شاخه سبز - انرژی یکی از عناصر اصلی حیات است که در صورت اختلال در تامین آن زندگی بشر با مشکلات بسیاری مواجه خواهد شد.
حدود ۸۰% از انرژی جهان از سوختهای فسیلی (نفت، گاز و زغالسنگ) تامین میشود. از این بین گاز طبیعی ۲۳% از انرژی دنیا را تامین میکند. مصرف گاز طبیعی در حال حاضر با توجه به اهمیت توسعه پایدار، آلودگی و هزینهی تمامشدهی کمتر در حال افزایش است و از آن به عنوان سوخت دوران گذار انرژی یاد میشود.
به گزارش شاخه سبز ، ایران بعد از روسیه با داشتن ۲۱% از ذخایر، دومین دارندهی ذخایر گاز طبیعی در جهان است و بزرگترین میدان گازی دنیا (میدان پارس جنوبی مشترک با قطر) را دارا است. ایران سومین تولیدکننده و چهارمین مصرفکنندهی گاز طبیعی در دنیا میباشد. با توجه به اینکه ایران حدود یک درصد از جمعیت جهان را تشکیل داده اما حدود ۶% گاز طبیعی دنیا را مصرف میکند. هماکنون تقریبا ۷۲% از انرژی ایران از گاز طبیعی تامین میشود که بخش عمدهای از این گاز نیز از یک میدان (پارس جنوبی) بدست میآید. این آمارها بیانگر وابستگی شدید ایران به گاز طبیعی است. اما همانطور که این منبع خدادادی میتواند موجب توسعه و پیشرفت شود خطر وابستگی زیاد به گاز طبیعی، کاهش امنیت انرژی، توسعهی صنایع انرژیبر با بازدهی پایین و نهایتا ناترازی انرژی نیز کشور را تهدید میکند.
آمار سهم مصرف گاز طبیعی در بخشهای مختلف اقتصادی از سال ۱۳۹۰ نشان میدهد که بخش خانگی، تجاری، نیروگاهها بیشترین سهم در سبد و رشد مصرف گاز طبیعی در ایران را داشته اند. هرچند یکی از ایرادات مهمی که در جمعآوری دادهی مصرف گاز کشور وجود دارد این است که آمار مصرف گاز طبیعی بخش خانگی، تجاری و صنایع غیرعمده به صورت تفکیک شده بیان نمیشود و در ترازنامهی هیدروکربوری به عنوان مرجع تراز انرژی کشور و همچنین گزارش عملکرد شرکت ملی گاز ایران، آمار مصرف به صورت تجمیعی بیان میگردد. این معضل سبب شده که کار سیاستگذار برای برنامهریزی و تعیین راهکار نیز سخت شود.
بعد از بخش خانگی و تجاری، نیروگاهها بزرگترین مصرفکنندگان گاز طبیعی هستند. میانگین راندمان نیروگاههای کشور حدود ۳۲% است و بخش زیادی از گاز در این بخش اتلاف میشود. این در حالی است که در سال گذشته به دلیل ناترازی گاز طبیعی حدود ۱۸ میلیارد لیتر معادل ۹ میلیارد دلار سوخت مایع (نفتگاز و مازوت) در نیروگاهها استفاده شده است. قیمت پایین گاز سوخت و عدم وجود تکنولوژی مناسب موجب از دست رفتن قدرت رقابت نیروگاههای تجدیدپذیر در برابر نیروگاههای حرارتی شده است. به طوری که با وجود پتانسیلهای بسیار خوبی که در ایران وجود دارد تنها حدود ۱% از انرژی کشور توسط منابع تجدیدپذیر تامین میگردد و سرمایهگذاری در این بخش از صرفهی اقتصادی مناسب برخوردار نیست. ناگفته نماند در مدت اخیر برنامههایی برای گسترش ظرفیت تجدیدپذیر پیادهسازی شده که کافی نبوده اند.
میزان صرفه جویی و مدیریت مصرف گاز بسیار حائز اهمیت است و استان قم یکی از استان های موفق در این عرصه بوده است.
مدیرعامل شرکت گاز استان قم از صرفهجویی 3.9 درصدی مصرف گاز طبیعی در سال 1402 نسبت به سال 1401 خبر داد.
به گزارش روابط عمومی شرکت گاز استان قم، مرتضی خوشلهجه با اعلام این خبر، اظهار کرد: در سال 1402 بیش از 2 میلیارد و 648 میلیون مترمکعب گاز طبیعی در بخشهای مختلف استان قم مصرف شد که این مقدار برای سال 1401 حدود دو میلیارد و 758 میلیون متر مکعب بوده است.
خوشلهجه با اشاره به جذب 208 مشترک صنعتی و 10984 مشترک در دیگر بخشهای استان طی سال 1402، تصریح کرد: این صرفهجویی در حالی است که علاوه بر افزایش شمار مشترکین، میزان گاز مصرفی صنایع نیز در سال 1402 نسبت به سال 1401 با افزایش 4.4 درصدی همراه بوده است.
وی در تشریح چرایی این عدد مصرف بیان کرد: به نظر میرسد علت عمده این کاهش مصرف، اهتمام مردم به صرفهجویی و شرایط آب و هوایی استان باشد.
خوشلهجه در پایان با بیان اینکه در فصل سرد سال حدود ۷۰ درصد مصرف گاز طبیعی به مشترکین بخش خانگی اختصاص میباید، خاطرنشان کرد: به صورت کلی یک سوم مصرف سالانه گاز استان به نیروگاه سیکل ترکیبی استان، یک سوم به صنایع و یک سوم نیز به سایر مشترکین اعم از خانگی، تجاری، آموزشی و عمومی تعلق دارد.
