فاطمه نظری - بازی یک روش سرگرم کننده و اجتماعی برای گذران وقت، تشویق به کار تیمی و رشد مهارت کودکان است. بازی برای رشد ذهنی و فکری کودکان بسیار خوب و مفید است، بازیها میتوانند به کودکان و نوجوانان احساس رهایی از دنیای واقعی را بدهد و جنبه اجتماعی برخی از بازیها میتواند به كودكان كمك كند تا بخشی از یك جامعه باشند اما بازیهای آنلاین میتواند کودک شما را در معرض خطرات جدی قرار دهد.
طبق تحقیقات، 70 درصد خانواده ها حداقل یک فرزند دارند که بازی های ویدیویی آنلاین انجام می دهد. درحالیکه بازی آنلاین می تواند ازنظر اجتماعی باعث ایجاد تعامل بین افراد و همسالان گردد ولی جنبه های تاریکی نیز دربازیهای آنلاین وجود دارد. از آزار و اذیت سایبری گرفته تا هزینه های پنهان بازیهای آنلاین، نگرانی های زیادی در مورد انجام بازی های ویدیویی بهصورت آنلاین، بهویژه برای کودکان وجود دارد.مهمترین کاری که والدین میتوانند انجام دهند ایجاد گفتگو در مورداستفاده بی خطر از فضای اینترنت در سنین کودکی است که با بزرگتر شدن فرزندان، این اصل همچنان برقرار است. وقتی فرزندان خطرات و اهمیت موضوع را درک کنند، هنگام مواجه شدن با هشدارهایی که آنها را نگران میکند به والدین خود مراجعه می کنند.
بدون راهنمایی صحیح در مورد اینکه کودکان چه بازیهایی را باید انجام دهند یا چه زمانی باید بازی کنند، آنها میتوانند در معرض خطرات خاصی مانند خشونت در بازی، سوءاستفاده جنسی یا در موارد شدید اعتیاد به بازی قرار بگیرند. در ادامه در مورد برخی از خطرات احتمالی و کارهایی که میتوانید برای حمایت از کودکان و نوجوانان در این زمینه انجام دهید و به آنها در انتخاب گزینههای مناسب و ایمن در بازیهای آنلاین کمک کنید، بحث شده است.
اعتیاد به بازیهای آنلاین
اخیراً اخبار زیادی در مورد اعتیاد کودکان و نوجوانان به بازی آنلاین منتشرشده است. بسیاری از والدین نگران هستند که ممکن است فرزندانشان به سرگرمیها و بازیهای آنلاین خود اعتیاد پیدا کنند. این موضوع تعجبآور نیست؛ مانند هر سرگرمی دیگری نظیر فوتبال، شطرنج ومطالعه، کسانی که از اوقات فراغت خود با انجام بازیهای آنلاین لذت میبرند، این کار را باعلاقه خاصی انجام میدهند. این امر میتواند منجر به تمایل کودکان به بازی طولانیتر و تکرار بیشازحد آن شود.
بازیهای آنلاین بهگونهای طراحیشدهاند که موانع تکرار بازی را به حداقل و لذت را به حداکثر برسانند. این روش تشویقی که در بازیهای آنلاین طراحیشده به این معنی است که والدین باید در استفاده کودکان خود از کنسولها و تلفنهای هوشمند محدودیت زمانی قائل شوند، زیرا چنین محدودیت زمانی درواقع مرزهای سلامت روانی و فکری کودکان ماست.
این نگرانیها با انتشار اخباری مبنی بر افزودن بازی توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) در بخش اختلالات ناشی از رفتارهای اعتیادآور (گروه 06) که شامل الکل، مواد مخدر و قمار نیز هست، تشدید شده است. در مورد گنجاندن بازیهای آنلاین در این لیست اختلافنظر شدیدی بین کارشناسان وجود داشته است. معیارهایی جهت شناسایی موارد شدید اعتیاد کودکان و نوجوانان به بازیهای آنلاین تائید شده است.
در مواردی که بازیهای آنلاین سایر بخشهای زندگی آنها را مختل نماید و با اینوجود، کودکان به مدت 12 ماه به این کار ادامه دهند، عنوان اعتیاد در نظر گرفته میشود.
مهم است که بدانیم سطح دوپامینی که در اثر بازیها در مغز ترشح میشود، تنها یکدهم مقادیر ترشحشده توسط مواد شیمیایی است که میتوانند اعتیادآور باشند؛ بنابراین، تغییر رفتار کودکان درواقع کمک به ایجاد عادتهای جدید است تا اینکه بخواهیم با استفاده از مواد شیمیایی آنها را وادار به ترک این اعتیاد کنیم.
برای ترک این عادت خانواده ها باید به موارد زیر توجه داشته و آنها را بررسی کنند.
بررسی کنید که فرزندانتان چه مدت و چه بازیهایی میکنند.
برایشان محدودیت زمانی قائل شوید. در مواردی که زمان بازی بیشازحد زیاد میشود، محدودیتهای زمانی میتواند اقدامی کوتاهمدت برای اصلاح مجدد عادتهای بد باشد.
آنها را به استراحت تشویق کنید. بهعنوان یک قانون، بهطورمعمول حداقل 5 دقیقه استراحت در هر 45 - 60 دقیقه بازی داشته باشند.
از تعیین محدودیت زمانی صرف خودداری کنید و در عوض با کودکان بازی کنید و به آنها کمک کنید فعالیتهای مختلفی را برای لذت بردن پیدا کنند.
اگر نگران سلامتی فرزندانتان هستید که بیشازحد مشغول بازیهای آنلاین هستند، باید با پزشک مشورت کنید.
تماس با افراد ناشناس
مانند بسیاری از جنبههای زندگی، انجام بازیهای آنلاین در کنار دیگران بسیار سرگرمکنندهتر و جذابتر است. درواقع اکنون، بازی با همسالان در یک اتاق واقعی به بازی با سایر افراد آنلاین تبدیلشده است. علاوه بر این، تعداد افرادی که می توانند در یک بازی آنلاین شرکت کنند نسبت به بازی معمولی بسیار افزایشیافته است. محبوبیت بازی آنلاین Fortnite تا حدودی به این دلیل است که در آن همزمان بیش از 100 فرد ناشناس وارد یک مبارزه میشوند و تا مرگ همگی آنها بازی ادامه مییابد.
سطح و نوع ارتباطاتی که دربازیهای آنلاین ارائه میشود طی سالهای اخیر بهطور قابلتوجهی پیشرفت کرده است. درگذشته بازیهای آنلاین مجزا از شبکههای اجتماعی بودند، اما اکنون همپوشانی بسیار بالایی با شبکههای اجتماعی آنلاین دارند. در حقیقت، اولین تعامل اکثر کودکان ما با افرادی که نمیشناسند، بیشتر از هر جای دیگری در یک بازی آنلاین مانند Roblox اتفاق میافتد.
در بازیهای آنلاین، افراد لزوماً نمیدانند با چه کسانی بازی میکنند. ممکن است شخصیتهای آنلاین در این بازیها سایر کودکان باشند اما تأیید آن بسیار دشوار است. به همین دلیل، والدین باید بدانند که فرزندانشان چه بازیهایی را انجام میدهند و چگونگی ایمن نمودن محیط این بازیها برای فرزندان خود را یاد بگیرند. با کنترل معقول و منطقی، بازی با سایر کودکان بهصورت آنلاین میتواند برای کودکان لذت بخش باشد و همچنین آنها را با فرهنگها و دیدگاههای مختلف از سراسر جهان آشنا کند.
خانواده ها در این زمینه نیز باید توصیه هایی زیر را مدنظر قرار دهند:
تنظیمات دستگاهها را بررسی کنید. هنگام خرید کنسول بازی، تنظیمات تعاملات آنلاین را در حالت کنترل والدین قرار دهید.
دستگاهها و کنسولهای بازی را در فضاهای مشترک خانوادگی قرار دهید تا بتوانید تعاملات فرزندانتان را ببینید.
صدا را روی بلندگوها و نه هدست پخشکنید. اگر فرزند شما از یک هدست برای بازی استفاده می کند، مطمئن شوید که او گاهی اوقات صداها را از بلندگو پخش میکند تا بتوانید صحبتهای گفتهشده را بشنوید.
اعلانها (نوتیفیکیشن) را در حساب خود روشن کنید. اپلیکیشنهایی را بر روی کنسولهای بازی مانند PlayStation و Xbox نصب کنید تا از پیامهای مستقیم به حساب خود مطلع شوید.
برای فرزندان خود که در سنین مختلف هستند حسابهای کاربری جداگانهای ایجاد کنید تا بتوانید متناسب با سن آنها تعاملات آنلاینشان را تنظیم کنید.
باهم بازی کنید؛ با استفاده از حساب کاربری فرزند خود بازیها را باهم انجام دهید و ببینید با چه کسانی صحبت میکند.
از تنظیمات دستگاهها برای ایجاد گروههایی از دوستان واقعی برای بازی با آنها استفاده کنید. در کنسولها، میتوانید قبل از شروع بازی، گروهی از دوستان شناختهشده فرزند خود ایجاد کنید و سپس سایر بازیکنان را حذف کنید تا یک تجربه بازی امن اما آنلاین داشته باشید.
به خطر افتادن سلامتی دربازیهای آنلاین
تصور میشود که بازیهای آنلاین یک سرگرمی کمتحرک است. بااینحال، بسیاری از بازیها و فناوریهای جدید بهطور فعال تحرک و حرکت را تشویق میکنند. بازی آنلاین Pokemon Go باعث بیرون رفتن خانواده برای پیادهروی میشود و با بازی Just Dance میتوانید در اتاق خود بالا و پایین بپرید. بازیها درواقع میتوانند راهی عالی برای تحرک خانواده باشند.
مطالعات نشان میدهد که ساعتها در یک مکان نشستن میتواند خطر ابتلا به گرفتگی و انسداد عروق را افزایش دهد؛ اما این امر میتواند در هر فعالیت بدون تحرکی که در اوقات فراغت انجام میدهیم نیز اتفاق بیفتد. ازجمله تماشای تلویزیون، گوش دادن به موسیقی یا خواندن کتاب.
یکی دیگر از مواردی که باعث نگرانی میشود وجود چراغهای چشمکزن درخشان است که اغلب بخشی از تجربیات بازیهای آنلاین هستند. تحقیقات فعلی نشان میدهد که بازیهای آنلاین بیماری صرع ایجاد نمیکنند، اما میتوانند (مانند تلویزیون یا کنسرتهای پاپ) در تعداد بسیار کمی از افراد که قبلاً به صرع حساس به نور مبتلا هستند، تشنج ایجاد کنند.
توصیههایی برای خانوادهها
1. عادات بازی فرزندان خود را بررسی کنید. فرزندان خود را به انجام بازیهای آنلاین متنوع تشویق کنید. اجازه ندهید تنها یک بازی آنلاین را بهطور مداوم تکرار کنند.
2.اطمینان حاصل کنید که فرزندانتان به ازای هر یک ساعت بازی، استراحت کافی دارند. این کار نهتنها باعث تحرک آنها میشود بلکه فرصتی برای تغییر فعالیت را نیز فراهم میکند.
3. از صرع حساس به نور آگاه باشید. آیا در خانواده خود سابقه صرع حساس به نور دارید یا خیر.
4.بازیهای آنلاینی که تحرک کافی دارند را باهم انجام دهید.
5.مراقب برخی علائم باشید. اگر فرزندتان علائمی مانند احساس سردرد، تغییر در بینایی، لرزش در چشم یا صورت را دارد، بلافاصله بازی را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید.
هزینههای بازی آنلاین و قمار
بازیهای آنلاین علاوه بر اینترنت پرسرعت به سختافزار نسبتاً پیچیدهای نیز نیاز دارند. این امر میتواند این تصور را ایجاد کند که شما برای بازیهای آنلاین فرزندان خود نیاز به فناوری بروز دارید. بااینوجود، طیف گستردهای از روشها وجود دارد که فرزند شما میتواند بازیها را بهصورت آنلاین و بدون صرف هزینه بسیار بالا انجام دهد. تبلت و تلفنهای هوشمند قدیمی مثال خوبی در این مورد هستند. اپلیکیشنهایی مانند Roblox حتی در دستگاههایی با مشخصات فنی سطح پایین نیز میتوانند ابزاری برای دسترسی کودکان به بازی آنلاین باشند.
خیلی از بازیها پس از خرید یا دانلود اولیه، هزینههای زیادی برای مخاطب ایجاد میکنند. یکی از روشهای مرسوم تأمین بودجه توسعه بازیهای آنلاین این است که خود بازی رایگان ارائه میشود اما پسازآن برای محتوا یا شخصیتهای موجود در بازی هزینه دریافت میکنند، به این بازیها، بازیهای freemium میگویند. Fortnite مثالی از این بازیهاست که از خریدهای درون بازی برای لباسها و رقصهای جدید، درآمد زیادی کسب میکند.
شرطبندی چیست؟
در برخی از بازیهای آنلاین، تراکنشات مالی (که بعضاً Loot Boxes یا جعبههای جایزه نیز نامیده میشوند) فرصتی را برای بازیکنان برای برنده شدن یک آیتم درون بازی باارزشهای متفاوت فراهم میکنند. این میتواند شبیه به قمار باشد زیرا این شانس وجود دارد که کدام بازیکن چه آیتمی برنده میشود.
در کشور انگلیس این کار قمار نیست زیرا اقلام برندهشده توسط بازیکنان، هیچ ارزش مادی خارج از بازی ندارند. اگر چنین موضوعی قمار در نظر گرفته شود، نمیتوان آن را برای کودکان به بازار عرضه کرد؛ اما برخی کشورها مانند بلژیک استفاده از جعبههای جایزه دربازیهای آنلاین را غیرقانونی اعلام کردهاند زیرا این موارد بهعنوان قمار باهدف کودکان طراحیشدهاند. در کشورهای انگلیس و ایالاتمتحده، اکنون از برچسب بازیهای دارای خریدهای درون برنامهای بهعنوان بخشی از سیستم رتبهبندی مورداستفاده قرار میگیرد.
کودکانی که میخواهند پول بیشتری وارد بازی آنلاین نمایند تا بتوانند جعبههای جایزه را خریداری کنند، گاهی اوقات مورد هدف برنامهها و سایتهای دیگری قرار میگیرند که این پول را درازای کسب اطلاعات ارائه میدهند. مهم است که والدین این موضوعات را بدانند، به کودکان آموزش دهند و اطمینان حاصل کنند که گذرواژههای مناسب روی کارت اعتباری خود قرار دادهاند.
خطر بدافزارها دربازیهای آنلاین رایگان
برای جلوگیری از دانلود ناخواسته برنامهها یا بازیهای آنلاین رایگان که ممکن است همراه با بدافزار یا جاسوسافزار باشد، مهم است:
برنامهها و بازیهایی را که کودکان قصد دانلود آنها را دارند، بررسی و در مورد آنها تحقیق کنید.
دانلود بازیها را از وبسایتهای قانونی انجام دهید.
درباره خطرات دانلود بازیهای رایگان توضیح دهید و اینکه اگر مشکلی پیش آمد چه باید کرد.
حدومرزی برای بازیهای آنلاین تعیین کنید و توافق کنید که کدام وبسایتها و برنامهها برای دانلود بازیها مورداستفاده قرار گیرند.
خانواده باید به موارد زیر توجه داشته باشند:
قبل از خرید بازی یا اجازه دادن به فرزندتان برای دانلود آن، هزینههای جاری انجام یک بازی را بررسی کنید.
برای محدود کردن دسترسی به کارتهای اعتباری مرتبط با حسابهای بازی آنلاین، قسمت کنترل والدین تنظیم کنید.
دستگاه یا کنسول خود را با حساب ایمیلی که همواره چک میکنید تنظیم کنید تا خریدها سریعاً نشانهگذاری و به ایمیل شما ارسال شوند.
آزار و اذیت اینترنتی و نفرت پراکنی آنلاین
به دلیل ماهیت تعاملی بازیهای آنلاین، والدین حقدارند نگران باشند که این اتفاق بر رفتار کودکان تأثیر میگذارد. این امر بهویژه در مواردی که فرزندان بازیهای خشنتری را تجربه میکنند که لزوماً برای گروه سنی آنها طراحی نشده، بسیار صادق است.
مهم است که والدین بدانند چگونه بازیهای آنلاین و ویدئویی بر روی فرزندانشان تأثیر میگذارند. آنها میتوانند از رتبهبندی PEGI (اطلاعات بازیهای ویدئویی وابسته به اتحادیه اروپا) و اطلاعات مربوط به آن استفاده کنند تا اطلاعات کاملی از میزان خشونت، مسائل جنسی و نوع گفتاری که در یک بازی ویدیویی وجود دارد به دست آورند.



