زهره نعلبندی
شاخه سبز- هریک از دختران و پسران برای مجرد ماندن خود دلایل مختلفی را مطرح میکنند که بیکاری تا تحصیلات عالی بخشی از این دلایل هستند، اما عمده جوانان دم بخت مشکل اصلی خود را مشکلات اقتصادی و برخی هم انتظارات و شرایط طرف مقابل مانند داشتن مهریههای سنگین، شغل دائم، خانه و خودروهای لوکس میدانند.
به گزارش خبرنگار شاخه سبز، تجردگرایی تبعات ناخوشایندی برای جامعه دارد كه در خوشبینانه ترین حالت آن، افسردگی جوانان است، اما تبعات دیگری نظیر از بین رفتن كانون خانواده، آسیبهای اجتماعی و امثال آن را به همراه دارد.
آمارها نشان دهنده واقعیت تلخ افزایش تجردگرایی در جوانان است یکی از جامعه شناسان، در پاسخ به این سوال که چرا جوانان به تجردگرایی تمایل دارند؟ گفت: بسیاری از جوانان با توجه به آمار طلاق تمایلی به ازدواج ندارند؛ از سوی دیگر برخی از جوانان به دنبال زیاده خواهی هستند و توقعات بالایی از طرف مقابل دارند.
وی افزود: موضوع مشخص این است که هر انسانی به دنبال تکامل است و ازدواج یک نیاز برای به تکامل به شمار میآید، اما توقعات بالا مانع تکامل جوانان میشود.
این جامعه شناس بیان کرد: در اینجا نقش خانوادهها بسیار مهم است که راه و روش درست زندگی را به فرزندان خود نشان دهند.
وی در مورد دلایل تجرد گرایی در میان جوانان گفت: متاسفانه در حال حاضر عوامل مختلفی دست به دست هم دادهاند، تا جوانان میلی برای ازدواج نداشته باشند و اگر هم مایل به ازدواج هستند، به دلیل وجود مشکلات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی نمیتوانند به هدف خود برسند.
وی افزود: در جامعه امروز سن ازدواج از سن معقول بالاتر رفته است، که مقصر این قضیه هم دستگاههای ذیربط و مشکلات فراوانی از جمله مشکلات اقتصادی است که سد راه جوانان برای امر ازدواج شده است.
این جامعه شناس بیکاری را مهمترین مانع ازدواج در کشور عنوان کرد و اظهار داشت: وقتی جوانان ما شغلی برای کسب درآمد نداشته باشند و یا اگر هم شغلی دارند، از آینده شغلی خود مطمئن نباشند، چگونه میتوانند به ازدواج فکر کنند، نداشتن شغل مناسب و یا نبود شغل پایدار و دائمی، بدون شک مشکلی است که خیلی از جوانان با آن درگیرهستند و همین امر هم باعث میشود که نتوانند برای آینده یک زندگی تصمیم بگیرند.
وی تاکید کرد: اگر دولت، ساز و کاری را ارائه دهد که جوانان بعد از فارغ التحصیلی وارد بازار کار شوند و بسته به نیازهای اقتصادی جامعه، رشتههای تحصیلی دانشگاهها را تعریف کنند تا حدودی میتوان از بیکاری جوانان تحصیل کرده جلوگیری کرد.
این جامعه شناس، نداشتن مسکن را نیز علت بعدی بالا رفتن سن ازدواج عنوان و خاطر نشان کرد: موضوع بعدی بالا بودن قیمت مسکن است و در حال حاضر افرادی هم که کار دارند برای اجاره خانه یا خرید آن با مشکل مواجه هستند، که این مورد نیز زمینه را برای بالا رفتن سن ازدواج فراهم میکند.
وی گفت: یکی دیگر از دلایل تمایل تجرد گرایی در میان جوانان طلاق در خانواده است؛ یعنی اینکه در یک خانواده خواهر یا برادر که طلاق میگیرد و در زندگی با مشکل رو به رو میشود فرزند دیگر که شاهد اختلافات خواهر یا برادر خود است تمایل خود را به ازدواج از دست میدهد.
شاید یکی از راهکارهای مقابله با تجرد گرایی میان جوانان و تشویق آنان به ازدواج این است که باید خانوادهها نیز با شرایط امروزی همراه باشند، بحث تجملات در یک ازدواج میتواند مانع بزرگی بر سر راه یک جوان مجرد باشد، برخی از آداب و رسوم دست و پاگیر برای برگزاری مراسم ازدواج نیز مانع ازدواج جوانان میشوند.البته خانوادهها نیز نباید در امر مهریه سختگیری بیش از حد داشته باشند و مهریههای نجومی تعیین کنند. بنابراین بهتر است در مرحله اول مشکلات اقتصادی و اشتغال حل شوند و دوم برای افزایش امید به زندگی جوانان برنامه ریزی شود.
البته جوانان هم از دیدگاه خودشان دلایل مختلفی برای عدم ازدواج خود عنوان می كنند مثلا یکی از آنان دلیل اصلی ازدواج نكردن خود را مشكلات مالی می داند و می گوید: درآمدم كفاف اجاره یک خانه و تامین زندگی را نمی دهد.از سوی دیگر شرایط اقتصادی به گونهای شده است كه یک جوان نمی تواند مخارج تشكیل یک زندگی مشترک را با تشریفات و توقعاتی كه اكنون خانوادهها از جوانان دارند، تامین كند لذا زندگی مجردی را برمیگزیند.
دختر جوان دیگری که کارمند است، میگوید: تاكنون نتوانستهام فرد مناسبی برای ازدواج پیدا كنم و از سوی دیگر پسران به راحتی تن به ازدواج نمی دهند یا اگر هم ازدواج میكنند اغلب شغل مناسب با درآمد مكفی ندارند لذا به خواستگاری دختری می آیند كه كار و درآمد خوب داشته باشد و بتواند مخارج زندگی را تامین كند.
وی بیان كرد: پسرانی كه شغل و درآمد خوبی دارند یا به خواستگاری دخترانی در جایگاه اجتماعی بالاتر از خود می روند و یا زندگی مجردی را برمی گزینند.
یکی از اساتید دانشگاه نیز میگوید: تجردگرایی نتیجه وضعیت اجتماعی و اقتصادی جامعه است، زمانی كه پسران در آستانه سن ازدواج قرار می گیرند به نوعی از آن واهمه دارند زیرا از محدود شدن فعالیتهایی كه در دوران تجرد داشته اند، از تهیه مسكن و هزینههای ازدواج، از داشتن فرزند و هزینههای آن میترسند و تا زمانی كه نتوانند از سد این مشكلات عبور كنند تن به ازدواج نمیدهند.
وی اظهار كرد: بروز پدیده "زندگی مجردی یا تجردگرایی" از همین ترس از ازدواج نشات می گیرد، زیرا دختران و پسران ترجیح می دهند كه زندگی مجردی داشته باشند تا اینكه زیر یک سقف با نداشتن اطمینان از آینده خویش با فرد مورد نظر زندگی كنند.
این روانشناس عدم آمادگی ازدواج مردان در سن پایین و تاخیر در سن ازدواج مردان را مهمترین عامل افزایش سن ازدواج دختران دانست و گفت: علاوه بر آن مهریه زیاد، تجمل گرایی، توقعات بی جا و امثال آن ازعوامل افزایش سن ازدواج هستند.
وی افزود: در حالی كه اغلب دختران و پسران حاضرند با داشتن یک سرپناه و شغلی با درآمد مكفی ازدواج كنند، این امكانات به خوبی و در زمان لازم برای آنان فراهم نمی شود.
طبق نظر کارشناسان افزایش آمار طلاق نیز در بی رغبتی جوانان و ترس آنان از ازدواج موثر است که این مسئله بیشتر به فقدان دانش و مهارت کافی زوجین و توقعات غیرمنطقی زوجها از یکدیگرو عدم برآورده شدن نیازها و انتظارات زوجها و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت زندگی مشترک برمی گردد.
افزایش آمار طلاق در ایران خبری نگرانکننده است. مخصوصاً این روزها که رقابت پررنگی بین آمار ازدواج و آمار طلاقهای ثبت شده دیده میشود. اگر طلاق با همین سرعت رشد کند و آمار طلاق در ایران بالا برود، احتمال دارد که تعداد ازدواجها و طلاقهایی که ثبت شده است برابر شود و به ازای هر ازدواج یک طلاق ثبت شود.
متاسفانه برخی از جوانان امروزی معتقد هستند که زندگی فقط یکبار حق هر کسی است و فرد باید از زندگی خودش لذت ببرد. همچنین این روزها کسی شرایط سخت زندگی را تحمل نمیکند و مشکلات زندگی مشترک را به خودش و طرف مقابلش تحمیل نمیکند و به همین دلیل طلاق توافقی هم افزایش یافته است.
از این رو برای رهایی از این معضلات و ترغیب جوانان به ازدواج اولین راهکار حل مشکلات اقتصادی و فراهم کردن زمینه ازدواج جوانان با طرحهای تشویقی است تا بخشی از کمبودهای درآمدی آنان جبران شود و بتوانند در سن پایین نیز به ازدواج روی آورند و ازدواج خود را موکول به افزایش سن خود نکنند.
راهکار بعدی نیز آسانگیری در امر ازدواج و حذف رسوم دست و پاگیر و تجملات است که به مانعی بزرگ بر سر راه جوانان تبدیل شده است.
البته درست است که تزریق سرمایه و امکانات برای جوانان خوب و موثر است، اما مشکل همه جوانان برای ازدواج با وام ازدواج و مسکن حل نمیشود، بلکه در مواردی لازم است نگرش آنها اصلاح و تعدیل شود و در این زمینه باید اقدامات فرهنگی گسترده و اثربخشی انجام شود.