فرشته محقق-همه متخصصان حوزه سلامت بر لزوم پیشگیری توجه خاصی دارند و معتقد هستند اگر بیماری ها به موقع تشخیص داده شوند درمان آنها کم هزینه تر خواهد بود. فلج بلز، ناشنوایی ، کم بینایی، سکته مغزی ، دیابت و فشار خون جز بیماری های غیر واگیری هستند که در صورت درمان زود هنگام از عوارض بعدی آن کاسته خواهد شد و قابل درمان خواهد بود اما هرچه از دقایق و ساعت ها و سال های طلایی آن بگذرد پروسه درمان سخت و سخت تر خواهد بود.
به گفته متخصصان بیماری‌های غیرواگیر (Noncommunicable diseases) که به عنوان بیماری‌های مزمن نیز شناخته می‌شوند، معمولاً بیماری هایی طولانی مدت هستند و نتیجه مجموعه ای از عوامل ژنتیک، فیزیولوژیک، محیطی و رفتاری می‌باشند. مهمترین این بیماریها که امروزه اصلی ترین عوامل تاثیرگذار بر روی سلامت افراد هستند شامل بیماری‌های قلبی-عروقی (مانند حملات قلبی و سکته مغزی)، سرطان‌ها، بیماری‌های مزمن تنفسی (مانند بیماری انسدادی مزمن ریه و آسم) و دیابت نوع دو هستند که در مجموع مسئول 74 درصد از کل مرگ و میرها در سراسر جهان می‌باشند. اهمیت مضاعف این بیماریها در کشور ما به این علت است که بیش از سه چهارم کل مرگ و میرهای بیماری‌های غیرواگیر و 86 درصد از 17 میلیون نفری که به طور نابهنگام یا قبل از رسیدن به 70 سالگی جان خود را از دست داده اند، در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ می‌دهد. همچنین همه‌گیری بیماری‌های غیرواگیر پیامدهای سلامتی ویرانگری را برای افراد، خانواده‌ها و جوامع به همراه دارد و سیستم‌های بهداشتی را تهدید می‌کند. هزینه‌های اجتماعی-اقتصادی مرتبط با بیماری‌های غیرواگیر، پیشگیری و کنترل این بیماریها را به یک توسعه ضروری برای قرن بیست و یکم تبدیل می‌کند.
عوامل خطر قابل تغییر بیماری‌های غیرواگیر
بروز و گسترش این بیماریها تحت تاثیر عواملی همچون شهرنشینی سریعِ برنامه ریزی نشده، جهانی شدن سبک زندگی ناسالم و پیری جمعیت قرار دارد. رژیم‌های غذایی ناسالم و کمبود فعالیت بدنی ممکن است در افراد به صورت افزایش فشار خون، افزایش گلوکز خون، افزایش چربی خون و چاقی ظاهر شود که عوامل خطر متابولیک نامیده می‌شوند و می‌توانند منجر به بیماری‌های قلبی-عروقی (رتبه اول مرگ و میرهای زودرس بیماری‌های غیر واگیر)، دیابت نوع دو، کبد چرب، سرطان‌ها شوند. افراد در هر گروه سنی، منطقه و کشور تحت تأثیر بیماری‌های غیرواگیر قرار دارند. کودکان، بزرگسالان و سالمندان همگی در برابر عوامل خطر مؤثر در ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر (رژیم‌های غذایی ناسالم، کم تحرکی، قرار گرفتن در معرض دود تنباکو یا مصرف مضر الکل) آسیب‌پذیر هستند.
صرفه اقتصادی اجرای غربالگری (تشخیص زود هنگام) افراد در معرض خطر در مقایسه با درمان های دارویی و جراحی
از سوی دیگر، عوامل خطر ذکر شده قابل تغییر هستند و با اقداماتی مانند تشخیص زود هنگام (غربالگری) افراد در معرض خطر قبل از بیمار شدن یا در ابتدای بیماری و اجرای اقدامات مداخلات سبک زندگی مانند رژیم درمانی و افزایش فعالیت های بدنی، آموزش و مشاوره برای تغییر سبک زندگی و در مرحله آخر مداخلات داروئی مانع از بروز یا پیشرفت بیماری گردید. این اقدامات، راه‌های مقرون به صرفه‌ای برای کشورها در جهت کاهش تعداد مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است که می‌تواند نه تنها جان انسان‌ها را نجات دهد، بلکه رونق اقتصادی زیادی را نیز برای مجموعه های اجرا کننده از طریق صرفه جویی در هزینه های بیمه ای و درمانی فراهم کند. شواهد نشان می‌دهد که چنین مداخلاتی سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی بسیار خوبی هستند، زیرا در صورت تشخیص زودهنگام بیماری، می‌توانند نیاز به درمان گران‌تر را کاهش دهند. به همین دلیل سازمان جهانی بهداشت کنترل این بیماریها و عوامـل زمینـه‌سـاز آنها را به عنوان هدف اصلی برای کاهش % 25 مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر تا سال 2025 تعیین کرده است. وزارت بهداشت برای پیشگیری از بیماری دیابت و فشار خون چند سالی است که طرح پویش سلامت را به اجرا گذشته است که نقش مهمی در پیشگیری از بیماری های مزمن دارد.
شناسایی ۱۰ میلیون ایرانی مشکوک به فشارخون بالا
معاون بهداشت وزارت بهداشت، از مشارکت ۷۳ درصدی جمعیت بالای ۱۸ سال کشور در پویش ملی سلامت خبر داد.
حسین فرشیدی، با اشاره به پایان پویش ملی سلامت که از بیستم آبان تا ۳۰ دی در کشور برگزار شد، گفت: در شبانه روز گذشته ۲۰۸ هزار و ۴۳۷ نفر در پویش ملی سلامت از نظر دیابت و پرفشاری خون ارزیابی شدند.
وی افزود: در ۲۴ ساعت گذشته هزار و ۳۴۱ نفر با احتمال ابتلاء به پرفشاری خون و ۵۵۹ نفر با احتمال ابتلاء به دیابت تشخیص داده شدند.
وی گفت: ۸۴۳ هزار و ۷۱۸ نفر در پویش ملی سلامت با احتمال ابتلاء به پرفشاری خون و ۴۶۷ هزار و ۵۸۷ نفر در این پویش با احتمال ابتلاء به دیابت تشخیص داده شدند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت افزود: ۱۰ میلیون و ۲۸۳ هزار و ۲۹۹ نفر با پیش پرفشاری خون و ۳ میلیون و ۶۷ هزار و ۳۵۲ نفر نیز با پیش دیابت نیز شناسایی شدند.
وی اضافه کرد: دانشگاه‌های علوم پزشکی بهبهان، گراش، خمین، جیرفت، خلخال، لارستان، رفسنجان، یاسوج، زابل و شهرکرد غربالگری بیشترین جمعیت هدف در پویش ملی سلامت را به خود اختصاص دادند.
بر اساس آخرین آمارها، ۴۵ میلیون و ۵۵۶ هزار و ۸۳۰ ایرانی در پویش ملی سلامت مشارکت کردند.
۱۸ میلیون نفر از غربالگری پویش ملی سلامت جا ماندند
بنابر اعلام دفتر مدیریت بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت، از جمعیت ۶۴ میلیون نفری بالای ۱۸ سال در کشور، ۴۶ میلیون نفر در پویش ملی سلامت غربالگری شدند.
در «پویش ملی سلامت»، بیش از ۴۶ میلیون نفر از جمعیت بالای ۱۸ سال در کشور در پویش ملی سلامت، از نظر پرفشاری خون و دیابت، غربالگری شدند.
از جمعیت هدف ۶۴ میلیونی افراد بالای ۱۸ سال کشور در «پویش ملی سلامت» که از تاریخ ۲۰ آبان آغاز شد و تا ۳۰ دی ماه ۱۴۰۲ ادامه داشت، بالغ بر ۴۶ میلیون و ۲۹۷ هزار و ۶۸۶ نفر مورد غربالگری پرفشاری خون و دیابت قرار گرفتند.
از این تعداد ۸۵۷ هزار و ۲۸۴ نفر با احتمال بیماری پرفشاری خون و ۴۷۴ هزار و ۶۷۷ نفر با احتمال بیماری دیابت شناسایی شدند که از وجود این بیماری در خود خبر نداشتند.
همچنین ۱۰ میلیون و ۴۶۰ هزار و ۴۵ نفر پیش پرفشاری خون و ۳ میلیون و ۱۰۷ هزار و ۷۶۶ نفر پیش دیابت تشخیص داده شدند.
بر اساس این گزارش، از نظر تعداد غربالگری دانشگاه‌های علوم پزشکی اصفهان، شیراز، تبریز، تهران، جندی شاپور، گیلان، البرز، گرگان، همدان و قزوین رتبه‌های اول تا دهم را کسب کردند که میزان مشارکت در ۶ دانشگاه اول بیش از ۲ میلیون نفر و میزان مشارکت در سه دانشگاه اول بیش از ۲.۵ میلیون نفر بوده است.
از نظر درصد پوشش جمعیتی نیز دانشگاه‌های علوم پزشکی بهبهان، گراش، خمین، جیرفت، خلخال، لارستان، رفسنجان، یاسوج، زابل و شهرکرد در رتبه‌های اول تا دهم قرار گرفتند.
درمان رایگان کودکان زیر ۷ سال
وزیر بهداشت، از تصویب درمان رایگان کودکان زیر ۷ سال در شورای عالی بیمه سلامت خبر داد.
بهرام عین‌اللهی، در گفت‌وگوی ویژه خبری، وزیر بهداشت گفت: یک کار جدیدی که در کشور انجام شده بحث مراقبین بهداشت است، ما افرادی را به عنوان مراقب بهداشت به استخدام در آوردیم افرادی که کارشان فقط بهداشت است و این‌ها مرتباً پیگیری خواهند کرد که مردم دچار مشکل نشوند.
عین اللهی، در پایان این گفت‌وگو از مصوبه شورای عالی بیمه سلامت برای درمان رایگان کودکان زیر ۷ سال در مراکز دولتی خبر داد.
درمان رایگان کودکان زیر هفت سال باعث می شود که از انواع بیماری های زمینه ای دوران بزرگسالی کاسته شود. این حرکت نوید می دهد که نسل آینده از نظر سلامتی در شرایط بهتری از امروز زندگی خواهد کرد چرا که پیشگیری در دستور کار وزارت بهداشت قرار گرفته است و می تواند از بیماری های متعددی جلو گیری کند. و گام هایی که دولت از طریق بهداشت برای افزایش جامعه سالم درپیش گرفته است به جامعه ای ختم می شود که افراد آن در کودکی و برزگسالی از نظر جسمی سالم تر خواهند بود.چون امکان بیماری زمینه ای آنها در کودکی به علت تشخیص زودهنگام درمان شده است.
