فرشته محقق-امروز و در دنیای مدرن جمعیت از مولفههای قدرت تلقی میشود و کشورهایی که در کنار وسعت، جمعیت زیادتری دارند از جایگاهی ویژهای در رهیافت قدرت در جامعه جهانی برخوردارند.
عباس جوادی کارشناس جمعیت می گوید: امروز و در دنیای مدرن جمعیت از مولفههای قدرت تلقی میشود و کشورهایی که در کنار وسعت، جمعیت زیادتری دارند از جایگاه ویژهای در رهیافت قدرت در جامعه جهانی برخوردارند. همچنین جمعیت بهعنوان عاملی مؤثر در شکلدهی به قدرت کشورها بهویژه در ابعاد نظامی، سیاسی و اقتصادی مطرح است. بهطوریکه رشد جمعیت در یک جامعه و کشور به معنای قدرت بیشتر حاکمان به شمار میآید.
وی بیان کرد: کشورها همانطور که امروز به خاک، قدرت سیاسی، حاکمیت نیاز دارند به همان اندازه یا بیشتر به جمعیت هم نیازمند هستند. لذا عنصر جمعیت برای تشکیل یک کشور و برای ادامه حیات و بقای آن عامل اصلی بشمار میرود. پس از پایان جنگ جهانی دوم و بر اساس سیاستهای جهانیسازی و استفاده از نیروی کار ارزان زنان برای توسعه اقتصادی کشورهای غربی، نرخ رشد جمعیت به طرز قابلملاحظهای کاهش یافت. از سوی جامعهشناسان دلایل متنوعی برای این سیر نزولی جمعیت ذکر شده است که مهمترین آنها، تمرکز بر فردگرایی و لذتجویی، آزادیهای جنسی و فروپاشی خانواده و همچنین اولویت توسعه اقتصادی در اروپا بوده است.
این کارشناس جمعیت تصریح کرد: امروز هم اوضاع جمعیتی جهان بهتر از گذشته نیست. کاهش نرخ تولد در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه نگرانکننده است. نرخ باروری در کشورهای فقیر بالاتر است؛ اما به دلیل میزان بالای مرگومیر مادران، نرخ زادوولد در این کشورها کاهشیافته است. ساختارهای اجتماعی، باورهای مذهبی، رفاه اقتصادی و مدنیت در هر کشوری میتواند بر نرخ زادوولد و مرگومیر نوزادان تأثیر بگذارد. کاهش نرخ زادوولد فقط مختص کشورهای اروپای غربی نیست. کشورهایی مانند ژاپن و حتی چین هم همین دغدغه را دارند. در واقع بر اساس آخرین آمارها ژاپن پیرترین کشور دنیا بشمار میرود. آسیا در خط مقدم این روند قرار دارد و انتظار میرود هنگکنگ، کره جنوبی و ژاپن تا سال ۲۰۵۰ بیشترین سهم افراد ۶۵ساله و بالاتر را داشته باشند.
وی گفت: عوامل متعددی از جمله سبک زندگی، کمبود مسکن ارزانقیمت، افزایش بیماریهای مقاربتی، افزایش چاقی و عوامل محیطی در شهرنشینی و سبک زندگی شهری وجود دارد که بر باروری تأثیر میگذارد و منجر به افزایش ناباروری زن و مرد میشود. پیری جمعیت بحرانی است که زنگها را برای همه به صدا درآورده است. استفاده از شگردهای تبلیغاتی، ارسال پیامهای تبلیغی از طرق مختلف و استفاده از شخصیتهای سیاسی، مذهبی، و حتی مالکان ثروت و کارآفرینان بزرگ از جمله راهکارهایی است که جهانیان برای مقابله با این پدیده به آنها متوسل شدهاند. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، خواستار توجه جدی دولتها به سیاستهای حمایتی در زمینه زادوولد و حمایت از خانواده شده و میگوید: «کمبود سگهای کوچک و یا گربه وجود ندارد، کمبود کودک وجود دارد.» او هشدار داد اروپا در حال تبدیلشدن به قارهای «پیر و خسته» است.
جوادی بیان کرد: ایلان ماسک هم هشدار داده که جمعیت آمریکا رو به انقراض است و از مردم این کشور خواست تا برای مقابله با این بحران به فرزندآوری بیشتر رویآورند. ماسک در سال ۲۰۲۲ نیز در اظهاراتی مشابه عنوان کرده بود که نرخ پایین زادوولد در آمریکا، خطری بسیار بزرگتر از گرمایش جهانی برای تمدن است. بهتازگی نیز وی با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس عنوان کرده که جمعیت آمریکا در حال حرکت به سمت انقراض است.
وی تصریح کرد: یکی از مشاوران نخستوزیر ژاپن میگوید: اگر این کشور نتواند کاهش نرخ زادوولد را که تهدیدی برای ازبینبردن شبکه امنیت اجتماعی و اقتصاد است، کنترل کند از بین خواهد رفت. ماساکو موری در مصاحبهای در توکیو پس از اینکه ژاپن در ۲۸ فوریه اعلام کرد تعداد نوزادان متولد شده در سال گذشته به پایینترین حد خود رسیده است، گفت: اگر به همین منوال پیش برویم، کشور ناپدید خواهد شد. این مردم هستند که باید با این روند کنار بیایند و با آسیبهای عظیمی روبرو شوند. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز در سخنرانی در شورای جهانی خلق روسیه گفت: "خانوادههای پرجمعیت باید به یک هنجار تبدیل شوند."
جهان پیر و راهکارهای مقابل
لیلا هدایت مشاور خانواده در این باره می گوید: به دنبال کاهش جمعیت در کشورهای توسعهیافته، نیاز به نیروی کار در این کشورها بهطورجدی حس شد. اولین تصمیم برای حل این مسئله پذیرش مهاجران بود؛ اما سیاستمداران غربی بهزودی متوجه شدند که این امر برای آنها مخاطرات جدی فرهنگی، سیاسی و امنیتی خواهد داشت؛ لذا تلاش نمودند تا با تغییر رویکرد و ارائه مشوقهای فرزندآوری جمعیت بومی خود را افزایش دهند.
وی تصریح کرد: پیشرفت چین و هند دو کشور پرجمعیت جهان این را به جهانیان نشان داد که جمعیت، نیرو و موتور محرکه تولید و پیشران صنعت کشورهاست. به همین دلیل تمامی کشورها در تلاش هستند با افزایش جمعیت خود نیروی کار لازم را برای پیشرفت و ادامه حیات سیاسی خود در نظر بگیرند.
این مشاوره خانواده گفت: امروز تمامی جهانیان به نقش مهم جمعیت پی برده و از خطرات پیری جمعیت که بهراستی میتوان آن را به " مرگ خاموش هویت" تعبیر کرد، آگاه هستند؛ لذا برای این کار دست به اقداماتی زدهاند که در ذیل به چند مورد از آنها اشاره میکنم؛
وی تصریح کرد: افزایش مرخصی زایمان زنان، مرخصی بدون حقوق به پدربزرگها و مادربزرگها برای نگهداری از نوههایشان، کمک مالی به پدران و مادران شاغلی که به دلیل تولد فرزند خود یا مرخصی بهواسطه نگهداری از فرزند برای مدتی دستمزد دریافت نکردند؛ تضمین امنیت شغلی پس از مرخصیهای زایمان، کمکهزینه تحصیلی برای دانشآموزان، هدایای نقدی برای فرزندآوری، معافیتهای مالیاتی، اهدای مسکن، کمکهای بهداشتی و مراقبتهای اجتماعی از جمله کمکهای تشویقی هستند که در کشورهایی همچون فرانسه، آلمان، انگلستان، روسیه، ژاپن و غیره در پیش گرفته شده است.
هدایت بیان کرد: حتی چین هم که امروز نماد سرزمین پر جمعیت بشمار میرود از پیری جمعیت در رنج است چرا که دولت این کشور از سال ۱۹۷۹ تصمیم به اجرای سیاست تکفرزندی در کشور گرفت. اما اکنون پس از گذشت نزدیک ۴ دهه با مشکلاتی مواجه شده است و سیاست خود را به دو فرزندی تغییر داده است.
کره جنوبی قصد دارد با راهاندازی قطارهای سریعالسیر و انتقال جمعیت به خارج شهر، افراد بیشتری را خانهدار کرده و تشویق به ازدواج کند.
این پژوهشگر حوزه جمعیت با اشاره به تلاشها و حمایتها برای افزایش نرخ رشد جمعیت کشور، اظهار داشت: مهمترین راهکارها، اجرای کامل و بدون نقص قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است که می تواند فوق العاده اثرگذار باشد.
به گفته وی، اگر قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت خوب اجرا شود، حتما وضعیت از امروز بهتر خواهد شد و می توان امیدوار بود که در سالهای آتی از سرعت پیری جمعیت کشور کاسته شود.
مروتی با بیان یک مثال از وضعیت کنونی جمعیت کشور و تهدیدهای ناشی از کاهش نرخ باروری اظهار داشت: فرض کنید سوار خودرویی هستیم و با بیشترین سرعت حرکت میکنیم، به جایی می رسیم که مقابلمان دیوار بتنی است و میدانیم که به احتمال زیاد به این دیوار برخورد خواهیم کرد. در این شرایط چه میکنیم؟ آیا ترمز نمیگیریم؟ حتما ترمز می گیریم تاحداقل از شدت خطر و خسارت بکاهیم؛ در حوزه جمعیت نیز شرایط اینگونه است.
وی افزود: با سرعت به سمت پیری جمعیت پیش می رویم و احتمال پیر شدن جمعیت زیاد است. در این شرایط هر یک بچهای که به دنیا میآید، ارزشمند است و کمک میکند تا کشورمان دچار بحران سالخوردگی شدید جمعیت نشود.
نسل ایرانی را به ورطه پیری کشاندیم
کارشناس حوزه جمعیت با اشاره به سالخوردگی جمعیت در برخی کشورهای توسعه یافته اظهار داشت: پیری جمعیت در کشور ما و در کشورهای توسعه یافته تفاوتهای بسیاری دارد از جمله اینکه کشورهای توسعه یافته به واسطه جمعیت جوان خود به توسعه رسیدهاند و سپس به دلایل فرهنگی نرخ رشد جمعیت آنها کاهش یافته است ولی ما پیش از رسیدن به توسعه و با سیاست وارداتی تحدید نسل خودمان را به ورطه پیری جمعیت کشاندهایم.
مروتی تاکید کرد: اکنون این کشورها به واسطه اقتصاد قدرتمند تا حدودی توانستهاند از پس هزینهها و مخارج پیری جمعیت بر بیایند، اما کشور ما پیش از آن که به پیشرفت مطلوب و توسعه برسد در حال پیر شدن است.
این جمعیت شناس با بیان اینکه هیچ کشور در حال توسعهای نداریم که جمعیتش پیر شده باشد، گفت: به همین دلیل ما نمی دانیم که قرار است دقیقا چه اتفاقی برای ایران رخ بدهد.
حرکت به سمت مرزهای پیری جمعیت
وی خاطر نشان کرد: تفاوت دیگر سالخوردگی جمعیت در ایران با کشورهای دیگر دنیا در «سرعت پیر شدن در ایران» است. به گفته کارشناسان داخلی و خارجی، سقوط شدید نرخ باروری ایران که بعضا در تاریخ بشر بی نظیر عنوان شده سبب شده که ایران با سرعتی فوق العاده به سمت مرزهای پیری جمعیت حرکت بکند.
وی افزود: ناظمی اردکانی رئیس اسبق سازمان ثبت احوال گفته بود، ایران سومین کشور دنیا است که با بیشترین سرعت جمعیت آن پیر میشود که باید نگران این مسئله باشیم و تمام توانمان را برای غلبه بر این بحران به کار بگیریم.
راهکارهای دولت سیزدهم در حوزه جمعیت
آیتالله شهید رئیسی از همان ابتدای تشکیل دولت سیزدهم اعلام کرد که «توسعه خدمات ناباروری از برنامههای قطعی دولت است و اکنون با ورق زدن کارنامه دولت در این حوزه نشان میدهد که وعده های رئیس جمهور شهید از پرداخت هزینه درمان ناباروری گرفته.تا پیش از این، بسته حمایت از زوجهای نابارور هم وجود داشت. به این معنی که اعتبارات درمان ناباروری در اختیار وزارت بهداشت قرار میگرفت، اما اکنون با محقق شدن بیمه درمان ناباروری، سازمان بیمه سلامت به عنوان نهاد متولی انجام این کار مشخص شده و هزینههای درمان نازایی را میپردازد.
به این ترتیب ۹۰ درصد از هزینههای لازم برای فرزنددار شدن، از دوش مردم برداشته شد و به بیمه محول شده است که افزایش توان مالی زوجها برای درمان ناباروری از دستاوردهای آن به شمار می رود. در این طرح سازمان بیمه سلامت مکلف است براساس تکالیف قانونی از زوجهای نابارور با هدف اجرای سیاستهای جمعیتی حمایت کند. البته پوشش بیمهای هزینههای درمان ناباروری و زایمان در بند سوم سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ مورد تاکید قرارگرفته است؛ ضمن اینکه در قانون برنامه ششم توسعه نیز تمهیدات لازم درقالب بودجه تکلیف شده است. توجه به این قوانین و به دنبال آن تاکید بر اجرای سیاستهای جمعیتی سبب شد که در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ بیمه درمان ناباروری تصویب و دولت مکلف به پوشش ۹۰ درصدی هزینههای سه دوره کامل یکی از روشهای درمان ناباروری برای زوجین نابارور شود.
اما در کنار بستر سازی راهکار کشور ما برای درمان این زخم و این درد فرهنگسازی و گفتمان سازی فرزند آوری است
فرشته محقق-امروز و در دنیای مدرن جمعیت از مولفههای قدرت تلقی میشود و کشورهایی که در کنار وسعت، جمعیت زیادتری دارند از جایگاهی ویژهای در رهیافت قدرت در جامعه جهانی برخوردارند.
عباس جوادی کارشناس جمعیت می گوید: امروز و در دنیای مدرن جمعیت از مولفههای قدرت تلقی میشود و کشورهایی که در کنار وسعت، جمعیت زیادتری دارند از جایگاه ویژهای در رهیافت قدرت در جامعه جهانی برخوردارند. همچنین جمعیت بهعنوان عاملی مؤثر در شکلدهی به قدرت کشورها بهویژه در ابعاد نظامی، سیاسی و اقتصادی مطرح است. بهطوریکه رشد جمعیت در یک جامعه و کشور به معنای قدرت بیشتر حاکمان به شمار میآید.
وی بیان کرد: کشورها همانطور که امروز به خاک، قدرت سیاسی، حاکمیت نیاز دارند به همان اندازه یا بیشتر به جمعیت هم نیازمند هستند. لذا عنصر جمعیت برای تشکیل یک کشور و برای ادامه حیات و بقای آن عامل اصلی بشمار میرود. پس از پایان جنگ جهانی دوم و بر اساس سیاستهای جهانیسازی و استفاده از نیروی کار ارزان زنان برای توسعه اقتصادی کشورهای غربی، نرخ رشد جمعیت به طرز قابلملاحظهای کاهش یافت. از سوی جامعهشناسان دلایل متنوعی برای این سیر نزولی جمعیت ذکر شده است که مهمترین آنها، تمرکز بر فردگرایی و لذتجویی، آزادیهای جنسی و فروپاشی خانواده و همچنین اولویت توسعه اقتصادی در اروپا بوده است.
این کارشناس جمعیت تصریح کرد: امروز هم اوضاع جمعیتی جهان بهتر از گذشته نیست. کاهش نرخ تولد در کشورهای توسعهیافته و درحالتوسعه نگرانکننده است. نرخ باروری در کشورهای فقیر بالاتر است؛ اما به دلیل میزان بالای مرگومیر مادران، نرخ زادوولد در این کشورها کاهشیافته است. ساختارهای اجتماعی، باورهای مذهبی، رفاه اقتصادی و مدنیت در هر کشوری میتواند بر نرخ زادوولد و مرگومیر نوزادان تأثیر بگذارد. کاهش نرخ زادوولد فقط مختص کشورهای اروپای غربی نیست. کشورهایی مانند ژاپن و حتی چین هم همین دغدغه را دارند. در واقع بر اساس آخرین آمارها ژاپن پیرترین کشور دنیا بشمار میرود. آسیا در خط مقدم این روند قرار دارد و انتظار میرود هنگکنگ، کره جنوبی و ژاپن تا سال ۲۰۵۰ بیشترین سهم افراد ۶۵ساله و بالاتر را داشته باشند.
وی گفت: عوامل متعددی از جمله سبک زندگی، کمبود مسکن ارزانقیمت، افزایش بیماریهای مقاربتی، افزایش چاقی و عوامل محیطی در شهرنشینی و سبک زندگی شهری وجود دارد که بر باروری تأثیر میگذارد و منجر به افزایش ناباروری زن و مرد میشود. پیری جمعیت بحرانی است که زنگها را برای همه به صدا درآورده است. استفاده از شگردهای تبلیغاتی، ارسال پیامهای تبلیغی از طرق مختلف و استفاده از شخصیتهای سیاسی، مذهبی، و حتی مالکان ثروت و کارآفرینان بزرگ از جمله راهکارهایی است که جهانیان برای مقابله با این پدیده به آنها متوسل شدهاند. پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیکهای جهان، خواستار توجه جدی دولتها به سیاستهای حمایتی در زمینه زادوولد و حمایت از خانواده شده و میگوید: «کمبود سگهای کوچک و یا گربه وجود ندارد، کمبود کودک وجود دارد.» او هشدار داد اروپا در حال تبدیلشدن به قارهای «پیر و خسته» است.
جوادی بیان کرد: ایلان ماسک هم هشدار داده که جمعیت آمریکا رو به انقراض است و از مردم این کشور خواست تا برای مقابله با این بحران به فرزندآوری بیشتر رویآورند. ماسک در سال ۲۰۲۲ نیز در اظهاراتی مشابه عنوان کرده بود که نرخ پایین زادوولد در آمریکا، خطری بسیار بزرگتر از گرمایش جهانی برای تمدن است. بهتازگی نیز وی با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس عنوان کرده که جمعیت آمریکا در حال حرکت به سمت انقراض است.
وی تصریح کرد: یکی از مشاوران نخستوزیر ژاپن میگوید: اگر این کشور نتواند کاهش نرخ زادوولد را که تهدیدی برای ازبینبردن شبکه امنیت اجتماعی و اقتصاد است، کنترل کند از بین خواهد رفت. ماساکو موری در مصاحبهای در توکیو پس از اینکه ژاپن در ۲۸ فوریه اعلام کرد تعداد نوزادان متولد شده در سال گذشته به پایینترین حد خود رسیده است، گفت: اگر به همین منوال پیش برویم، کشور ناپدید خواهد شد. این مردم هستند که باید با این روند کنار بیایند و با آسیبهای عظیمی روبرو شوند. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه نیز در سخنرانی در شورای جهانی خلق روسیه گفت: "خانوادههای پرجمعیت باید به یک هنجار تبدیل شوند."
جهان پیر و راهکارهای مقابل
لیلا هدایت مشاور خانواده در این باره می گوید: به دنبال کاهش جمعیت در کشورهای توسعهیافته، نیاز به نیروی کار در این کشورها بهطورجدی حس شد. اولین تصمیم برای حل این مسئله پذیرش مهاجران بود؛ اما سیاستمداران غربی بهزودی متوجه شدند که این امر برای آنها مخاطرات جدی فرهنگی، سیاسی و امنیتی خواهد داشت؛ لذا تلاش نمودند تا با تغییر رویکرد و ارائه مشوقهای فرزندآوری جمعیت بومی خود را افزایش دهند.
وی تصریح کرد: پیشرفت چین و هند دو کشور پرجمعیت جهان این را به جهانیان نشان داد که جمعیت، نیرو و موتور محرکه تولید و پیشران صنعت کشورهاست. به همین دلیل تمامی کشورها در تلاش هستند با افزایش جمعیت خود نیروی کار لازم را برای پیشرفت و ادامه حیات سیاسی خود در نظر بگیرند.
این مشاوره خانواده گفت: امروز تمامی جهانیان به نقش مهم جمعیت پی برده و از خطرات پیری جمعیت که بهراستی میتوان آن را به " مرگ خاموش هویت" تعبیر کرد، آگاه هستند؛ لذا برای این کار دست به اقداماتی زدهاند که در ذیل به چند مورد از آنها اشاره میکنم؛
وی تصریح کرد: افزایش مرخصی زایمان زنان، مرخصی بدون حقوق به پدربزرگها و مادربزرگها برای نگهداری از نوههایشان، کمک مالی به پدران و مادران شاغلی که به دلیل تولد فرزند خود یا مرخصی بهواسطه نگهداری از فرزند برای مدتی دستمزد دریافت نکردند؛ تضمین امنیت شغلی پس از مرخصیهای زایمان، کمکهزینه تحصیلی برای دانشآموزان، هدایای نقدی برای فرزندآوری، معافیتهای مالیاتی، اهدای مسکن، کمکهای بهداشتی و مراقبتهای اجتماعی از جمله کمکهای تشویقی هستند که در کشورهایی همچون فرانسه، آلمان، انگلستان، روسیه، ژاپن و غیره در پیش گرفته شده است.
هدایت بیان کرد: حتی چین هم که امروز نماد سرزمین پر جمعیت بشمار میرود از پیری جمعیت در رنج است چرا که دولت این کشور از سال ۱۹۷۹ تصمیم به اجرای سیاست تکفرزندی در کشور گرفت. اما اکنون پس از گذشت نزدیک ۴ دهه با مشکلاتی مواجه شده است و سیاست خود را به دو فرزندی تغییر داده است.
کره جنوبی قصد دارد با راهاندازی قطارهای سریعالسیر و انتقال جمعیت به خارج شهر، افراد بیشتری را خانهدار کرده و تشویق به ازدواج کند.
این پژوهشگر حوزه جمعیت با اشاره به تلاشها و حمایتها برای افزایش نرخ رشد جمعیت کشور، اظهار داشت: مهمترین راهکارها، اجرای کامل و بدون نقص قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت است که می تواند فوق العاده اثرگذار باشد.
به گفته وی، اگر قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت خوب اجرا شود، حتما وضعیت از امروز بهتر خواهد شد و می توان امیدوار بود که در سالهای آتی از سرعت پیری جمعیت کشور کاسته شود.
مروتی با بیان یک مثال از وضعیت کنونی جمعیت کشور و تهدیدهای ناشی از کاهش نرخ باروری اظهار داشت: فرض کنید سوار خودرویی هستیم و با بیشترین سرعت حرکت میکنیم، به جایی می رسیم که مقابلمان دیوار بتنی است و میدانیم که به احتمال زیاد به این دیوار برخورد خواهیم کرد. در این شرایط چه میکنیم؟ آیا ترمز نمیگیریم؟ حتما ترمز می گیریم تاحداقل از شدت خطر و خسارت بکاهیم؛ در حوزه جمعیت نیز شرایط اینگونه است.
وی افزود: با سرعت به سمت پیری جمعیت پیش می رویم و احتمال پیر شدن جمعیت زیاد است. در این شرایط هر یک بچهای که به دنیا میآید، ارزشمند است و کمک میکند تا کشورمان دچار بحران سالخوردگی شدید جمعیت نشود.
نسل ایرانی را به ورطه پیری کشاندیم
کارشناس حوزه جمعیت با اشاره به سالخوردگی جمعیت در برخی کشورهای توسعه یافته اظهار داشت: پیری جمعیت در کشور ما و در کشورهای توسعه یافته تفاوتهای بسیاری دارد از جمله اینکه کشورهای توسعه یافته به واسطه جمعیت جوان خود به توسعه رسیدهاند و سپس به دلایل فرهنگی نرخ رشد جمعیت آنها کاهش یافته است ولی ما پیش از رسیدن به توسعه و با سیاست وارداتی تحدید نسل خودمان را به ورطه پیری جمعیت کشاندهایم.
مروتی تاکید کرد: اکنون این کشورها به واسطه اقتصاد قدرتمند تا حدودی توانستهاند از پس هزینهها و مخارج پیری جمعیت بر بیایند، اما کشور ما پیش از آن که به پیشرفت مطلوب و توسعه برسد در حال پیر شدن است.
این جمعیت شناس با بیان اینکه هیچ کشور در حال توسعهای نداریم که جمعیتش پیر شده باشد، گفت: به همین دلیل ما نمی دانیم که قرار است دقیقا چه اتفاقی برای ایران رخ بدهد.
حرکت به سمت مرزهای پیری جمعیت
وی خاطر نشان کرد: تفاوت دیگر سالخوردگی جمعیت در ایران با کشورهای دیگر دنیا در «ژ» است. به گفته کارشناسان داخلی و خارجی، سقوط شدید نرخ باروری ایران که بعضا در تاریخ بشر بی نظیر عنوان شده سبب شده که ایران با سرعتی فوق العاده به سمت مرزهای پیری جمعیت حرکت بکند.
وی افزود: ناظمی اردکانی رئیس اسبق سازمان ثبت احوال گفته بود، ایران سومین کشور دنیا است که با بیشترین سرعت جمعیت آن پیر میشود که باید نگران این مسئله باشیم و تمام توانمان را برای غلبه بر این بحران به کار بگیریم.
راهکارهای دولت سیزدهم در حوزه جمعیت
آیتالله شهید رئیسی از همان ابتدای تشکیل دولت سیزدهم اعلام کرد که «توسعه خدمات ناباروری از برنامههای قطعی دولت است و اکنون با ورق زدن کارنامه دولت در این حوزه نشان میدهد که وعده های رئیس جمهور شهید از پرداخت هزینه درمان ناباروری گرفته.تا پیش از این، بسته حمایت از زوجهای نابارور هم وجود داشت. به این معنی که اعتبارات درمان ناباروری در اختیار وزارت بهداشت قرار میگرفت، اما اکنون با محقق شدن بیمه درمان ناباروری، سازمان بیمه سلامت به عنوان نهاد متولی انجام این کار مشخص شده و هزینههای درمان نازایی را میپردازد.
به این ترتیب ۹۰ درصد از هزینههای لازم برای فرزنددار شدن، از دوش مردم برداشته شد و به بیمه محول شده است که افزایش توان مالی زوجها برای درمان ناباروری از دستاوردهای آن به شمار می رود. در این طرح سازمان بیمه سلامت مکلف است براساس تکالیف قانونی از زوجهای نابارور با هدف اجرای سیاستهای جمعیتی حمایت کند. البته پوشش بیمهای هزینههای درمان ناباروری و زایمان در بند سوم سیاستهای کلی جمعیت ابلاغی رهبر معظم انقلاب در سال ۱۳۹۳ مورد تاکید قرارگرفته است؛ ضمن اینکه در قانون برنامه ششم توسعه نیز تمهیدات لازم درقالب بودجه تکلیف شده است. توجه به این قوانین و به دنبال آن تاکید بر اجرای سیاستهای جمعیتی سبب شد که در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ بیمه درمان ناباروری تصویب و دولت مکلف به پوشش ۹۰ درصدی هزینههای سه دوره کامل یکی از روشهای درمان ناباروری برای زوجین نابارور شود.
اما در کنار بستر سازی راهکار کشور ما برای درمان این زخم و این درد فرهنگسازی و گفتمان سازی فرزند آوری است