مازندران کلکسیونی از تالاب های پرجاذبه و رویایی بوده که نبض این اکوسیستم های طبیعی با بارش های الهی به تپیدن افتاده است.

مازندران مهد و قطب تالاب‌های ایران و جهان به شمار می‌رود و واقع شدن مرکز منطقه‌ای کنوانسیون رامسر در این استان نشانه اهمیت استان در حوزه محیط زیست و تالابی است.

در مازندران تالاب‌های بین المللی و ذخیره گاه زیست کره نظیر میانکاله وجود دارد که زیستگاه گونه‌های مهم و منحصربه فرد گیاهی و جانوری است و درصد بالایی از ذخایر ژنتیکی ایران زمین در آن وجود دارد.

همچنین ارزشهای بی بدیل تالاب‌ها برای پشتیبانی از تنوع زیستی مساله بسیار مهم است و این ذخیرگاه‌های زیست محیطی در تأمین آب شیرین، کنترل سیلاب‌ها و تأمین معیشت انسان‌ها نقش مهمی دارد.

«سید محمود حسینی پور» استاندار مازندران با اشاره به در پیش بودن روز جهانی تالاب‌ها، تالاب‌ها را از مهمترین زیست بوم‌ها برای حفظ تنوع زیستی، تأمین آب شیرین، کنترل سیلاب، تأمین مجدد آب منابع زیرزمینی، کاهش تغییرات آب و هوایی، تنظیم اکوسیستم‌ها و تأمین معیشت انسان‌ها بر شمرد و افزود: ارزشهای بی بدیل تالاب‌ها برای پشتیبانی از تنوع زیستی وابسته به این زیست بوم‌ها سبب شد که کنوانسیون جهانی حفاظت از تالاب‌ها (رامسر -۱۹۷۱) تشکیل شود.

وی افزود: کنوانسیون رامسر به عنوان یکی از قدیمی ترین معاهدات بین المللی زیست محیطی از افتخارات کشور، استان و شهرستان رامسر است که باید این جایگاه ممتاز را بدرستی حفظ و از آن بهره برداری کنیم.

حسینی پور تصریح کرد: استان مازندران با دارا بودن دو تالاب بین المللی میانکاله و فریدونکنار همچنین ۲۱ تالاب ذیل آئین نامه جلوگیری از تخریب وآلودگی غیر قابل جبران تالاب‌ها و وجود ۸۷۰ آب بندان کوچک و بزرگ که دارای ارزش زیستگاهی و محل زمستان گذرانی بسیاری از پرندگان مهاجر آبزی وکنار آبزی است، سهم مهم و به سزایی در زیست بوم کشور را بر عهده دارد.

استاندار مازندران با اشاره به وضعیت تالاب‌ها در روند توسعه افزود: کم توجهی به وضعیت تالاب‌ها در روند توسعه، این زیست بوم‌های ارزشمند را با چالش‌های جدی مواجه خواهد ساخت و اثرات مخربی بر زندگی انسان‌ها و تنوع زیستی خواهد داشت.

وی ادامه داد: باید با تدابیر بازدارنده و یا استفاده از شیوه‌های جدید مدیریتی در دست یابی به توسعه پایدار، نسبت به حفاظت و احیای تالاب‌ها اقدام شود.

مدیریت و احیای تالاب‌ها بر اساس یک رویکرد جامع نگر و یکپارچه در سطح حوضه آبریز، نهادینه کردن روش‌های مشارکتی مبتنی بر مدیریت زیست بومی و مشارکت همه ذی نفعان و جوامع محلی در فرآیند تصمیم سازی را از راه‌های برون رفت از این چالش‌ها امری ضروری به نظر می‌رسد.

اوضاع و احوال تالاب‌های مازندران از جمله میانکاله در پی بارش‌های اخیر بهتر از قبل شده و نگرانی خشکسالی این ذخیره گاه کاهش یافته و کام خشکیده تالاب با بارش‌های اخیر تر شده است.

معاون محیط زیست انسانی اداره کل حفاظت محیط زیست مازندران گفت: هزار و ۷۰۰ هکتار از پهنه خشک شده ضلع غربی تالاب میانکاله با بارندگی‌های اخیر آبگیری و تر شد.

آثار و تبعات بارندگی بر روی تالاب میانکاله

روح الله اسماعیلی اظهار کرد: با توجه به وقوع بارندگی‌های مناسب در استان در ماه اخیر، آثار و تبعات بارندگی بر روی تالاب میانکاله که چندسالی دچار مشکل بوده هویدا است، افزود: تالاب میانکاله وابسته به دریا است و ۸۰ درصد آب موجود در خلیج و تالاب از طریق دریا تأمین و این تالاب لب شور محسوب می‌شود.

وی افزود: در دهه اخیر دریا در حال پس روی است و کاهش تراز آب را شاهد هستیم و بررسی‌ها نشان می‌دهد سطح تراز آب دریای خزر در سال‌های اخیر تا ۱۰ سانتی متر در سال کاهش داشته و این عدد در دو سال اخیر به ۲۰ سانتی متر هم رسیده و نشان می‌دهد روند در حال تشدید است.

وی گفت: همراه با پسروی دریای خزر اثرات آن را در تالاب و خلیج دیدیم و در پهنه غربی در مازندران سطح قابل توجهی از تالاب را از دست دادیم و تالاب خشک شد.

اسماعیلی با اشاره به اثرات بارندگی‌های اخیر گفت: سطح قابل توجهی از محدوده خشک شده تالاب در پی بارش‌های اخیر آبگیری شد و این یک نوید خوبی است که اگر اقدامات خوب مدیریتی را در پهنه غربی داشته باشیم می‌توانیم تحولی در آن ایجاد کنیم.

معاون محیط زیست مازندران تصریح کرد: بررسی تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد در پهنه خشک شده تالاب هزار ۷۰۰ هکتار براثر بارندگی اخیر آبگیری شد و با آبگیری ضلع غربی تالاب جمعیت قابل توجهی از پرندگان کنار آبزی در منطقه مشاهده می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین خیس شدن و نمناکی تالاب سبب می‌شود ورود و خروج به منطقه کنترل شود و هیچ ورودی را از راه‌های دسترسی به منطقه نداشته باشیم و تعارض‌های گذشته را مدیریت کنیم.

معاون محیط زیست مازندران افزود: همچنین برای مدیریت و احیای تالاب میانکاله در راستای تصمیمات ستاد ملی اقداماتی در دستور کار قرار دارد و لایروبی ۷۶ کیلومتر انهار منتهی به تالاب سبب می‌شود آب نابهنگام در حوزه به راحتی و سرعت بیشتر به تالاب برسد.

مرکز منطقه‌ای کنوانسیون بین المللی تالاب‌ها در رامسر واقع شده و در حال حاضر ۱۴ کشور مرکز و غرب آسیا تحت پوشش این مرکز هستند و کنوانسیون رامسر قدیمی‌ترین معاهده بین المللی با تاکید بر حفاظت از طبیعت در جهان است که آغاز آن به دوم فوریه ۱۹۷۱ میلادی مطابق با ۱۳ بهمن ماه ۱۳۴۹ در شهر رامسر بوده است.

در حال حاضر ۱۷۲ کشور جهان عضو این کنوانسیون هستند و ۲۵۰۳ سایت رامسر با مساحت بیش از ۲۵۶ میلیون هکتار به ثبت رسیده است.