زهره مهر نورزی. هرچند شهرما به جز ایام تعطیلات نوروزی شهر قم سالانه میزبان ۲۲ میلیون زائر و گردشگر است، اما در ایام نوروزامسال بعد از فروکش کردن کرونا قابل پیش بینی بود که آمار مسافران و زائران قم چشم گیر باشد بنابراین میزبانی شایسته از مسافران نوروزی به همت و تلاش مضاعف مدیران نیاز داشت.

نوروز 1401قم میزبان ایران بود،اما آیا شهرما برای پذیرش این حجم مسافران نوروزی آمادگی داشت؟
پیام جوادیان رئیس کمیته اسکان ستاد تسهیلات زائرین و خدمات سفر شهرداری قم فعالیت مراکز تفریحی و گردشگری شهرداری قم در ایام نوروز با اشاره به اینکه فضای سبز شهر قم در سالهای اخیر گسترده شده است، اظهار کرد: همزمان با توسعه فضای سبز، برنامهریزی برای ایجاد زیرساختهای لازم تفریحی و گردشگری برای حضور شهروندان و مسافران در این فضاها در سالهای اخیر صورت گرفته و مراکز خوبی ایجادشده است.
وی ادامه داد: برای ایام نوروز ۱۰ مرکز از زیرمجموعههای شهرداری آمادهشده تا شهروندان و مسافران بتوانند با دریافت تخفیف از خدمات این مراکز استفاده کنند.
رئیس کمیته اسکان ستاد تسهیلات زائرین و خدمات سفر شهرداری قم افزود: این اماکن شامل شهربازی و تله سیژ در بوستان علوی، باغ پرندگان، رستوران آبی و مجتمع تفریحی باهم، شهربازی بزرگ بوستان غدیر، دریاچه مصنوعی و ماهیگیری دریاچه جوان، غزل پارک بوستان فدک، رستوران و شهربازی بوستان نرگس و رستوران سنتی شبستان است که مسافرین و شهروندان شهر قم با تخفیف میتوانند از این مراکز استفاده کنند.
جوادیان به محلهای برپایی ایستگاههای دریافت تخفیفات اشاره کرد و گفت: ایستگاهها در درب یک مسجد مقدس جمکران، میدان آستانه در حرم مطهر و عوارض قم تهران برپا شدند و علاقهمندان میتوانند با کارت شناسایی به این مراکز مراجعه کرده و با ثبتنام، تخفیف این مراکز را دریافت کنند.
وی خاطرنشان کرد: این طرح کمکی به سرمایهگذاران در زمینه جذب گردشگر است و همچنین ساعات حضور مسافران در قم را افزایش میدهد.
آماده باش چهار هزار نیروی شهرداری قم در ایام پایانی سال
فرماندار قم گفت: در ایام نیمه شعبان و تعطیلات عید نوروز، بیش از چهارهزار نفر از نیرویهای شهرداری در قالب یازده کمیته و هشت ستاد اجرایی در بخشهای مختلف، آماده خدمت به مردم هستند.
عباس ذاکریان افزود: برای خدمت رسانی بهتر به مردم، ۴۰۰ دستگاه ماشین آلات خدمات شهری و آتش نشانی، ۲۰۰ دستگاه اتوبوس درون شهری و هزار و ۵۰۰ دستگاه تاکسی فعالیت میکنند.
وی گفت: با توجه به همزمانی نیمه شعبان و سفرهای نوروزی، برای راهنمایی و استقبال از زائرین، ستادهای مختلفی در اطراف مسجد مقدس جمکران و در ورودیهای شهر قم مستقر شده اند.
لزوم تلاش برای افزایش ماندگاری مسافران درقم
فرماندار قم با تاکید بر اهمیت افزایش ماندگاری مسافران و زائران ورودی به قم گفت: باید با اطلاع رسانی و تبلیغ مراکز تفریحی، تاریخی و میراثی مدت زمان ماندگاری زائران در این استان افزایش یابد.
عباس ذاکریان در گفت و گویی، با اشاره به استقبال مردم از سفر به قم با کنترل نسبی کرونا و افزایش پوشش واکسیناسیون، بیان داشت: از سه ماه گذشته ستادهای نوروزی استقبال از زائران و مسافران نوروزی در سطح استان و همچنین شهرداری قم شروع به کار کرده و ۶ بوستان به همراه ۲ سوله بحران و سالن های ورزشی شهرداری جهت اسکان مسافران آماده سازی شدند.
وی با اشاره به آماده سازی ۳ هزار کلاس درس در ۳۰۰ مدرسه استان جهت اسکان زائران و مسافران نوروزی، اظهار داشت: قبل از شیوع بیماری کرونا به صورت متوسط هر سال ۶ هزار کلاس درس از مسافران نوروزی پذیرایی میکردند.
فرماندار قم یادآور شد: ۳۸ حسینیه و مسجد، به همراه سوله های بحران و سالن های ورزشی به همراه ۲۵۰ نماز خانه ادارات و دستگاه های دولتی در شب تحویل سال به ظرفیت اسکان زائران افزوده شدند.
سری به آمارواقعی اسکان ها ونظارت ها می زنیم
ثبت بیش از ۵۴۱ هزار اسکان در پرونده سفرهای نوروزی قم
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قم گفت:در تعطیلات نوروزی بیش از ۵۴۱ هزار مسافر در اماکن اقامتی استان اسکان یافتند.
علیرضا ارجمندی با بیان این که اماکن اقامتی استان پس از دو سال محدودیتهای کرونایی در ایام نوروز با حجم زیادی از مسافر روبرو شد، اظهار کرد: «از ۲۴ اسفندماه تا پایان تعطیلات نوروزی ۵۴۱ هزار و ۷۲۶ مسافر در اماکن اقامتی استان اسکان یافتند.
وی تصریح کرد:از این تعداد آمار اسکان، ۱۸۹ هزار و ۹۸۲ مسافر در اماکن تحت نظارت ادارهکل میراثفرهنگی و ۳۵۳ هزار و ۸۶۴ مسافر در دیگر اماکن اقامتی شامل اماکن متبرکه، حرم مطهر حضرت معصومه (س) مسجد مقدس جمکران، حسینیهها، امامزادهها، مدارس، بوستانها اقامت داشتند
وی در ادامه عنوان کرد: تختهای اقامتی رسمی استان در نیمه اول نوروز ضریب اشغال بالای ۹۵ درصد و در نیمه دوم نوروز ضریب اشغال حدود ۶۰ درصدی را تجربه کرد.
ارجمندی گفت: ظرفیت واحدهای اقامتی رسمی استان برای اسکان مسافران نوروزی ۲۹۳ واحد اقامتی با ظرفیت ۱۴۰۷۰ شامل ۳۶ هتل ۲۵ هتل آپارتمان، ۷۵ مهمانپذیر و ۱۵۷ خانه مسافر بوده است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان قم با اشاره به بازدید نظارتی مستمر از اماکن قامتی و گردشگری در نوروز ۱۴۰۱ ادامه داد: در تعطیلات نوروزی ۶۰۷مورد بازرسی از واحدهای اقامتی و گردشگری انجام شده که به صدور ۲۷۹ مورد تذکر، ۷۳ مورد اخطار، ۳۰ مورد پلمب و اخطار پلمب برای واحدهای متخلف ختم شده است.
بهرهگیری از ظرفیت اسکان در تأسیسات اقامتی و گردشگری استان قم، ظرفیت آموزش و پرورش برای اسکان و یا مشخص شدن چند بوستان برای برپایی چادرهای مسافران نوروزی و همچنین برنامههای نوروزی و نظارت بر اسکان همه آن خدماتی است که در ستاد تسهیلات زائران نوروزی برنامهریزی شده است.
اما با توجه به همه این برنامهها خدمات و نظارتها، در شهر قم که به عنوان دومین شهر مذهبی و نگین گردشگری زیارتی کشور به شمار میرود مشکلات و معضلاتی دیده میشود که باید با همراهی و هم افزایی مسئولان استان پیگیری شود تا برای سالهای آینده این شهر برای پذیرایی شایسته از مسافران نوروزی آمادگی خوبی داشته باشد.
اختصاص ۳ هزار کلاس درس برای اسکان مسافران نوروزی
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قم گفت: آموزش و پرورش استان با ۳هزار کلاس و ۱۴ هزار ظرفیت اسکان پذیرای زائران نوروزی است.
ارجمندی بیان کرد: استان قم با دارا بودن ۱۴هزار تخت اقامتی آماده اسکان زائران شهر کریمه اهل بیت (س) است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی قم افزود: ۳۹ هتل، ۲۴ هتل آپارتمان، ۷۴ مهمانپذیر و ۱۴۰ خانه مسافر و در مجموع ۲۴۴ واحد اقامتی تحت نظارت ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان در نوروز آماده خدمترسانی هستند.
فعالیت ۲۹۳ واحد اقامتی در قم
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی قم گفت: در این استان ۲۹۳ واحد اقامتی داریم که شامل هتل، هتلآپارتمان، مهمانپذیر و خانه مسافر می شود.
با خبرنگاران اظهار داشت: ۱۳ هزار و ۷۰۰ تخت در این استان داریم که ان شاءالله امسال، ۲ هزار تخت به این میزان افزوده میشود.
وی به مسافران توصیه کرد: در هر واحد اقامتی که قصد اسکان دارند، حتما «نرخنامه رسمی» و «مجوز» آن واحد را مطالبه کنند و تمام واحدهای اقامتی نیز موظف هستند، نرخنامه و مجوز خود را در معرض دید مراجعه کنندگان قرار دهند.
طبق برآیند و آمار قم امسال توانست کارنامه قابل قبولی را ازنظر خدمات دهی به زائران ارایه دهد، به نظرمی رسد همین توفیق حاصل شده نتیجه تعامل نهادهای مختلف از جمله شهرداری، استانداری ومیراث فرهنگی است،اما کافی نیست چرا که در موضوع اسکان امسال برخی ازمهمانان شهر کریمه به زحمت افتادند به طوری که مجبور شدند چندین برابر قیمت با خداقل امکانات محلی برای اسکان یافته وپرداخت کنند.با توجه به اینکه متولیان بر این موضوع اشراف دارند پیداست که برای رفع این مشکل به برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت نیاز داریم.
لزوم ساخت زائرسرای عمومی با مشارکت خیران
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری قم با اشاره به مشکلهای ناشی از فقدان اماکن اقامتی و رفاهی ارزان قیمت در این استان گفت: با توجه به شرایط و ویژگیهای خاص قم، احداث زائرسرای عمومی با مشارکت خیران ضروری است.
احمد حاجی زاده با اشاره به افزایش ۷۰ درصدی سفر به قم در نوروز سالجاری، بر افزایش خدمات و ارتقاء فزیرساختهای اسکان و تکریم زائران و مسافران تاکید کرد.
وی با بیان اینکه در نخستین نگاه، تمام مدیران باید از وضعیت موجود ناراضی باشند و در مسیر ارتقاء و بهبود خدمات و امکانات برای مسافران و زائران تلاش کنند، گفت: با پیشبینیهای صورت گرفته، آیین نیمه شعبان و استقبال از سال جدید در این استان در وضعیت مطلوب و رضایت بخشی انجام شد.
گردشگری مزیت نخست توسعه قم
معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری قم گفت: مزیت اصلی توسعه قم مبحث گردشگری است و صنعت و کشاورزی در مراتب بعدی قرار دارند.
سیدمهدی قریشی درگفت و گو با خبرنگاران بیان کرد: ظرفیت و بستر لازم جهت توسعه گردشگری در این استان کاملا فراهم است.
وی گفت: توسعه صنعت در قم در نهایت این استان را گرفتار آلودگی و معضلاتی میکند که امروزه شهرهای پیرامونی با آن دست و پنجه نرم میکنند.
وی با بیان اینکه تا قبل از شیوع کرونا فقط سالانه حدود ۲ میلیون زائر عراقی وارد استان قم می شدند، گفت: با احتساب گردشگران و زائران سایر کشورها مانند سوریه، لبنان، افغانستان، پاکستان و غیره تعداد این افراد بسیار بیشتر می شود که نشان میدهد تاکنون استفاده بهینه و مطلوبی از شرایط آماده جهت توسعه گردشگری و زائرپذیری قم، به عمل نیامدهاست.
هرچند که به گفته مسئولان امسال در وردوی های شهر برای استقبال ازمسافران نوروزی غرفه هایی ایجاد شده بود که مسافران را راهنمایی می کرد، اما همچنان برای زائر و مسافر پیدا کردن محل پارکینگ درسطح شهر، یافتن وصحن ها و شبستان های حرم مطهر مشکل بود، وآنها به اجبار از شهروندان پرس و جو می کردند. نا خوانایی شهر قم و کمبود محل اسکان، چالش دیرپا و دیرینه قم است. امیدواریم با تجربه بدست آمده از این سال ها در نوروز سال آینده میزبان خوبی برای خیل مسافران و زائرانی باشیم که قم را مقصد سفر خود قرارمی دهند.