یادداشت/ بهروز نجفی
در دنیای پرشتاب امروز، رسانهها به عنوان
نبض تپنده جوامع و خبرنگاران به مثابه چشمان بیدار آن، نقشی بیبدیل در گردش آزاد
اطلاعات و آگاهیبخشی ایفا میکنند. با این حال، در پس این چهره پر تکاپو، سایهای
سنگین از مشکلات اقتصادی گسترده شده است که نه تنها حیات رسانهها را تهدید میکند،
بلکه قشر خبرنگار را نیز به ورطه مظلومیت کشانده است.
چالشهای اقتصادی گریبانگیر رسانهها شده
و بسیاری از آنها را به مرز ورشکستگی کشانده است. کاهش درآمدهای تبلیغاتی، افزایش
هزینههای تولید محتوا و توزیع، و تغییر الگوهای مصرف رسانهای، عرصه را بر فعالان
این حوزه تنگ کرده است. در این میان، خبرنگاران به عنوان اصلیترین سرمایه رسانهها،
بیش از هر کس دیگری طعم این بحران را میچشند.
بسیاری از خبرنگاران با دستمزدهای ناچیز
و امنیت شغلی پایین دست و پنجه نرم میکنند. تعدیل نیرو، تعویق و عدم پرداخت حقوق،
و فقدان بیمههای مناسب، زندگی را برای این قشر زحمتکش دشوار ساخته است. در چنین شرایطی،
چگونه میتوان انتظار داشت که خبرنگاران با انگیزه و توان کافی به انجام وظایف خطیر
خود بپردازند؟
در این میان، خبرنگاران به عنوان اصلیترین
سرمایه رسانهها، بیش از همه آسیب دیدهاند. فشار برای تولید محتوای بیشتر با دستمزدهای
ناچیز و امنیت شغلی پایین، به امری رایج تبدیل شده است. بسیاری از خبرنگاران، به ویژه
در رسانههای مستقل و محلی، با مشکلات معیشتی دست و پنجه نرم میکنند و در عین حال،
بار سنگین اطلاعرسانی دقیق و بیطرفانه را بر دوش میکشند.
ظهور رسانههای دیجیتال و رقابت فزاینده
نیز مزید بر علت شده است. در این بازار شلوغ و پرهیاهو، جلب توجه مخاطب و کسب درآمد
برای بسیاری از رسانهها، به ویژه رسانههای باکیفیت و مستقل، دشوار شده است. این رقابت
گاهی به تولید محتوای زرد و سطحی دامن زده و جایگاه روزنامهنگاری حرفهای را متزلزل
کرده است
بیاعتمادی عمومی به رسانهها، پدیدهای
رو به رشد در برخی جوامع، نیز بر مشکلات اقتصادی دامن زده است. اخبار جعلی، گزارشهای
مغرضانه و تاثیرات سیاسی، اعتماد مخاطبان را خدشهدار کرده و در نتیجه، تمایل آنها
به حمایت مالی از رسانهها را کاهش داده است
بدون شک، وضعیت نامطلوب اقتصادی رسانهها
و خبرنگاران، نه تنها به این قشر آسیب میرساند، بلکه تهدیدی جدی برای دموکراسی و
حق دسترسی آزاد به اطلاعات محسوب میشود. جامعهای که رسانههای مستقل و خبرنگاران
توانمند نداشته باشد، در معرض انتشار اطلاعات نادرست، سانسور و محدود شدن آزادی بیان
قرار خواهد گرفت
برای برون رفت از این وضعیت بحرانی، نیازمند
رویکردی جامع و همهجانبه هستیم. توسعه مدلهای کسب و کار نوآورانه برای رسانهها،
حمایت از روزنامهنگاری مستقل و باکیفیت، افزایش سواد رسانهای در جامعه و ایجاد قوانین
حمایتی برای خبرنگاران، گامهای ضروری برای احیای این پیکره رنجور و پاسداشت جایگاه
ارزشمند خبرنگاران به عنوان سربازان خط مقدم آگاهیبخشی است. به یاد داشته باشیم که
سلامت رسانهها، ضامن سلامت جامعه است.
داستان مظلومیت خبرنگاران، روایتی از تلاش
برای حفظ شرافت حرفهای در میان طوفان مشکلات اقتصادی است. آنها با وجود تمام ناملایمات،
همچنان به رسالت خود پایبند بوده و در پی کشف و انتشار حقیقت هستند. اما این تلاشها
نیازمند حمایت جدی از سوی نهادهای دولتی، سازمانهای صنفی و جامعه است
تأمین امنیت شغلی، افزایش دستمزدها، ارائه
بیمههای مناسب، و حمایت از استقلال رسانهها، گامهای ضروری برای رفع مظلومیت این
قشر تاثیرگذار است. جامعهای که برای رسانههای آزاد و خبرنگاران مستقل ارزش قائل است،
در واقع برای آگاهی، شفافیت و سلامت خود سرمایهگذاری میکند.



