آسیب فضای مجازی گریبانگیر نوجوانان؛
زهره نعلبندی
نوجوانان در سنی قرار دارند که آسیب‌های اجتماعی بسیاری پیشروی آنان قرار دارد یکی از مهمترین این آسیب‌ها، آسیب اجتماعی فضای مجازی است.
ترویج سبک زندگی ناسالم و تمایل به تجمل گرایی، ایجاد روحیه مقایسه در نوجوانان دسترسی به اخبار جعلی و تاثیرپذیری از آن، ساخت هویت غیرواقعی و ایجاد یاس و ناامیدی و... برخی از آسیب‌های این فضا هستند.
البته فضای مجازی می‌تواند در مواقعی برای آنان مفید باشد مثلا وقتیکه منجر به هویت یابی آنان شود. داستان‌هایی با کیفیت خوب در نمایش‌های تلویزیونی و فیلم‌ها می‌توانند به نوجوانان کمک کنند تا جنبه‌هایی از هویت مانند جنسیت، روابط عاطفی، هدف‌گذاری و تلاش کردن را کشف کنند.
افزون بر این از طریق فضای مجازی می‌توان در کمترین زمان ممکن آموزش‌های موردنیاز را دریافت کرد و نوجوانان می‌توانند پیام‌های مهمی در حوزه سلامت جسمانی و روانی از رسانه‌های اجتماعی دریافت کنند.
البته راهکارهایی برای جلوگیری از استفاده نادرست از شبکه‌های اجتماعی مجازی وجود دارد مثلا اینکه والدین قوانین و محدودیت‌های لازم برای استفاده از شبکه‌های اجتماعی وضع کنند، حساب کاربری نوجوان در شبکه‌های اجتماعی را کنترل کنند، تنظیمات حریم خصوصی حساب کاربری نوجوان در شبکه‌های اجتماعی را فعال کنند که از روشی دوستانه، با فعال کردن تنظیمات حریم خصوصی در شبکه‌های اجتماعی می‌توان مانع از به اشتراک‌گذاری اطلاعات شخصی نوجوان یا مشاهده محتواهای غیر معمول شد.
از دیگر کارهایی که والدین باید انجام دهند تشویق نوجوان به داشتن ارتباط حضوری بیشتر با دوستانش است، این موضوع به خصوص در مواردی که تشخیص می‌دهید استفاده از شبکه‌های اجتماعی فعالیت روزانه نوجوان را دچار اختلال کرده است، بسیار اهمیت دارد.
والدین همچنین باید با نوجوانان به طور مرتب در مورد شبکه‌های اجتماعی و آسیب‌های آن صحبت کنند و در مورد محتواهای نامناسب در شبکه‌های اجتماعی به نوجوان خود توضیح دهید چراکه این گفتگو فرصتی فراهم می‌کند تا به احساس نوجوان هنگام استفاده از شبکه‌های اجتماعی پی ببرید. بنابراین نوجوان خود را تشویق کنید تا اگر در این شبکه‌ها محتوایی آزاردهنده یا نگران کننده مشاهده می‌کند، به شما اطلاع دهد.
در نتیجه خودآگاهی نوجوانان در فضای مجازی یک ضرورت است. نوجوانانی که این مهارت را در خودشان توسعه داده باشند، خیلی راحت‌تر می توانند محتواهای منفی یا دروغین را از مطالب مفید و صحیح تشخیص دهند. خودآگاهی می تواند مهارت های مهم دیگری از جمله تصمیم گیری، حل مسئله، مدیریت احساسات، مسئولیت پذیری و بسیاری موارد را در نوجوانان تقویت کند؛از این رو خودآگاهی برای فعالیت در رسانه های اجتماعی و فضای مجازی، ضروری است.
