ستاد مرکزی پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی کشور، اقدامات موثری در برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری در اسفند ۱۴۰۲ انجام داده است.

ستاد پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی به ریاست دادستان کل کشور در مرکز، استان و شهرستان‌های سراسر کشور، طی بخشنامه رئیس قوه قضائیه در سوم تیرماه ۱۴۰۲، در اجرای قوانین مربوطه و جهت پیشگیری از وقوع جرایم انتخاباتی در سه مرحله: قبل، حین و پس از برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری تشکیل شد.

ستاد مرکزی پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی کشور، در سه بخش: «پیش‌بینی وضعیت جرایم و تخلفات انتخاباتی»، «تدابیر و تمهیدات پیشگیری از جرایم انتخاباتی» و «نتایج حاصله از اقدامات و فعالیت‌های پیشگیرانه» فعالیت‌های پیشگیرانه مؤثری، پیرامون برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره خبرگان رهبری در ۱۱ اسفندماه سال جاری، پرداخت.

مهم‌ترین اقدامات ستاد رسیدگی به جرایم انتخاباتی در پیشگیری از جرایم و تخلفات انتخاباتی

متناسب با وضعیت‌هایی پیش‌بینی شده و در راستای اجرای مفاد ماده ۱۷ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و اجرای بخشنامه رئیس قوه قضائیه از مردادماه سال جاری، اقدامات متعددی در جهت پیشگیری از وقوع جرایم و تخلفات انتخاباتی از سوی ستاد مرکزی و شهرستان‌ها انجام شده است برخی از مهمترین این اقدامات شامل موارد زیر می‌شوند:

- برگزاری جلسه فوق‌العاده شورای‌عالی پیشگیری از وقوع جرم در تاریخ ۱۲ مردادماه ۱۴۰۲ و تقسیم کار ملی پیشگیری از جرایم انتخاباتی با استناد به قانون انتخابات و با تمرکز بر «ممنوعیت سوءاستفاده از امکانات و اموال عمومی به له یا علیه نامزدها»، «ممنوعیت فعالیت انتخاباتی کارکنان دستگاه‌های دولتی در ساعات اداری»، «نظارت بر عملکرد و فعالیت دستگاه در اجرای وظایف و تکالیف قانونی آنان در انتخابات و جلوگیری از ترک فعل‌های احتمالی آن‌ها»، «برگزاری دوره‌های آموزشی ویژه ضابطان خاص جرایم انتخاباتی»، «رصد و پایش مستمر جرایم و تخلفات انتخاباتی در فضای حقیقی و مجازی»

-شروع به فعالیت ستادهای پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی در ۳ سطح ملی، استانی و شهرستانی، در راستای بخشنامه رئیس قوه قضائیه

- برگزاری ۷ جلسه ستاد مرکزی پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی به ریاست دادستان کل کشور با اتخاذ تصمیماتی بالغ بر ۵۸ بند اتخاذ و ابلاغ آن برای اجرا به مبادی و دستگاه‌های ذی‌ربط

- برگزاری ۱۶۵ جلسه ستاد پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی استان‌ها، با اتخاذ تصمیماتی در ۱۱۵۰ بند

- برگزاری ۱۰۱۲ جلسه ستادهای پیشگیری و رسیدگی به جرایم انتخاباتی شهرستان‌ها با اتخاذ تصمیماتی در ۴۵۴۷ بند و ابلاغ جهت اجرا به مبادی ذی‌ربط

- تعیین پنج موضوع محوری از سوی ستاد مرکزی، به عنوان دستورکار ستادهای مرکزی، استانی و شهرستانی

- تدوین ۵ دستورالعمل مهم از جمله: دستورالعمل اجرایی بخشنامه ریاست قوه قضائیه، پیرامون پیشگیری از جرایم و تخلفات انتخاباتی از سوی ستاد مرکزی و ابلاغ جهت اجرا به کلیه دستگاه‌ها، نهادها ارگان‌ها و دادگستری استان‌های سراسر کشور

تعیین راهبردهای ۳ گانه زیر به‌عنوان مهم‌ترین سیاست‌های اجرایی قوه قضائیه در این دوره از انتخابات با توجه به بخشنامه رئیس قوه قضائیه، و انجام اقدامات استانی و شهرستانی بر مبنای آن:

۱) توجیه و ارشاد هشدار و انذار به نامزدها، تشکل‌ها، احزاب، افراد حقیقی و حقوقی با هدف بازدارندگی.

۲) توضیح مفاد قانون و مجازات‌های تعیین شده برای افراد، اعم از حقیقی و حقوقی، نامزدها، احزاب و ..

۳) رسیدگی فوری و خارج از نوبت به جرایم انتخاباتی، توسط شعب ویژه قضائی.

- حضور رؤسای کل دادگستری استان‌ها در ۳۰ جلسه شورای اداری استان‌ها با دستورکار تشریح مفاد قانون انتخابات و مجازات‌های تعیین شده با بهره‌گیری از راهبردهای فوق

- حضور رؤسای دادگستری شهرستان‌های مرکز حوزه انتخابیه با در نظر گرفتن راهبردهای فوق در ۲۰۰ جلسه شورای اداری شهرستان‌ها با هدف تشریح مفاد قانون انتخابات و جرایم تعیین شده و ضرورت منع فعالیت کارکنان دستگاه‌های اداری در ساعات اداری و...

- تشکیل و شروع به فعالیت، بیش از ۹۱۰ شعب ویژه رسیدگی به جرایم انتخاباتی در دادسراها، دادگاه‌ها و دادگاه‌های تجدیدنظر استان‌ها بر مبنای راهبردهای ابلاغی

- راه‌اندازی کمیته‌های تبادل اخبار انتخاباتی و کمیته رسیدگی به تخلفات انتخاباتی ذیل ستاد مرکزی با هدف پیشگیری از تخلفات مرتبط با تبلیغات زودهنگام غیرمتعارف، در فضای حقیقی و مجازی در فضای مجازی

-دریافت بیش از ۲۵ هزار گزارش مربوط به تبلیغات زودهنگام انتخاباتی به ستاد مرکزی و ارسال ۴۶۸ فقره گزارش مرتبط با تبلیغات زودهنگام انتخاباتی غیرمتعارف، جهت بررسی تکمیلی و رسیدگی به ستادهای پیشگیری استان‌ها و اعلام گزارش‌های واجد وصف مجرمانه به دادگستری‌ها که در نتیجه تاکنون ۲۰ کیفرخواست در ارتباط با انتخابات صادر شد.

- تذکر و هشدار دادستان‌های عمومی و انقلاب یا نمایندگان ایشان به ۴۲۷ نفر از نامزدها، داوطلبان، اشخاص حقوقی (اعم از بخشداران و دهیاران) با دعوت به کمیته‌های تخصصی استان

- برگزاری بیش از ۲۱ نشست تخصصی و توجیهی در سطح استان و مراکز حوزه‌های انتخابیه با نامزدها و احزاب و تشکل‌های سیاسی با هدف توضیح مفاد قانون و مجازات‌های تعیین شده برای آنان و ارائه باید و نبایدها و رعایت اخلاق انتخاباتی با هماهنگی و همکاری وزارت کشور و شورای نگهبان

- تهیه و ارسال محتوای پیامک حاوی ممنوعیت تبلیغات زودهنگام انتخاباتی غیرمتعارف و جلوگیری از کلاهبرداری‌های مالی انتخاباتی برای نامزدهای انتخابات به تعداد بیش از ۵۰ هزار پیامک توسط دبیرخانه ستاد مرکزی

- ارسال محتوای پیامکی حاوی جرایم و تخلفات انتخاباتی با استناد به مواد قانونی مربوطه برای نامزدهای انتخاباتی با هدف بازدارندگی از سوی دبیرخانه ستادهای استانی

- ارسال بیش از ۲۵۰ هزار پیامک به صورت هدفمند و مدیریت شده برای نامزدها در سراسر استان‌های کشور

- دعوت از هزار و ۷۹۱ نامزد انتخاباتی، در ۲۳ استان کشور و توجیه آن‌ها در رابطه با جرایم و تخلفات انتخاباتی در فضای مجازی

تمرکز و اولویت اصلی ستاد مرکزی در این انتخابات، بر اقدامات پیشگیرانه در حوزه‌های انتخابیه حساس و چالشی معطوف بوده و با تصویب دستورالعملی از هرگونه اقدامات پراکنده و ناهماهنگ احتمالی در این قبیل حوزه‌های انتخابیه جلوگیری شد.

مهم‌ترین نتایج اقدامات ستادهای پیشگیری در رسیدگی به جرایم و تخلفات انتخاباتی

مهم‌ترین نتایج حاصله از اقدامات و فعالیت‌های ستادهای پیشگیری و رسیدگی به جرایم و تخلفات انتخاباتی به این شرح بوده است:

- برگزاری بیش از ۱۰۰۰ جلسه ستاد مرکزی، ستادهای استانی و شهرستانی و تصویب بیش از ۵۰۰۰ مصوبه پیشگیرانه

- رصد و پایش مستمر، گسترده و عمیق جرایم و تخلفات انتخاباتی توسط اعضای ستاد مرکزی و ستادهای استانی و شهرستانی به‌ویژه از سوی اطلاعات سپاه فراجا و وزارت اطلاعات و پیگیری به موقع و مؤثر آنان با بهره‌گیری از راهبرد توجیه، ارشاد، هشدار و انذار به افراد با اهداف پیشگیرانه

- پیشگیری از سوءاستفاده احتمالی از اموال عمومی و بیت‌المال و جلوگیری از سوءاستفاده از مقام و موقعیت اعم از لشکری و کشوری به نفع یا علیه نامزدها

- بررسی گزارش‌های دریافتی از مراجع امنیتی و انتظامی نشان می‌دهد؛ علی‌رغم پیش‌بینی‌های امنیتی از وقایع و رخدادهای ضدامنیتی احتمالی در روز برگزاری انتخابات به غیر از ۲ مورد درگیری مسلحانه بین هواداران نامزدها و چند مورد جزئی اختلال در برخی از شعب اخذ رأی، رویداد ضد امنیتی خاصی از سایر حوزه‌های انتخابیه سراسر کشور گزارش نشده است.

به رغم همه اقدامات صورت گرفته و تمهیدات اتخاذ شده، در روز برگزاری انتخابات هزار و ۲۵۴ دستگیری در سراسر کشور به واسطه تخلفات انتخاباتی اتفاق افتاد. هزار و ۲۰۰ نفر از این دستگیرشدگان، همان روز با اخذ تعهد و وثیقه و با پیگیری دادستان‌ها آزاد شدند و کمتر از ۶۰ نفر نیز به دلیل درگیری‌های مسلحانه، کشف سلاح و سایر اقدامات ضدامنیتی که داشتند، در بازداشت هستند.