غلامحسین دهقانی سفیر جمهوری اسلامی ایران در بلژیک بر ضرورت مسئولیت پذیری کشورهای غربی در بحران افغانستان تاکید کرد.

دهقـانـی در وبیناری بـا موضـوع «تبعات وضعیت افغانستان بـرایِ منطقـه جاده ابریشم و چشم‌انداز پیش رو» شرکت و سخنرانی کـرد.  

برگزار کننده ایـن وبینار مرکز بین‌المللی توسعه سیـاست‌های مهـاجرتـی (ICMPD) بـود. ایـن مرکز، همانگونه کـه از نام آن پیداست، در زمینه تدوین سیـاست‌ها و گـزارش‌دهی در حوزه مهاجرین و پناهنـدگان فعالیت دارد و اجرای بخشی از پـروژه‌های مشترک ایـران و اتحـادیه اروپـا در حوزة مهاجـرت و پناهنـدگـی را بـر عهده دارد.  

در ایـن وبینار نماینـدگان نهـادها و مراکز مختلف اروپـایـی نظیـر شورا، پلیس مرزی (Frontex)، کمیسیون، سرویس اقـدام خـارجـی، کمیساریـای عالی سازمان ملل متحـد در امور پناهنـدگان و بیش از 160 مشارکت‌کنندة دیگر از وزارت‌ امور خارجه و نهادهای مختلف کشورهای بلژیـک، اتـریش، لتونی، آلمـان، گرجستـان، پرتغـال، سوئـد، فنـلاند، هلنـد، اسلوواکـی، استـونـی و سوئیس در این وبینـار حضور داشتند.

دهقـانـی حول چهـار محـور اصلیِ علل و ریشه‌های بحـران افغانستان؛ مسئولیت بین‌المللی؛ چالشِ عظیـم ناشی از بحـران افغانستان؛ و نیـازهای ایـران سخنـان خـود را ارائـه و بـر ضرورتِ مسئولیت‌پذیریِ کشورهای غربی در بحـران افغانستان، کـه خـود بـا دخالت‌های غیرقانونی نظامـی در پدیدآوردنِ آن سهم و نقش اساسی را ایفا کرده‌اند، تأکیـد کـرد.  

سفیـر جمهوری اسلامی ایـران در بلژیـک بـا انتقـاد از سیـاست یک و بام و دو هوای برخـی کشورهای غربی گفت کشورهایی کـه درب را بـرایِ روی مهاجرینِ و آوارگانِ فراری از جنگ بسته‌اند، نمی‌توانند از کشورهای همسایه توقع داشته باشند کـه دروازه‌های خـود را بـر روی امواج مهاجرین همواره باز نگه دارند. او بـا تأکیـد بـر سیـاست جمهـوری اسـلامی ایـران در ایـن موضـوع، کـه مبتنی بـر اصول و ارزش‌های دینی و اخلاقـی بوده است و همواره برخوردی برادرانه بـا پنـاهجویـان افغان را منجر شده است، متذکـر شد «غرب نباید میزبانی مستمر ایـران از بیش از ۴ میلیـون پناهجوی افغان را عادی و مفروضِ همسایگی در نظـر بگیرد.

سفیـر کشورمان در بلژیـک همچنیـن بـر ضرورت کمک‌های بین‌المللی بـه کشورهای منطقـه بـرایِ مدیریت بحـران آتـی مهاجـرت و همچنیـن میزبانی از آوارگان تأکیـد کـرد و بـا اشاره بـه وضعیتِ وخیم اقتصادیِ ناشی از انسـداد سرمایه‌های افغانستان در خارج از ایـن کشـور متذکـر گـردیـد «در صورتی کـه جامعه جهـانی بـه انفعال در ایـن زمینه ادامه دهـد، فروپاشی اقتصـاد و جامعه در افغانستان قطعی بوده و نتیجة مستقیم ایـن امر نیز بروز سیل سهمگین پناهجویانی خواهـد بـود کـه مقصد نهـایـی آنها اروپـا است. دهقـانـی همچنیـن بـا اشاره به اهمیت تشکیل دولت فراگیر بـا مشارکت همه اقوام و اقلیت‌ها در افغانستان، ایـن مهم را مهم‌ترین تضمینِ صلـح و ثبات در افغانستان و موثرترین عامل در ترغیب افغان‌ها بـه ماندن در موطن خـود توصیف کـرد.
 در پاسخ بـه اینکه «چطور می‌توان کنترل مرزی را تقویت کـرد؟ آیـا ایـران تهمیدات مشترکی بـرایِ کنترل مرزها بـا همسایگان خـود دارد؟ آیـا ایـران اردوگاه‌هایی بـرایِ استقرار اضطراری پنـاهجویـان در مناطق مرزی در نظـر گرفتـه است؟» دهقـانـی بـا اشاره بـه مرزهای بسیـار طولانی ایـران بـا افغاستان کـه نزدیک بـه هزار کیلومتر است گفت «کنترل مرزی نیـاز بـه تجهیزات دارد زیرا اگر مهاجرین غیرقانونی را از یک نقطه مرز هم برگردانیم، از بخشی دیگـر وارد خواهند شد زیرا فقدان تکنـولوژی‌هایِ بـه‌روز کنترل مرزی بـه علت موانع ناشی از تحـریم‌های غیرقانونی آمریکا امکان نظارت موثر را از ایـران گرفتـه است».

بـه منظور اسکانِ اضطراری مهاجرین چه اقداماتی می‌توان در مرزها انجام داد؟ ایـران و پاکستان چطور می‌تواند از ایـن مهاجرین حمایت کنند؟
پاسخ سفیـر: ایـران تا کنون همه اقداماتی را کـه در توان داشته است انجـام داده است و همه کسانی کـه وارد قلمرو ایـران شده‌انـد از خدمات اولیـه برخوردار بوده‌اند. اقدامی کـه در ایـن مرحله می‌توان در دستـورکار قرار داد تقویت بیمارستان مرزی است زیرا بیمارستان‌ها و مراکز درمانی مناطق مرزی ایـران در ایـن مقطع بـا کمبودهای جدی روبـرو شده‌انـد. همچنیـن بـا توجه بـه انبوه جمعیت و ضعف تجهیزات و افت سطح بهداشت، احتمال شیـوع بیماری‌های واگیردار در مناطق مرزی و در میان ساکنین ایـن مناطق را نیز بایستی جدی گـرفت. در عین بـایـد توجه داشت کـه از جمعیت ۴ میلیـون افغان‌هایی کـه در ایـران حضـور دارند، تنها ۳۵ هزار نفـر در اردوگاه‌ها اسکان داده شده و بقیه در مناطق شهری و در کنار دیگـر مردم ایـران زنـدگی می‌کنند. می‌توان تجهیزات بیشتری در مرز مستقر کـرد اما میزان حمایت‌های بین‌المللی در ایـن زمینه بـه هیچ وجه کفاف چالش موجـود را نمی‌دهـد.
سفیر ایران در پاسخ بـه سوالی در خصوص بازگشت داوطلبانه مهاجرین گفت:  «هیچ‌کس در ایـران مهاجری را برخلاف میلش مجبـور بـه ترک نمی‌کند اما اینطور نباشد کـه فقط ایـران چنین رفتاری را داشته باشد و دیگران دست بـه اخراج مهاجرین بزنند. اگر دیگران از کشورهای منطقـه انتظار دارند کـه مهاجرین و پنـاهجویـان را پذیرا باشند، خـود بـایـد از الگوی رفتاری مطلوب خـود پیروی کنند»./ ایران