم اعلام کرده اند خواهان دولتی که حزب الله در آن حضور داشته باشد، نیستند. تشکیل دولت بدون حزب الله محال است زیرا حزب الله یک قوای سیاسی در لبنان است و هرگز دولتی بدون مشارکت آن تشکیل نخواهد شد به همین دلیل عربستان سعودی هیچ گاه به لبنان کمک نخواهد کرد.

 

کشورهای عربی دیگر مثل قطر یا کویت احتمالاً خواهان کمک به لبنان هستند اما آمریکا مانع آنها می‌شود زیرا واشنگتن، لبنان را تحت محاصره اقتصادی قرار داده است و سعی دارد میان محاصره و حزب الله ارتباط برقرار کند و بگوید حزب الله عامل فروپاشی اقتصادی لبنان است. بنابراین هرگز اجازه نخواهد داد کشورهای عربی، کمکی به لبنان داشته باشند.

 

اما آنچه مبرهن است این است که این سیاست، شکست خورده است و فروپاشی لبنان هرگز خدمتی به نوع تفکر آمریکا در این زمینه نخواهد کرد زیرا حزب الله با وارد کردن سوخت از ایران، لبنان را از فروپاشی نجات داد و این جنبش در حال حاضر پرنفوذترین حزب در لبنان است و ایران حضور گسترده‌ای در لبنان دارد، فلذا سیاست محاصره لبنان از سوی آمریکا در راستای منافع واشنگتن نبوده است و در نهایت به نفع حزب الله و افزایش محبوبیت ایران و حضور مثبت آن در لبنان بوده است.

پاسخی بگذارید