فاطمه مداح نظری - رعایت حجاب مانند نماز و روزه از واجبات الهی است و مسلمان تمام عیار و کامل آن است که همه دستورات الهی و واجبات را رعایت کند . بنا بر این اگر خانمی به نماز و روزه اهمیت می دهد اما به واجبی مانند حجاب توجه ندارد مسلمان کاملی نیست و قسمتی از دین را قبول کرده و بخشی را نپذیرفته است و بنا بر این نباید انتظار خشنودی خداوند و پاداش کامل را داشته باشد .
بی حجابی ازجمله جرایم عمومی و غیرقابل گذشت می باشد لذا پیگیری این جرم نیاز به شکایت شاکی خصوصی ندارد و به محض اطلاع ضابطین یا مقام قضایی از این عمل پیگیری قانونی صورت می گیرد اما مردم به عنوان اعلام کننده جرم در این خصوص می توانند عمل کنند مگر اینکه از بدحجابی صدمه دیده و به عنوان ذی نفع بخواهند شکایت و اقدام نمایند.
بی حجا بی و بدحجابی آثار و پیامدهای مخرب زیادی برای فرد و اجتماع دارد که علاوه بر پیامدهای فردی و اجتماعی باید به نکات زیر نیز اشاره کرد.
د. افزایش خشونت و آزار جنسی زنان
یکی از آثار سو بدحجابی اذیت و آزار جنسی زنان بدحجاب به وسیله مردان و جوانان ولگرد و لاابالی است. گویا این قبیل مردان پوشش ناقص و نامناسب برخی دختران و زنان را به منزله چراغ سبزی می دانند که نشان دهنده تمایل زنان بدحجاب به کارهای خلاف و گناه آلود است و همین نکته از نظر ذهنی و روانی از دیدگاه آنان مجوز اذیت و آزار جنسی زنان بدحجاب است.[ بخش فرهنگی دفتر آیت الله فاضل لنکرانی، پرسمان حجابشناسی، قم، انتشارات امیرالعلم، بی تا، اول، ص 41.
مدیر کل مبارزه با مفاسد نیروی انتظامی در این باره می گوید: «با بررسی و رجوع اجمالی به آمار مزاحمت برای نوامیس در سال 85، می بینیم بیشتر مزاحمت ها برای خانم هایی اتفاق می افتد که نوع پوشش آنها خارج از حد متعارف بوده است و درصدی از آدم ربایی و تجاوز به عنف نیز اختصاص به همین افراد داشته است.
وی اظهار داشت: به طور کلی پوشش های نامناسب برای جامعه ناامنی به وجود می آورد و بیشترنی تعرضات نیز به افراد بدحجاب بر می گردد و این تعرض ممکن است یک متلک یا آدم ربایی و تجاوز به عنف باشد.[ کیهان، مورخ 27/1/86.
فرمانده وقت نیروی انتظامی تهران بزرگ نیز در این باره چنین می گوید: خانم هایی که بد پوشش می باشند چهار برابر خانم هایی با پوشش مناسب مورد مزاحمت های خیابانی قرار می گیرند.[ سردار رادان فرمانده وقت نیروی انتظامی تهران بزرگ شبکه یک سیمای جمهوری اسلامی، برنامه «چراغ خاموش» تاریخ 29/2/1387.
هـ . ترویج فرهنگ مصرف و زیان های اقتصادی ناشی از آن
اشتغال زنان به آراسته خویش و عرضه زیبایی های جسمی، فرهنگ غلط مصرف را ترویج می نماید و زیانهای جبرانناپذیری بر اقتصاد خانواده و کشور تحمیل مینماید.
آخرین بررسی های انجام شده در کشور نشان می دهد که ایران، سومین کشور مصرف کننده و هفتمین کشور وارد کننده لوازم آرایشی در جهان است در حالی که تنها یک سوم مواد آرایشی زنان ایرانی، تولید داخل و بیش از دو سوم آن به صورت واردات، پشت ویترین های وسوسه انگیز خرید می نشیند؛ وارداتی که بنا به آمارهای غیر رسمی 25 تا 30درصد کل آن طریق قاچاق و تجارت چمدانی وارد کشور می شود و به دلیل تقلبی و غیراستاندارد بودن نه تنها زیبایی را به پوستهای ایرانی هدیه نمی کند، بلکه زمینه ساز شیوع انواع بیماری های پوستی همچون پیری زودرس پوست، حساسیت های پوستی، عفونت های پوستی و... می باشد.
تفاوت بد حجاب و بي حجاب چيست و كدام (در جامعه ما) بدتر هستند؟ آيا كسي كه از روي غفلت كمي در مورد حجاب بي تفاوت باشد با كسي كه تعمدا با پوشش نامناسب در انظار ظاهر مي شود برابر هستند؟ و تكليف ما در برخورد با اين دو قشر چيست؟
بي حجابي به اين معني است كه فردي حجاب لازم و واجب از نظر شرع مقدس را نداشته باشد كه مصاديق آن مانند بدون روسري بودن يا برهنه بودن اعضاي ديگر بدن او ميباشد كه خوشبختانه اين نوع در جامعه با بسيار به ندرت ممكن است اتفاق بيفتد و بر اساس قوانين جمهوري اسلامي حتي افراد بيگانه نيز ملزم به رعايت حداقل حجاب هستند.
و بد حجابي يعني اينكه كسي حجاب دارد ولي بصورت ناقص و به نحوي است كه همين حجاب ظاهري را نيز براي تزيين خود بكار برده و روشن است كه غالبا بي حجابي بدتر از بد حجابي است.
در پاسخ به قسمت دوم سؤال بايد گفت البته اين درست است كه اكثر افرادي كه به ظاهر در جامعه با حجابي نامناسب حضور پيدا ميكنند قصد و غرضي ندارند و غالبا فشار جامعه و ديگران احساس اينكه گونه اي از لباس پوشيدن مد شده و تبعيت از ديگران باعث ميشود كه اينگونه رفتار كنند و بنا به نظر كارشناسان 80% افرادي كه بد حجاب شناخته ميشوند اينچنين طرز تلقي دارند و افرادي كه با عناد و عمد بد حجاب ظاهر بشوند افراد بسيار كمي هستند.
در برخورد با اين افراد بايد گفت كه اصل امر به معروف و نهي از منكر بر همه واجب بوده و يكي از فروع دين مقدس اسلام است و در رديف نماز و روزه و ساير واجبات قرار ميگيرد ولي بايد توجه داشت كه امر به معروف و نهي از منكر براي كسي است كه عالما و عامدا دست به يك گناهي ميزند يعني هم ميداند كه فلان امر گناه است و هم متوجه و با قصد انجام ميدهد بنابراين اگر كسي نداند يا متذكر نباشد درباره او تذكر يا تعليم صادق است نه امر به معروف به هر حال وظيفه اي كه بر عهده آحاد مسلمان است اين است كه ابتدا با زبان نرم و لين ﴿ فَقُولا لَهُ قَوْلاً لَيِّنًا لَعَلَّهُ يَتَذَكَّرُ أَوْ يَخْشى (طه/44) به آنها متذكر شد چرا كه انسان خواسته يا ناخواسته در پي ارضا كردن جامعه و برآوردن خواست آن است و تشويقها و تنبيههاي ديگران ولو در حد يك نگاه خوشايند يا ناخوشايند به افراد جهت ميدهد كه چگونه رفتار كنند. پس با متذكر شدن آياتي نظير (وَ قُلْ لِلْمُؤْمِناتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصارِهِنَّ وَ يَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَ لا يُبْدينَ زينَتَهُنَّ (نور/31) و بگو به زنان مؤمنه فروپوشند ديدگان خود را و نگه دارند فرجهاى خود را و آشكار نسازند زيور خود را) و انذار به عذاب الهي و تبشير به بهشت و نعمتها و خوشي هاي آن آنها را از بي توجهي به اين مسائل آگاه كرد و گفت كه حجاب محدوديت نيست بلكه مصونيت و حفظ زينتهاي ارزشمند بانوان و تأمين امنيت فردي و اجتماعي و تکريم انسانيت و شخصيت آنان است. بخاطر نيازمندي جامعه به نظم اجتماعي و تقسيم كارهاي اجرايي كشور برخورد فيزيكي و بيشتر از لسان كه در روايات امر به معروف آمده است بر عهده نيروي محترم انتظامي است كه طبق قوانين برخورد كنند و افراد عادي سعي كنند اين امور را به اين نيروها بسپارند و از درگيريهاي فيزيكي برحذر باشند.
بحث مدگرایی که امروز در بخش هایی از مراکز فرهنگی بدان اشاره می شود تا چه اندازه می تواند در تشویق جوانان به حجاب کمک کند. آیا ما به طور کل مساله ای به نام مد اسلامی داریم که بتوان بر روی آن از این حیث سرمایه گذاری کرد؟
مدگرایی اصلا با فرهنگ دینی ما سازگار نیست. فرهنگ دینی ما می گوید که مصرف باید در حد معقول و در چارچوب مبانی دینی باشد. مدگرایی به طور کل مصرف گرایی را ترویج می کند. مدگرایی در واقع نیاز واقعی را حذف می کند و نیاز کاذب را جایگزین می کند و یک بخشی از سبک زندگی غربی است. به همین خاطر ما نمی توانیم حجاب را در حوزه مد قرار بدهیم . البته حجاب به عنوان یک گزینه دینی یک منطقه الفراغی هم دارد؛ یعنی واقعیت زندگی مرد در حجاب از طرف دین به رسمیت شناخته شده است. به هر حال زنی که در یک منطقه سردسیر زندگی می کند باید با زنی که در یک منطقه گرمسیر زندگی می کند، پوشش متفاوتی داشته باشد. اسلام ضوابط و چارچوب های خودش را بیان کرده است. یک زمانی در ایران 200 سال پیش تقریبا همه زنان ایرانی محجبه بودند اما حجاب زن گیلانی با حجاب زن مازندرانی و بوشهری متفاوت بود اما همگی محجبه بودند و هر کدام از این زن ها ویژگی های اجتماعی و بومی خودشان را در حجاب داشتند. این نکته اشکالی ندارد اما این با مدگرایی خیلی فرق می کند.
خوب مساله ای که در اینجا مطرح می شود بحث برخورد با بدحجابی و از طرف دیگر تشویق برای حجاب است در این زمینه باید به چه صورت عمل کرد. کما اینکه در این زمینه انتقادات فروانی هم به طور مثال از نحوه برخورد با بدحجاب ها در جامعه از سوی نیروی انتظامی می شود .
برای اینکه پوشش جامعه را اصلاح بکنیم هم باید پوشش مورد نظر دین را ترویج بکنیم و هم باید جامعه را به سمت حجاب و پوشش دینی تشویق بکنیم که این مساله از طرفی با آگاهی دادن و کار فرهنگی و هنری با الگو سازی بایستی همراه باشد و هم اینکه در نقطه مقابل باید بدانیم که در جامعه ما به عنوان یک جامعه دینی عدم رعایت پوشش شرعی چه از سوی زنان و چه از سوی مردان و عدم رعایت عفت عمومی یک اقدام ضد امنیتی است. قبلا هم عرض کردم که بی حجابی در جامعه هم موجب روپاشی خانواده ها و متعاقب آن جامعه می شود و هم سست شدن پایه های اعتقادی نظام و فروریختن نظام را در پی خواهد داشت و همین موضوع سبب می شود که بی حجابی را داخل در مسائل امنیتی ببینیم. به همین خاطر طبق قانون زن یا مردی که حجاب پوشش دینی و عفت عمومی را رعایت نکند باید مجازات بشود، زیرا جرم مرتکب شده است. طبیعی است که این به عنوان قانون در جامعه ما وجود دارد. مجازات های فعلی اصلا بازدارنده نیستند. باید به طور جدی در این زمینه فکری صورت گیرید و مجازات های محرومیت های اجتماعی جایگزین مجازات های نقدی بشود. زیرا جریمه نقدی و شلاق خیلی مجازات های کاریکاتوری هستند و مجازات های غیر قابل اجرایی هستند. اما در کنارش ما باید جامعه را به سمت پوشش مناسب و حجاب از طریق روشی هایی مانند اقناع فرهنگی، هنری و عمومی تشویق کنیم.