
احمدحسین شریفی
بارها گفتهاند و گفتهایم؛ خواندهاید و خواندهایم؛ دیدهاید و دیدهایم که در نظم اجتماعی، فرهنگ، نسبت به سایر ارکان جامعه، نقش زیربنا و پایه را دارد. #فرهنگ هم ارکان و لایههایی دارد؛ که قویترین رکن و عمیقترین لایه آن «باورها و ارزشها» است. برای ایجاد تغییرات پایدار در کنشها و رفتارهای فردی و اجتماعی نیز باید باورها و عقاید جامعه را تغییر داد.
پیامبر اکرم (ص) نیز برای ایجاد تحولی پایدار در جامعه جاهلی جزیره العرب، همه تلاش خود را بر تغییر باورهای حاکم بر جامعه جاهلی متمرکز کرد و سپس ثمره آن را در تغییر در رفتارهای خانوادگی و اقتصادی و سیاسی و اجتماعی آنان دید. سران کفر و شرک نیز این حقیقت را به خوبی درک کرده بودند. به همین دلیل، بیش و پیش از تقابل نظامی و سخت با #پیامبر_اکرم(ص)، به تقابل نرم و فرهنگی و فکری با آن حضرت پرداختند. بدترین و البته هنرمندانهترین تهمتها و افتراها را به آن حضرت بستند. همه ظرفیتهای فکری و فرهنگی خود را برای ترور شخصیت او به کار گرفتند. بسیار از قبایل و جوانان را از او دور کردند. آموزههای دینی او را به تمسخر گرفتند. البته در نهایت و در سایه مجاهدتهای معجزهآسای پیامبر اکرم(ص) و یاران باوفای او، جبهه حق پیروز شد و کافران و مشرکان نتوانستند مانعی جدی بر سر راه پیشرفت اسلام و دعوت پیامبر اکرم ایجاد کنند.
در عصر حاضر و در تداوم بعثت پیامبران، انقلاب اسلامی نیز حرکت خود را با فعالیتهای فرهنگی آغاز کرد. نیروهای انقلاب، در سایه رهبری پیامبرگونه #امام_خمینی، دستکم به مدت دو دهه، تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، همه تلاش خود را در فعالیتهای تبلیغی و تبیینی و فکری و فرهنگی به کار گرفتند. نتیجه آن تغییرات فکری و فرهنگی، پرورش نیروهای جانبرکفی شد که حاضر بودند همه هستی خود را در راه پیروزی انقلاب و تداوم آن فدا کنند.
دشمنان اسلام و انقلاب این حقیقت را به خوبی فهمیدهاند که در تقابل سخت با دین و جامعه دینی و حکومت دینی نمیتوانند موفقیتی کسب کنند. به همین دلیل، همه تلاش خود را برای تغییرات فرهنگی به کار بستهاند. با تغییر فرهنگ، تغییر حکومت و سیاست نیز خودبه خود و بدون هیچ هزینهای صورت میگیرد.
مع الاسف بسیاری از حکمرانان فرهنگی و غیرفرهنگی در جمهوری اسلامی از این حقیقت غافلاند. کمتر کسی از آنها این حقیقت واضح را باور دارد که در درون یک #جنگ_نرم و فرهنگی تمام عیار قرار گرفتهٰایم. همه توجهشان به مسائل اقتصادی جلب شده است؛ (مسائلی که نه در جامعه ما بلکه در هیچ جامعهای هرگز امکان برطرف کردن آنها نیست) فحشا و فساد و بیبندو باری و هنجارشکنی در بسیاری از عرصههای زیست اجتماعی علنی شده است! اما هیچ اقدامی در مواجهه با آنها صورت نمیگیرد. با شعار مرگآور و کشنده «در مواجهه با ناهنجاریهای فرهنگی، باید کار فرهنگی کرد» هم خود و هم نیروهای فرهنگی را تخدیر کردهاند. متجاهران به فسق و فساد، با گردنی افراشته در حالی نمایش فساد هستند! از بیحجابی و برهنگی گرفته تا رقص و خوانندگی و شرابفروشی و شرابخواری و دهها بیبندو باری دیگر! اما نه کسی جرئت نهی از منکر دارد و نه کسی شجاعت و شهامت نهیب زدن بر دستگاههای عریض و طویل فرهنگی را دارد و نه در میان عالمان دینی فرد شجاع و دنیاگریزی همچون علامه مصباح وجود دارد که بر سکوت و بیتفاوتی و لیبرالمسلکی مسؤولان کشور نهیب بزند و خوابرفتگان را بیدار کند.
نتیجه چنین بیتفاوتیها و بیعملیها هم واضح است: «سکولاریسم سیاسی» و «تهی شدن جمهوری اسلامی از محتوا».
امیرمؤمنان علیه السلام در خطبه ۱۲۹ نهج البلاغه در نقد سکوت و سکون یاران خود در قبال انحرافات اجتماعی میفرماید:
ظَهَرَ اَلْفَسَادُ فَلاَ مُنْكِرٌ مُغَيِّرٌ وَ لاَ زَاجِرٌ مُزْدَجِرٌ؛ فساد آشكار گشت، نه كار زشت را دگرگون كنندهاى مانده است و نه نافرمانى و معصيت را بازدارندهاى.
أَ فَبِهَذَا تُرِيدُونَ أَنْ تُجَاوِرُوا اَللَّهَ فِي دَارِ قُدْسِهِ وَ تَكُونُوا أَعَزَّ أَوْلِيَائِهِ عِنْدَهُ؟! با چنين دستاويز مى خواهيد در دار قدس خدا مجاور او شويد و نزد وى از گراميترين دوستانش گرديد؟!
هَيْهَاتَ لاَ يُخْدَعُ اَللَّهُ عَنْ جَنَّتِهِ وَ لاَ تُنَالُ مَرْضَاتُهُ إِلاَّ بِطَاعَتِهِ؛ هرگز با خدا و بهشت او فسوس نتوان كرد، و خشنودى او را جز به طاعت به دست نتوان آورد.
همانطور که نتیجه بیتفاوتی نسبت به سخنان امیرمؤمنان علیه السلام از بین رفتن حکومت علوی و حاکمیت بنیامیه و بعدها بنیعباس شد، نتیجه بیتفاوتی به دغدغههای فرهنگی و اجتماعی امامین انقلاب نیز چیزی غیر از آن نخواهد بود.