فرشته محقق- در سالهای اخیر رشد جمعیت کشور از۳.۵ تا ۳.۹ درصد، به کمتر از یک درصد رسیده وبه سمت صفر در حال حرکت است و حرکت به سمت رشد صفر و رشد جمعیت منفی به یکی از بزرگترین چالشها و زنگ خطر جدی برای کشور محسوب شده و بهعنوان یک نگرانی مهم در کشور مطرح است چرا که پنجره جمعیتی در ایران در ۱۵ و یا ۲۵ سال آینده به سمت بسته شدن میرود، یعنی تعداد جوانان مولد کاهش پیدا میکند و جمعیت به سمت پیر شدن قرار دارد.
اکنون حدود ۶۸ درصد جمعیت کشور در سنین کار و فعالیت(بین ۱۵ تا ۶۵ سال) هستند اما با کاهش تعداد تولدها که هم اکنون در حال رخ دادن است و با افزایش سالمندان این عدد تحت تأثیر قرار خواهدگرفت، بهطوریکه بر اساس برآوردهای انجام شده در سالهای منتهی به ۱۴۲۰تا ۱۴۲۵ بیش از ۲۰ درصد جمعیت کشور سالمند خواهد شد و توازن جمعیتی و جمعیت مولد در سن کار تغییر خواهد کرد .
در سالیان گذشته، سیاست کشور، کنترل موالید و کاهش جمعیت بود و در این راستا فعالیتهای زیادی انجام شد ولی در شرایط کنونی و آنچه برای آینده پیشبینی میشود، باید با برنامهریزی عاجل و درست، بهگونهای عمل شود تا در آینده نزدیک با کمبود نیروی انسانی مولد و پیش رفتن جامعه به سمت سالمندی مواجه نشویم .
با توجه به همین پیامدها بود که سیاستهای تشویقی برای رشد جمعیت در مجمع تشخیص مصلحت نظام، تصویب و در سال ۹۳ توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد.
در حال حاضر خوشبختانه با تأکیدات مقام معظم رهبری و ابلاغ سیاستهای جمعیتی، ضرورت صیانت از جمعیت توسط برنامهریزان و متولیان امر سلامت کشور احساس شده و اقدامات خوبی در برای افزایش جمعیت مولد کشور آغاز و برنامه ملی صیانت از جمعیت کشور در سطح دانشگاههای علوم پزشکی به عنوان یکی از اولویتهای ملی با هدف اجراییسازی سیاستهای ابلاغی جمعیت از سوی مقام معظم رهبری و اهمیت مقوله جمعیت در اقتدار ملی و جبران کاهش نرخ رشد باروری در دست اجراست .
انسان سالم محور توسعه پایدار در جامعه بوده و سرمایههای انسانی هستند که اقتصاد را تقویت کرده و امنیت را در یک جامعه برقرار میکنند ،جمعیت عامل توسعه و اقتدار ملی است و توجه به جمعیت و ساختار آن باید در اولویت همه اقدامات و سیاستها قرار گیرد.
امروزه نگرانی درباره کاهش باروری یکی از مسائل مهم مورد توجه اکثر جوامع بوده و یکی از موضوعات عمده در مطالعات جمعیتی، گذار جمعیت شناختی است. گذار جمعیت شناختی با جهتگیری باروری، زیرسطح جایگزینی، ویژگی مسلط جمعیت ایران شده و به نظر میرسد عواملی از جمله شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و تغییر در تمایلات و خواستههای مردم از طرف دیگر در این امر نقش بسزایی داشته باشند. برای افزایش فرزند آوری در فرصت باقیمانده پنجره باز جمعیتی لازم است که در دو بعد فرهنگ سازی و اجرای طرح های تشویقانه فرزند آوری از فرصت باقیمانده استفاده کرد در غیر این صورت به زودی در چاله جمعیتی گرفتار خواهیم شد.