با قرارگیری شاخص کیفیت هوا در محدوده 201 تا 300 احتمال بروز عوارض جدی بر سلامت افراد جامعه افزایش می‌یابد.

متأسفانه در شرایطی که ساعت‌هاست شاخص کیفیت در وضعیت بسیار بدی قرار دارد، طبق اعلام استاندار تهران، ادارات و مدارس تهران برقرار است و شهروندان مجبور به تنفس در این هوای خفه‌کننده هستند.

این در حالی است که بر اساس گزارش هواشناسی از عصر امروز انتشار این گردو غبار مجدداً افزایش پیدا می‌کند و قطعاً تا پایان روز جاری بازگشت کیفیت هوا به وضعیت عادی رخ نمی‌دهد. وضعیت آب و هوا در سراسر کشور بسیار نامساعد است.

هوا در بوشهر خاک بالا می‌آرود؛ خشکسالی عامل ریزگردها

از پنجره که به بیرون می‌نگری، منظره خارج قهوه‌ای رنگ به چشم می‌آید. کافی است پایت را از در خانه بیرون بگذاری تا با هر وزش باد لایه‌ای از گرد و غبار در آغوشت بکشند.

نفس شهر تنگ شده است و خاک بالا می‌آورد، این تنها وضعیت شهر بوشهر نیست بلکه بسیاری از شهرهای کشور درگیر موجودات مزاحمی به نام ریزگرد هستند.

موضوع ریزگردها و تبعات ناشی از بحث تازه‌ای نیست، سال‌هاست که مسئولان در این خصوص بحث می‌کنند، کارشناسان نظر می‌دهند و در رسانه‌ها قلم می‌زنند و در آخر آلودگی شهر به گردن ذرات ریزی می‌افتد که نتیجه عملکرد بشر دو پاست.

مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفته است که دیروز شاهد ورود ذرات گرد و غبار در استان بوشهر بودیم که غلظت آن در بوشهر ۲۶۲ میکروگرم بر متر مکعب رسید.

فرهاد این میزان غلظت ذرات گرد و غبار را بیانگر هوای بسیار ناسالم دانسته و اعلام کرده است که این وضعیت برای افراد گروه سنی حساس خطرناک است و باید از خروج از منزل پرهیز کنند.

او اعلام کرد که بوشهر پارسال ۴۵ روز هوای پاک، ۲۵۲ روز هوای قابل قبول، ۱۹ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، پنج روز هوای ناسالم، یک روز هوای بسیار ناسالم و یک روز هوای خطرناک داشته است.

به گفته معاون توسعه و پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان بوشهر ۲ موج گرد و غبار از روز جمعه تا کنون استان بوشهر را درگیر کرده است؛ موج اول روز جمعه بود و مناطق گسترده‌ای از کشور و به تبع آن استان بوشهر را تحت تاثیر قرار داد.

 زهرا راستگو افزود: این گرد و غبار از سطح زمین تا سطوح بالای را درگیر کرده و هوای آلوده و غبار آلود را به وجود آورده بود.

وی تصریح کرد: موج دوم گرد و غبار از دیشب وارد کشور شده و مناطق شمال خلیج فارس را در بر گرفته است، ساعت به ساعت بر غلظت این گرد و غبار افزوده می‌شود، زیرا در مسیر جریان باد به مناطق جنوبی خوزستان و شمال خلیج فارس منتقل شده است.

معاون توسعه و پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان بوشهر اعلام کرد که روند وضعیت غبارآلود تا فردا ادامه خواهد داشت و ممکن است در ساعات آینده بر غلظت آن افزوده شود به خصوص در مناطق شمالی و مرکزی استان مثل دیلم، گناوه، خارگ و بوشهر.

راستگو می‌گوید: مناطق جنوبی استان بوشهر مثل بندر دیر با غلظت کمتر درگیر گرد و غبار هستند.

کارشناسان معتقدند مهم‌ترین کانون تشکیل طوفان‌های گرد و غبار در ایران مربوط به کشورهای همسایه است، خشکسالی و از بین رفتن مراتع در این کشورها باعث شده تا طوفان‌های شن به سمت ایران حرکت کنند این درحالی است که خود ایران هم درگیر برخی مسائل مشابه است.

معاون توسعه و پیش‌بینی اداره کل هواشناسی استان بوشهر علت وقوع گرد و غبار در سال‌های گذشته را این چنین اعلام کرد: از زمستان گذشته تاکنون با چند موج گرد و خاک روبه‌رو بوده ایم که علت آن بارش کم باران در سال زراعی گذشته در منطقه خاورمیانه بوده است. کم‌آبی سبب شده که فرسایش خاک افزایش یابد و با عبور سامانه جوی، ایجاد وضعیت ناپایدار و وزش باد در مناطق بیابانی عربستان و عراق گرد و غبار تشکیل و در مسیر حرکت کند.

هوای بجنورد برای تمامی گروه ها ناسالم شد
کارشناس پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی گفت: امروز هوای بجنورد برای تمامی گروه ها ناسالم شد.

جواد عمارلو اظهار کرد: طی دو روز گذشته هوای بجنورد فقط برای گروه های حساس ناسالم بود که امروز برای تمامی گروه ها ناسالم شده است.

وی تصریح کرد: شاخص آلودگی هوای بجنورد طی امروز به ۱۹۱ رسیده است.

عمارلو افزود: شاخص کیفیت هوا در دو روز گذشته ۱۰۶ و روز گذشته ۱۳۶ بوده است.

وی ادامه داد: قرار بر این است تا یک ساعت آینده جلسه کارگروه هماهنگی شرایط اضطرار به ریاست معاون هماهنگی عمرانی استانداری برگزار شود.

این مقام مسئول تصریح کرد: هوای خراسان شمالی تحت تاثیر گرد و غبار غرب کشور قرار گرفته است.

وی بیان کرد: گرد و غبار هوای غرب کشور که از عراق به ایران نفوذ کرده، شهرستان های مختلف استان را تحت تاثیر قرار داده و موجب کاهش کیفیت هوا شده است.

عمارلو توضیح داد: طبقه بندی کیفیت هوا بین صفر تا ۵۰ پاک، بین ۵۰ تا ۱۰۰ سالم، بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ ناسالم برای گروه های حساس، بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ ناسالم برای همه گروه ها و ۲۰۰ تا ۳۰۰ بسیار ناسالم است.

وی با اشاره به اینکه در واقع در آلودگی هوا عوامل محلی و خارج استانی تاثیر گذار است، توضیح داد: عوامل غیر محلی شامل ورود توده های گردو غبار از خارج کشور است.

کارشناس پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی گفت: عوامل محلی که در این استان موجب کاهش کیفیت هوا می شود شامل زمین های کشاورزی بایر، خشکسالی و کاهش بارندگی و فعالیت سنگ شکن ها در حواشی شهرها است.

هوای مشهد در وضعیت قرمز است/۲ منطقه در شرایط خیلی ناسالم قرار دارد
در حال حاضر کیفیت هوای مشهد در وضعیت قرمز و ناسالم برای تمام گروه‌هاست. همچنین ۲ ایستگاه‌ کریمی و سمزقند نیز در شرایط خیلی ناسالم قرار دارد.

بنابر اعلام مرکز پایش آلاینده‌های زیست‌محیطی مشهد و بر براساس آخرین اطلاعات واصله از ایستگاه‌های سطح شهر میانگین شاخص کیفیت هوا در ۲۴ ساعت گذشته برای میانگین کل ایستگاه‌های مشهد ۱۷۸ و برای تمام گروه‌ها ناسالم بوده است. در حال حاضر نیز کیفیت هوا با شاخص ۱۸۲ در شرایط قرمز و ناسالم برای تمام گروه‌ها قرار دارد.

بیشترین بار آلودگی از ایستگاه کریمی با شاخص ۲۲۲ گزارش شده و هوای این منطقه با رنگ بنفش در شرایط خیلی ناسالم قرار دارد. در ایستگاه سمزقند نیز شاخص کیفیت هوا ۲۱۱ بوده و در وضعیت بنفش و خیلی ناسالم برای تمام گروه‌هاست. همچنین کمترین آلودگی از ایستگاه‌ صدف با شاخص ۱۴۷ گزارش شده و هوای این منطقه در وضعیت نارنجی و ناسالم برای گروه‌های حساس قرار دارد.

در حال حاضر کیفیت هوا در ایستگاه‌های سرافرازان، مفتح، خاقانی، خیام‌شمالی، امامیه، شهر، چمن، آوینی، الهیه، خیام‌جنوبی، سجاد، لشگر، نخریسی و ماشین‌ابزار در وضعیت قرمز و ناسالم برای تمام گروه‌هاست.

این شرایط هوایی احتمال افزایش بیماری‌های قلبی یا ریوی و مرگ زودرس در بیماران قلبی و سالمندان افزایش علائم تنفسی در کل جمعیت را در پیش دارد. بر این اساس توصیه می‌شود افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی یا ریوی، کودکان و سالمندان از فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل اجتناب ورزند. افراد دیگر نیز باید فعالیت‌های طولانی یا سنگین خارج از منزل را کاهش دهند.

ادامه جولان گرد و غبار در آسمان همدان
کارشناس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان همدان از ادامه جولان گرد و غبار تا دو روز آینده در آسمان استان خبر داد و گفت: امروز نسبت به دو روز گذشته شرایط بهتر است اما همچنان غبار و گرد و خاک در آسمان استان وجود دارد.

روح‌اله زاهدی با اشاره به اینکه این گرد و غبار برای گروه‌های حساس خطرناک است اظهار کرد: به این افراد توصیه می‌شود حتی‌المقدور در محیط‌های باز حضور نداشته باشند و تمام ضوابط بهداشتی را رعایت کنند.

وی درباره شرایط ناسالم هوا و تعطیلی مدارس نیز مطرح کرد: تصمیم تعطیلی مدارس در این وضعیت، نیازمند همگرایی تمام دستگاه‌های متولی است اما عمدتا امروز نسبت به روزهای گذشته شرایط کمی بهتر است.

زاهدی با بیان اینکه مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان دستگاه آلودگی سنجی ندارد و شاخص آلودگی هوا دستگاه پایش محیط زیست است، عنوان کرد: امروز و فردا هوای آسمان صاف و آرام است و برای روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه وزش باد شدید پیش‌بینی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه شامگاه گذشته بارش‌های رگباری در برخی از نقاط استان از جمله شهر همدان شاهد بودیم، گفت: در شهر همدان، گل تپه و شیرین سو ۵ میلیمتر، رزن ۲ میلیمتر، فامنین یک میلیمتر و تویسرکان و بهار و اسدآباد کمتر از یک میلیمتر گزارش بارش ثبت شده است.

طوفان یزد به جان آموزش‌های حضوری افتاد

کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا در استان یزد به دلیل پیش‌بینی احتمال وقوع طوفان و ایجاد پدیده گرد و غبار مدارس ابتدایی نوبت دوم شهرستان‌های اردکان، میبد و اشکذر به صورت مجازی اعلام کرد.

به دلیل پیش بینی احتمال وقوع طوفان و ایجاد پدیده گرد و غبار توسط اداره کل هواشناسی استان یزد و به استناد آیین نامه اجرایی تبصره سه ماده سه قانون هوای پاک، دومین کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوا به صورت حضوری با ریاست معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری یزد و دیگر اعضای مرتبط در محل مرکز پایش اداره کل حفاظت محیط زیست یزد تشکیل و تصمیماتی در این باره اتخاذ شد.

برهمین اساس، فقط مدارس ابتدایی نوبت دوم شهرستان های اردکان،میبد و اشکذر به صورت مجازی و بقیه شهرستان و مناطق و مرکز استان در هر دو مقطع ابتدایی و متوسطه به صورت حضوری است.

اعمال محدودیت برای گروه‌های حساس (زنان باردار، کودکان و بیماران تنفسی و قلبی) و اطلاع رسانی توسط معاونت دانشگاه علوم پزشکی یزد، آماده باش تمامی دستگاه‌های امدادی منطقه در کل استان به صورت عام و شهرستان‌های اردکان، میبد و اشکذر به صورت خاص، اعمال اقدامات محدودکننده از سو فرمانداران با توجه به شرایط دید منطقه و در زمان‌های بحران، از دیگر مصوبات این کارگروه برای امروز یکشنبه خواهد بود.

توصیه شده است با توجه به احتمال بالای قرارگیری شاخص کیفی هوا در وضعیت بالاتر از حد استاندارد برای ساعات عصر امروز یکشنبه مورخ 21 فروردین، همه افراد بخصوص گروه‌های حساس مانند سالخوردگان، کودکان، بیماران تنفسی و قلبی، از تردد و فعالیت های سنگین در فضای باز خودداری کنند.

همچنین اعلام شده است که در صورت پیش‌بینی تداوم وضعیت شرایط اضطرار متعاقبا تصمیمات اتخاذ و اطلاع رسانی خواهد شد.

کدام آلاینده‌ها را در روزهای اخیر بیشتر تنفس کرده‌ایم؟

این روزها آلاینده‌های هوا بیش از پیش در هوای بسیاری از شهرهای بزرگ کشور از جمله تهران جولان داده‌اند و تا اعماق وجودمان نفوذ کرده‌اند؛ آلاینده‌هایی مانند ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون، کمتر از ۱۰ میکرون و نیتروژن دی‌اکسید هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند ولی همه تاثیر مشترکی بر ما دارند؛ سلامت ما را به خطر می‌اندازند.

غول ترسناک گرد و غبار سایه خود را روی برخی شهرهای ایران انداخت و پایتخت نیز از این قاعده مستثنی نبود. این آلودگی که با رشد تصاعدی شاخص آلاینده‌های هوای تهران همراه بود، سبب شد تا شاخص آلودگی هوای پایتخت در برخی نقاط روی عدد ۵۰۰ نیز قرار بگیرد؛ عددی که شاید در بهترین حالت در فیلم‌های آخرالزمانی می‌توان آن را مشاهده کرد البته این آلودگی در روز بعد هم تداوم داشت.

علی رغم اینکه آلاینده شاخص در جریان هجوم گرد و غبار در روزهای گذشته ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون بوده، دو آلاینده معیار دیگر یعنی نیتروژن دی اکسید و ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون نیز افزایش چشمگیری را تجربه کرده‌اند. هر کدام از این آلاینده‌ها ویژگی خاص خود را دارند و به شکلی خاص به محیط زیست و سلامت موجودات زنده آسیب زا هستند.
ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون

بر اساس اطلاعات سایت شرکت کنترل کیفیت هوای تهران ذرات معلق کوچکتر از ۱۰ میکرون در روزهای اخیر آلاینده شاخص هوای تهران بوده است. این آلاینده ذرات جامد یا مایع موجود در هوا هستند که دارای قطری کمتر از ۱۰ میکرون هستند و بر اثر سوزاندن چوب، احتراق ناقص در ترکیبات هیدروکربنی، احتراق سوخت موتورهای دیزل و ...، واحدهای صنعتی، کشاورزی ، جاده‌های آسفالت نشده و فعالیت‌های ساختمان‌سازی و آلاینده‌های غیرگازی، ایجاد و منتشر می‌شوند. این ذرات به علت ابعاد ریز خود می‌توانند از سیستم دفاعی مجاری تنفسی عبور کنند.

بیماری‌های قلبی، بیماری‌های ریوی، کاهش سیستم ایمنی بدن در مقابل بیماری‌ها، از بین رفتن بافت‌های ریه، آسم کودکان، مرگ و میر زودرس، سرطان و خاک گرفتگی بخشی از تاثیرات منفی این آلاینده است که به عنوان آلاینده اصلی در گرد و غبار روزهای گذشته تهران شناخته می‌شد.
ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون

ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون (PM۲.۵) آلاینده شاخص هوای تهران در روزهای سرد پایتخت است و در روزهای اخیر هم افزایش چشمگیری پیدا کرده است. این آلاینده دارای قطر دو و نیم میکرون و یا کمتر هستند که تقریبا یک سی ام قطر موی انسان است و به عنوان ذرات ریز (fine) نیز شناخته می‌شوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیت‌های احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایندهای صنعتی خاص می‌شود. این ذرات هم به‌طور مستقیم ساطع می‌شوند و هم به شکل آلاینده ثانویه در جو شکل می‌گیرند.

مطالعات بهداشتی، ارتباط معنی‌داری بین قرار گرفتن در معرض ذرات ریز و مرگ زودرس ناشی از بیماری‌های قلبی و ریوی نشان داده است. ذرات ریز می‌تواند بیماری‌های قلب و ریه را تشدید کند و باعث اثراتی مانند علائم قلبی و عروقی، آریتمی‌های قلبی، حملات قلبی، علائم تنفسی، حملات آسم و برونشیت شود. این اثرات می‌تواند منجر به افزایش پذیرش بیمارستانی و اورژانس، غیبت از مدرسه یا محل کار شود. افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی و ریوی، سالمندان و کودکان بیش از سایر افراد در معرض ذرات معلق ریز هستند.
نیتروژن دی اکسید

نیتروژن دی‌اکسید، آلاینده است که در روزهای اخیر در برخی مناطق تهران از حد مجاز فراتر رفت. نیتروژن دی‌اکسید گازی به رنگ قهوه‌ای سرخ‌فام است و بویی بسیار تند و زننده دارد و از مهمترین آلاینده‌های هوا به شمار می‌رود. هر سال میلیون‌ها تن از این گاز بر اثر فعالیت‌های انسانی به ویژه مصرف سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود. نیتروژن دی‌اکسید در ترکیب با هوای مرطوب تولید اسید نیتریک می‌کند که موجب پوسیدگی شدید فلزات می‌شود همچنین در غلظت‌های بالا باعث ایجاد مه‌دود می‌شود، میدان دید را به‌شدت کاهش می‌دهد و بر رشد گیاهان اثر منفی شدید دارد. این گاز از اثر گلخانه‌ای نیز برخوردار است. منابع تولید این آلاینده سوختن بنزین، گاز طبیعی، زغال سنگ، نفت و نیز در نیروگاه ها در حرارت‌های بالا است.

اثرات افزایش میزان این آلاینده شامل ایجاد سوزش در ریه‌ها، کاهش میزان مقاومت سیستم تنفسی، تولید ازن، تولید باران‌های اسیدی و تولید مه – دود فتوشیمیایی می‌شود.

در شرایطی که سه روز گذشته تهران با میزبانی از این سه آلاینده، پر سر و صدا گذشت و در برخی ساعات هوای تهران در وضعیت خطرناک گزارش شد، کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران رای به تعطیلی مدارس و ادارات شهر نداد تا مردم به‌ویژه گروه‌های حساس مانند کودکان و بیماران قلبی - تنفسی بیشتر در معرض خطرات این آلاینده‌ها قرار گیرند؛ تصمیمی که امروز هم مورد انتقاد نایب رییس شورای شهر تهران قرار گرفت.