زهره نعلبندی
پس از روی کار آمدن مجدد طالبان در افغانستان اتباع بسیاری از این کشور همسایه به ایران هجوم آوردند و نظارت جدی برای جلوگیری از این حضور صورت نگرفت این درحالیست که بارها و بارها فعالان رسانه‌ای و آینده‌نگرها از تهدید حضور بی قید و شرط اتباع در کشور هشدار دادند.
ایران همواره به کشوری میهمان نواز مشهور و معروف بوده است و دلسوزی برخی برای حضور افغانستانی‌های جنگ زده به کشور شاید از حیث انسانی اقدام شایسته‌ای باشد، اما وقتی همین مسئله امنیت کشور را تحت الشعاع قرار می‌دهد دیگر این اقدام انسانی و پذیرش بی قید و شرط آنان هیچ توجیه منطقی ندارد.
طبق آمار غیررسمی، تعداد قابل‌توجهی از زندانیان در ایران را اتباع غیرمجاز تشکیل می‌دهند. برای نمونه طبق آماری که در سال ۴۰۳ اعلام شد، بیش از ۱۲۰۰ نفر از زندانی‌های استان تهران اتباع افغانستانی هستند که بسیاری از آن‌ها به‌صورت غیرقانونی وارد کشور شده‌اند و وضعیت اقامتی نامشخصی در ایران داشته‌اند.
علاوه بر امنیت مسائل و چالش‌های بسیار دیگری هستند که با افزایش تعداد اتباع افغانستانی در ابعاد مختلف اجتماعی و اقتصادی در کشور پدید آمد.
تفاوت‌های فرهنگی و اجتماعی بین مهاجران افغانستانی، افزایش نرخ بیکاری، افزایش اجاره بهای منازل و...از جمله مشکلات مهاجرت افغانستانی‌ها به ایران بوده است.
همچنین افزایش جمعیت مهاجران می‌تواند فشار بیشتری بر منابع و زیرساخت‌های شهری مانند مسکن، آب، برق و خدمات درمانی وارد کند.
افزون بر این برخی اتباع با بهره‌برداری از خلأ‌های قانونی، به‌ویژه از قوانین تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی استفاده کرده‌اند تا اقدام به خرید املاک در ایران کنند. استفاده از این قوانین برای خرید املاک توسط اتباع غیرمجاز، نه‌تنها موجب بر هم خوردن تعادل جمعیتی در محله‌ها می‌شود، بلکه می‌تواند به تغییرات اجتماعی و اقتصادی منجر گردد که در آینده ممکن است به بحران‌های جدی تبدیل شود.
قوانین فعلی در برخورد با مهاجران غیرمجاز نه‌تنها از ورود آن‌ها جلوگیری نمی‌کند، بلکه با نبود سازوکار‌های بازدارنده، عملا روند مهاجرت غیرقانونی تسهیل شده است. قوانین ضعیف برای اخراج مهاجران غیرقانونی و عدم نظارت کافی بر فعالیت‌های اقتصادی آن‌ها، موجب شده این افراد به‌راحتی در کشور باقی بمانند.
از این رو اصلاح نظام قضایی و سیاست‌های مهاجرتی ضرورت دارد و تصویب قوانینی که خرید املاک و سرمایه‌گذاری توسط اتباع غیرمجاز را ممنوع کند و برخورد جدی با اتباع غیرمجاز و اخراج آنان از کشور و نظارت بر این امر ضروری به نظر می‌رسد.
بخصوص این روزها که در جریان حمله اسرائیل به ایران بسیاری از نفوذی‌های موساد که در کشور دستگیر شدند از اتباع افغانستانی غیرمجاز بودند که به دلیل همین فقدان نظارت به راحتی به کشور وارد شده بودند.
