فاطمه مداح نظری - اینترنت پاک همواره یکی از دغدغه های پدر و مادران است تا هم فرزندانشان هم بتوانند از اینترنت استفاده کنند و از منابع اطلاعاتی آن بهره مند شوند و هم از آسیب ها و ناهنجاری های آن در امان بمانند. هیچ پدر و مادری نسبت به حضور بی قاعده و دائمی فرزند خود در فضابی اینترنت ولنگار بی اهمیت نیست و احساس نگرانی می کند.
امروزه این فناوری نقش مهمی در زندگی کودکان ایفاء می کند واین نقش بسرعت در حال افزایش است. بطوریکه تعداد کودکان ۱۷-۲ سال که کامپیوتر را در منزل استفاده می کنند از ۴۸% در سال ۱۹۹۶ به ۷۰% در سال ۲۰۰۰ صعود کرده است. استفاده از اینترنت نیز از ۱۵% به ۵۲% دراین دور‌ه ۵ ساله افزایش پیدا کرده است. اما آیا این فناوری زندگی کودکان را بهبود می بخشد.بر اساس قواعد سواد رسانه ای افراد باید بر اساس شرایط سنی، شخصیتی، جنسیتی و دسته بندی نیازها از اینترنت و فضای مجازی استفاده کنند طبق این اصل حتی مطالب سالم نیز برای همه گروه های سنی و شخصیتی مناسب نیست بلکه اطلاعات باید بر اساس معیارهای کاربران به افراد داده شود تا بستر آسیب را برای افراد به حداقل برساند.
این یک اصل پذیرفته شده در فضای حقیقی وجود دارد که دنیای کودکان و نوجوانان و حتی جوانان، با دنیای بزرگسالان، زمین تا آسمان تفاوت دارد. به همین منظور در همه جوامع، در اموری مانند قانون گذاری و برنامه ریزی های مدون اجتماعی، آموزشی، فرهنگی و علمی و...این موضوع همواره مورد لحاظ قرار می گیرد.
استفاده کنترل نشده از اینترنت بویژه وقتی با دیگر فناوری ها از قبیل تلویزیون همراه باشد کودک را در معرض خطر اثرات مضر آن بر تکامل فیزیکی، اجتماعی و روانی قرار می دهد. که از آنها می توان به مشکلات بینایی، صدمات سیستم اسکلتی، چاقی، اثر بر مهارتهای اجتماعی، مشکلات ارتباطی در خانواده و اعتیاد الکترونیکی اشاره کرد.در صورتیکه از اینترنت می توان به صورت صحیح بهره برد.
باید خانواده ها به این باور برسند که استفاده از اینترنت ولنگار تا چه حدی نمی تواند عوارض منفی در پی داشته باشد و آینده کودکان را دچار اختلال نماید. بنابراین وضع قوانین در این حیطه همچون دیگر امور اجتماعی بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر است.
متأسفانه، به دلیل کارشکنی ها، وجود ادبیات غلط و توزیع آن توسط رسانه ها، فریب دادن خانواده ها با انواع مغالطات و همچنین کم کاری دولت در سال های گذشته، پروژه اینترنت کودک و نوجوان مورد غفلت قرار گرفته است. البته اهمیت این موضوع در این روزهای کرونایی نیز بیش از پیش خود را نشان داده است.
هر چند که این طرح باید سال ها پیش و در همان ابتدای فراگیر شدن استفاده از فضای مجازی، در کشور اجرا می شد، اما حتی امروز هم به گفته کارشناسان با یک سری تنظیمات ساده، بدون هزینه و در یک زمان کوتاه می توان این طرح را عملیاتی کرد.
در واقع با این تنظیمات، اینترنت در اینجا به صورت «white list» است. در این اینترنت، کودکان و نوجوانان، فقط امکان دسترسی به سایت ها، نرم افزارها و اپلیکیشن هایی را دارند که قبلاً از سوی کارشناسان و صاحبنظران حوزه کودک و نوجوان مشخص شده است. یعنی دانش آموزان می توانند از مطالب متنوع آموزشی و کمک آموزشی، علمی، بازی های فکری و سرگرمی و حتی مشاوره های آموزشی بهره مند شوند. البته هر لحظه امکان به روز رسانی آن نیز وجود دارد.
در این بستر، آموزش و پرورش نیز می تواند فعالیت های گسترده تر و هدفمند تری داشته باشد.
