به گزارش خبرنگار شاخه سبز- در 19 دی ماه سال 56 انتشار مقاله‌‌ توهین‌آمیز«ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات که در بخشی از آن مطالبی علیه امام خمینی(ره) بیان شده بود و ایشان را مسئول خون‌های ریخته شده در واقعه پانزده خرداد دانسته بودند، واکنش مردم متدین شهر قم را به دنبال داشت.

این اعتراض  از ۱۸ دی ماه آغاز و تا ۲۰ دیماه به طول انجامید، اما اوج آن در ۱۹ دیماه رخ داد.

 حركت اصلی مردم شهر قم صبح روز دوشنبه، 19 دی 1356 با تعطيلي بازار و راهپيمايي طلاب و بازاريان آغاز شد و همین قیام بود که سرآغاز سلسه حرکت‌های اعتراض‌آمیز مردم علیه نظام پادشاهی پهلوی شد که در نهایت منجر به انقلاب اسلامی ایران شد؛ چراکه پس از این واقعه، مخالفت با نظام پهلوی از گروه‌هایی خاص، به توده مردم گسترش یافت.

رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز در سالروز وقوع این حادثه در سال ۱۴۰۰ و در دیدار تصویری با جمعی از قشرهای مختلف مردم قم، قیام تاریخی ۱۹ دی ۱۳۵۶ قم را نشان دهنده «عمق اعتقاد دینی» و «غیرت دینی همراه با عقلانیت» خواندند و آن را منشأ ایجاد حرکتی سلسله‌وار در شهرهای مختلف و در نهایت پیروزی انقلاب دانستند و گفتند: اینگونه حوادث که مضامین قوی و پیام‌های بزرگی برای نسل‌های آینده دارند، نباید در غبار فراموشی، کمرنگ شوند.

ایشان افزودند: حادثه ۱۹دی و دنباله‌های سیاسی- اجتماعی آن، نشان‌دهنده عمق اعتقادات دینی مردم بود زیرا اگر امام به عنوان یک مرجع تقلید و عالِم دینی در مرکزیت آن نبود، هیچ شخص و جریان دیگری نمی‌توانست ملت را شهر به شهر به خروش و قیام وادارد.

به مناسبت قرار گرفتن در سالروز این حماسه آفرینی مردم قم  و به پاس خون شهدایی که در این روز به مقام رفیع شهادت نائل شدند، شاخه سبز به گفتگو با حجت‌الاسلام والمسلمین حاج علی انصاری پدر بزرگوار یکی از شهدای این حادثه پرداخته است.

بیوگرافی شهید را بفرمایید؟

شهید طلبه محمد رضا انصاری در سال  ۱۳۳۸ در تویسرکان متولد شد و نذر کرده بودم که اگر خداوند فرزند پسری به من عطاکرد، او را وقف امام زمان (عج) کنم و همینطور هم شد، من ۳ دختر و ۴ پسر دارم که محمد فرزند دومم بود.

او ازهمان زمانی که متولد شد، بچه پر روزی بود به طوریکه مادرش به همراه او به کودک دیگری هم تا دو سال شیر داد.

مختصری از زندگینامه شهید بفرمایید؟

او از سال هفتم درست وقتی که سن و سالی نداشت به تبعیت از بنده که طلبه بودم وارد حوزه علمیه شد و به علم آموزی در این مکان پرداخت و بحمدالله پیشرفت خوبی هم داشت.

بعد از مدتی تصمیم گرفت برای تحصیل در علوم دینی وارد حوزه علمیه قم شود و چنان استعدادی در فراگیری علوم دینی از خود نشان داد که استادش قسم می خورد که از من بهتر تدریس می کند.

 آیت الله مدنی (شهید مدنی) که به تازگی از تبعید برگشته بود، وقتی محمد را می بیند می گوید: انتظار ندارم در آینده بگویند محمد مبلغ زبردستی است؛ انتظار دارم در سطح جهانی مطرح باشد.

 بارزترین خصوصیات اخلاقی شهید چه بود؟

برای پاسخ به این سوال به چند خاطره‌ای که از رفتارهای او دارم اشاره می‌کنم.

 مدتی برای تبلیغ به یزد رفته بودم و بابت تبلیغ، مبلغی به من داده بودند، خانواده پرسیدند که چقدر دریافت کردی؟ این بچه (شهید) یک متر از من فاصله داشت و مشغول مطالعه بود، با لبخندی رو به من کرد و آیه ۲۳ سوره حدید را خواند" لِكَيْلَا تَأْسَوْا عَلَىٰ مَا فَاتَكُمْ وَلَا تَفْرَحُوا بِمَا آتَاكُمْ ۗ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخْتَالٍ فَخُورٍ" ( برآنچه از دست شما رفته اندوهگین نشوید و به سبب آنچه به شما داده شده شادمانی نکنید) و دو برادر دیگرش را مخاطب قرار داد و گفت پدر ما سهمی ندارد، این مبلغی که دریافت کرده سهم امام زمان(عج) است و ما باید کاری کنیم که امام زمان از ما راضی باشند.

به او می‌گفتم محمد جان چرا منبر نمیری؟  در جواب می‌گفت: منبر رفتن و یک تعدادی را منقلب کردن کاربزرگی نیست، باید کاری کنیم که یک مملکت را تکان دهیم و دگرگون سازیم.

یکروز هم به او گفتم محمد جان کمی به خودت برس، پاسخ داد: آقاجان اینکار خارج از حدود انسان است، آدم باید کاری کند که وجودش ارزش پیدا کند.

ایشان به چه صورتی به شهادت رسیدند؟

محمدرضا یکی از معترضین جدی به مقاله‌ای بود که درآن به امام خمینی(ره) توهین شده بود.

او روز قبل از ۱۹ دی یعنی روز هجدهم در تظاهرات با باتون کتک خورده بود و بدن او سیاه شده بود اما نگذاشته بود که ما متوجه این اتفاق شویم اما به خاطر درد شدیدی که داشت نمی توانست بخوابد و ناچار شده بود جریان را برای برادر دیگرش که همرزم و همکارش بود و او هم مثل محمد طلبه بود تعریف کند.

در روز شهادت نیز محمد برادر دیگرش که  کسالت داشت را به بیمارستان برده بود که وقتی در خیابان با معترضین مواجه می‌شود، او هم می‌ماند و مقاومت می کند؛ در تاریخ ۱۹ دیماه ۵۶ در سن ۱۸ سالگی در ميدان شهدا، در كنار مدرسه حجتيه پيكرش آماج گلوله‌هاى آتشين شد که بر اثر اصابت گلوله به قلبش به شهادت رسيد و با خون پاک خود یکی از زمینه سازان انقلاب اسلامی در ایران می شود.

 حالا با وجود اینکه که چندین سال از نبود او می‌گذرد، اما هرگز از یادمان نرفته و فراموش نشده است.

برادرمحمد آقا، شیخ حسین همانی که در لحظه شهادت دست در دست برادر خود داشت، پیکر او را به تنهایی و به سختی به بیمارستان منتقل می‌کند.

آن شب‌ها را کامل به یاد دارم؛ به دلیل خفقانی که حاکم بود ناچار بودیم در خلوت گریه کنیم.

 پیکر او را به سختی تحویل گرفتیم و درتهران دفن شد؛ مادر شهید به حدی از فراق این بچه ناراحتی کرد و غصه خورد تا اینکه او هم پس از سال‌ها تحمل فراق محمد به فرزند شهیدمان پیوست و از دنیا رفت.

شهادت اجر کدامیک از خصوصیات ایشان بود؟

شهادت اجرغیرت دینی او بود، محمد به اعتقادات خود پای بند بود و به پای همین اعتقادات هم جانش را فدا کرد.

خبرنگار: زهره نعلبندی