بهمن توکلی فرد
پژوهشگر روابط عمومی ورسانه
یکی از ابعاد مشترک فرهنگ سازمانی در بخشهای دولتی و خصوصی کشورمان ، انتصاب افراد با دیدگاه و تحصیلات فنی در پستهای کلیدی مدیریت است و از شاخص های مدیریت موفق به شمار می رود.
با نگاهی اجمالی به وضعیت سازمان متاسفانه باید اذعان کرد که پارامترهای لازم برای برخورداری از بهداشت محیط کار و سلامت روانی کارکنان کمتر به چشم می خورد ودر عوض عوامل حاشیه ساز و برخی رذیلت های اخلاقی رواج گسترده ای در محیط کار پیدا کرده است. در این میان برخی از کارشناسان و صاحبنظران اصرار دارند که برخی آسیب های کاری را در یک افق گسترده تر مورد واکاوی قرار دهند .
آنها می گویند : مشکلات و دشواری های کاری به علت معایبی است که در سطح گسترده تر در سطح اجتماع وجود دارد و بروز و ظهور آن در محیط های دیگر از جمله محیط های کاری دیده می شود. اگر در سازمان ها وادارات انتخاب و ارتقاء افراد بر اساس توانایی ها و شایستگی ها باشد یا به عبارت دیگر "هرکس در جای خود قرار بگیرد "، بسیاری از مشکلات مرتفع می شود.
باید جو سازمانی را براساس رقابت سالم تنظیم کرد. یعنی فرد بر اساس شایستگی ، توانمندی ، هنرمندی و کارآمدی موقعیت های خود را بهبود بخشد ورقابت های ناسالم فردی که عاری از امتیازات لازم و بدون احراز توانمندی منطقی باشد از سازمان رخت بربندد.
اگر بخواهیم کار درستی انجام بگیرد باید در هر شغل تعریف مشخصی داشته باشیم ، سپس آن شغل تجزیه وتحلیل شود و در نهایت بر پایه آن تجزیه و تحلیل شرح وظایف مشخص از آن شغل صورت بگیرد.
مثلا برای برخی کارها اشخاص برونگرا مناسب اند مثل تدریس ، کارهای تبلیغاتی و ..... ، وبرای برخی کارها به اشخاص درونگرا نیاز است نیاز هست.
افراد جامعه حتی برای حفظ موقعیت خود گاهی به زیر آب زنی روی می آورند به خاطر آنکه ایمنی شغلی کاهش یافته است. و یادمان باشد مهم ترین نیاز روانی انسان ها نیاز به امنیت است.
زیر آب زنی یک آسیب مدیریتی است که به دیوانسالاری حاکم در سازمان ها باز می گردد و ریشه آن را باید در سیستم مدیریت جستجو کرد. متاسفانه در سال های ماضی مدیران ما فضایی را ایجاد کرده و فرصتی را به غلط فراهم کردند که کارگزارانشان به خوش خدمتی کردن روی بیاورند واین مسئله به فضاهای کاری آسیب وارده کرده و فضایی بیمار گونه را در سازمان حاکم می کند.
در خطبه های نهج البلاغه از حضرت علی (ع) آمده : یک مدیر در انتخاب زیر مجموعه به تخصص ، تعهد ، تجربه و درستکاری آنان توجه نماید وانتخاب شخصی انجام ندهید و در زمینه خیانت افراد در امور حساس باشید و با مسئله سخت برخورد کنید که "ریشه خیانت" از بین برود. هرگز نبکو کار و بدکار در نظر مدیر نباید یکسان باشد زیرا اگر چنین باشد افراد کاردان به کارشان بی رغبت می شوند.
این موارد بایستی در بخش های آی تی و آی سی تی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
همچنین در انتخاب افراد دقت نمایید وتغییر و تحول دا با حساسیت انجام دهید که فردی را که به کاری نی گمارید "خدا ترس" و در مجموعه حسن شهرت داشته و تقوی الهی را دارا باشد. در مشورت هم باید از افراد بی طرف و متخصص بهره برد ، نه کسانی که تنگ نظر و بدنبال باند وگروه خودباشند. سعی کنید اطراف خود را از نیروهای متملق و چاپلوس که به حز زیان رساندن کاری انجام نمی دهند دوری کنید. مولی الموحدین امام علی (ع) می گوید : ستایش بی اندازه خودپسندی می آورد و انسان را به سرکشی وا می دارد.
در هر حال تغییر و تحول با توجه به پیشرفت های علمی یک امر طبیعی است ، ولی آنچه باید مورد نظر قرار گیرد با توجه به موارد ذکر شده انتخاب براساس اصول و معیار و شاخص های خاص باشد یکی از شاخص های مدیریت موفق "ایجاد روحیه همدلی و همت جمعی در کارکنان برای رسیدن به اهداف مجموعه است .
وپایان سخن آنکه شرکت های موفق که در عرصه جهانی فعالیت دارند و فعالیت هایشان را مدیون قابلیت ها ، دانش وبینش راهبردی خود می دانند ، از مدیران چابک و پرتوان بهره می جویند ، نه پیر وفرتوت و تاریخ گذشته و سنتی با تحصیلات غیر مرتبط ، چون صدمات جبران ناپذیری به شرکت خود وارد می کنند که سالیان سال هم جبران پذیر نخواهد بود .
