محمد جواد توکلی – استاد تمام پایه اقتصاد
اگر بر اساس طرح نمایندگان مجلس بخواهند به هر نفر ماهی ۱۰ میلیون تومان یارانه بدهند، یعنی ماهی ۸۵۰ همت در ماه (تقریبا معادل کل یارانه سالیانه فعلی) و ۱۰۲۰۰ همت در سال (معادل بیش از دو برابر کل بودجه جاری و عمرانی کشور) برای این محاسبات هم ظاهراً نرخ دلار را ۶۸هزا تومان محاسبه کردند.
برای اینکه معادل ۲ برابر بودجه فعلی به مردم یارانه بیشتر بدهیم، باید بنزین، گازوئیل، گاز، برق و سایر حامل های انرژی را به قدری گران کنیم که ده هزار همت درآمد برای دولت ایجاد شود. به بیان سادهتر، باید بنزین، گازوئیل، گاز، برق و سایر حامل های انرژی را ده هزار همت گران کنند!
آیا نماینده یا نمایندگان طراح این پیشنهاد محاسبه کردند که با این گران سازی چه تورم سرسامآوری ایجاد میشود؟ بنا به تجربه قبلی اگر ماهی ده میلیون یارانه بدهید، تورم ناشی از افزایش قیمتها نه تنها کل این مبلغ را میبلعد، بلکه وضع مردم را بدتر میکند. و آنگاه مردم خواهند گفت یارانه را نخواستیم، قیمتها را به همان حالت قبل برگردانید.
بازار ارز توافقي مكاني براي توافق جهت افزايش قيمت ارز
پس از بازار مبادله طلا و ارز نوبت به بازار ارز توافقي رسيد، چنين بازاري مختصات بازار رقابتي را ندارد؛ بلكه مكاني است براي عرض اندام انحصارگران ارزي كه با افزايش و كاهش عرضه ارز ميتوانند قيمت آن را بالا ببرند. يكي از شگردهاي انحصارگران در چنين بازارهايي عرضه قطرهچكاني كالاي انحصاري در اختيارشان است؛ در بازار انحصاري ارز رويكرد عرضه قطرهچكاني با استفاده از روش نياوردن ارزهاي صادراتي، تاخير در عرضه آن و یا عرضه در بازار ارز توافقی غیررسمی صورت ميگيرد.
در كنار اين بازار ارز توافقي رسمی يك بازار ارز توافقي غیررسمی ديگري هم در چهار راه استانبول و نقاط ديگر وجود دارد. در آنجا انحصارگران داراي دلار با انحصارگران متقاضي ارز قاچاق و خروج سرمايه با عرضه کنندگان انحصاری و غیرانحصاری بر سر قيمت چانهزني ميكنند.
با توجه به قدرت انحصارگران متقاضي ارز در بازر ارز توافقي غيررسمي، قيمت در بازار ارز توافقي رسمي هم بدنبال آن حركت ميكند. و اين نوعي تباني و همكاري انحصارگران براي افزايش نرخ ارز را به دنبال دارد...
