اینجا تاریخ نفس می کشد
زهره مهرنوروزی - اهل قم که باشی فرقی نمی کند که همسایه دیوار به دیوارش هستی و یا چند ده کلیومتر دور تر از حرمش زندگی کنی هرکجای این شهر که باشی در حریم حرمش هستی و دلت قرص ومحکم است که در شهر کریمه اهل بیت فاطمه معصومه (س) نفس می کشی و این خوشبختی کمی نیست، خودت بهتر می دانی که بی اندازه هستند کسانی که دلشان برای یک لحظه دیدن گنبد طلایی حرم دختر موسی ابن جعفر(ع) بی تاب و بی قرارند، اما تو لبریز این نعمتی، قم شهری ست که شهره افلاکییان است و ناشناخته در بین ما خاکیان.
اینجا بی های هوی تاریخ همچنان زنده است و نفس می کشد، اما هنوز تاریخ اقوامی که پیش از اسلام در قم زندگی می کردند به درستی کشف نشده است، اثارتاریخی به جای مانده از ساکنان قم که به صورت پراکنده وجود دارد به ما می گوید که قم ریشه در تاریخ دارد ظرفیتی که گردشگری قم نتوانسته است به خوبی از آن بهره برداری کند. چالش اینجاست که کمتر کسی قم را با آوازه آثارهای تاریخی بجا مانده از دوره پیش از اسلام، موزه های متنوعش، خانه های تاریخی، کاروانسراهایش و جاذبه های طبیعی اش، صنایع دستی و روستاهای ییلاقی اش می شناسد در حقیقت صنعت گردشگری قم در هیچ دوره ای نتوانسته است آنطور که باید و شاید از ظرفیت های بلقوه و بلفعل شهر برای جذب توریست بهره ببرد درایام مختلفی از سال انبوه زائران و مسافران به این شهر می آیند بی آنکه هیچ اورده اقتصادی برای این شهر داشته باشند.شاهد مثال گفته های یونس عالی پور معاون امور هماهنگی تسهیلات زائران استانداری قم است وی با ابراز گلایه‌مندی از میزان ماندگاری کم مسافران در استان قم می‌گوید: با تحقیقات علمی صورت گرفته درایام نوروز بیش از 48 درصد زائران کمتر از 100 هزار تومان خرید کرده‌اند ضمن اینکه بخش قابل توجهی از زائران کمتر از یک روز در این شهر سکونت دارند و در واقع اقامت چند ساعته داشته اند. از دیر باز یکی ازمهمترین دغدغه های فعالان بخش گردشگری قم اقامت کوتاه مدت مسافران دراین شهر است. گیر کار کجاست ؟ چه باید کرد؟
محسن محسنی یکی از قم پژوهان در این باره می گوید: قم دارای جاذبه های گردشگری منحصر بفردی است که تاکنون به آن توجه نشده و مغفول مانده است.
وی با بیان اینکه درکنار گردشگری مذهبی، آثارتاریخی، جاذبه های طبیعی و مردم شناسی از دیگر ظرفیت جاذبه های گردشگری قم محسوب می شود تصریح می کند: در زمینه آثار کهن موجود قلعه دختر و قلعه گبری از جاذبه های تاریخی هستند که به شدت مورد بی مهری قرار گرفته اند و متولیان امرهیچ توجهی به آن ندارند و اگر امروز به این اماکن سری بزنید با منظرهای ناخوشایندی مواجه می شوید که گویای بی توجهی مسئولان به آثار تاریخی این شهر است.
این قم پژوه اظهار می دارد: وجود تالاب مره که در کیلومتر 50 جاده قم – گرمسار قرار گرفته که به صورت گسترده پذیرای انواع پرندگان مهاجر در گونه های متنوع فلامینگو، تنجه، انواع مرغابی، حواصیل ها، کاکایی ها، سلیم ها،چوب پا، خروس کلی است از دیگر جاذبه های طبیعی قم محسوب می شود و همچنین تالاب بهشت معصومه (س) که در برخی از فصول سال بسیار زیبا و چشم نواز است.
محسنی با بیان اینکه روستاهای ییلاقی قم از دیگر ظرفیت های گردشگری قم هستند می افزاید: روستاهای اول، وشنوه ، فردو، بید هند، کرمجگان از جمله روستاهای ییلاقی قم هستند برای نمونه از دیگر جاذبه‌های طبیعی استان قم هستند که در بین انها مختصر می‌توان به غار وشنوه یکی از آثار طبیعی و باستانی شهرمان در ۶۰ کیلومتری قم در کوه اردهال واقع شده که در آن چهار غار قرار دارد و در داخل یکی از آنها منبع عظیمی از آب وجود دارد که از شکاف کوه سرازیر می‌شود و به صورت چشمه فوران می‌کند و همچنین روستای فردو جزو دهستان قهستان بخش کهک شهرستان قم که در ناحیه کوهستانی سردسیر واقع شده و از جنوب غربی به کوه برف انبار، تخت سرحوض و کوه چال، از جنوب شرقی به کوه عبدالوهاب و از شرق به کوه سلطان سعید شاه محدود می شود، ارتفاع این روستا از سطح دریا ۲ هزار و ۷۰ متر و آب و هوای آن در فصل بهار و تابستان خنک و بسیار مطبوع است، اما کمتر کسی به این ظرفیت ها توجه کرده است.
این قم پژوه با بیان اینکه از دیگر ظرفیت های مغفول مانده بخش قم بخش مردم شناسی است می افزاید: دو خیابان آذر و چهار مردان که از محلات قدیمی قم محسوب می شوند از ویژگی های منحصر بفردی برخوردارند برای مثال خیابان آذر یکی از محلات «شب زنده قم» محسوب می شود و به علت نزدیکی این مکان به حرم مطهر و زائرانی که از بیرون قم می آیند وجود چنین امکانی در شهر لازم به نظر می آید چرا که در شهری مانند مشهد مقدس این چنین خیابانی وجود دارد، اما در قم در عمل می بینیم که اداره اماکن با باز بودن این خیابان ها مخالف است واصرار می کند که کاسب ها مغازه های خود را قبل از ساعت 12شب تعطیل کنند.
وی اهمیت تمیچه و بازار کهنه را متذکر شده و می گوید: میراث های فرهنگی - تاریخی قم از اهیمیت بالایی برخوردار است و اما متولیان امر به این موارد توجه نمی کنند برای مثال بازار کهنه با همه اهمیت اقتصادی و میراثی که دارد با بی مهری زیادی مواجه شده است و یا تیمچه بازار که شاهکار هنر ایران اسلامی است، ولی توجهی به آن نمی شود .
محسنی با تاکید برلزوم معرفی قم به عنوان یک شهر تاریخی مذهبی از بی توجهی و کم کاری متولیان میراث فرهنگی قم گلایه می کند و اظهار می دارد: متاسفانه نگاه به ظرفیت های گردشگری قم جامع نیست و تک بعدی است و بیشتر ظرفیت ها مغفول مانده وبه آن توجه نمی شود و برنامه خاصی هم برایش ندارند.
وی در خصوص ظرفیت مغفول مانده ظرفیت گردشگری قم می افزاید: در قم هنوز یک مکان مشخصی برای محققان قم پژوه وجود ندارد و حتی حمایتی هم وجود ندارد برای مثال در میان انبوه نشریاتی که در قم منتشر می شود یک نشریه با موضوع علمی قم پژوهی وجود ندارد تا علت های ناشناخته بودن قم را بررسی کند ویا پیشینه این شهر کهن را به دیگران بشناساند.
دراین باره نظر سید جواد جلالی نژاد یکی از فعالان گردشگری قم را جویا شدیم
رئیس هیات مدیره مجتمع ها و واحدهای پذیرایی بین راهی قم تصریح می کند:درمقایسه با شهرهایی مانند کاشان استان قم جاذبه های گردشگری چه در بخش میراث وچه در بخش طبیعت گردی مانند گنبد نمکی ودیگر موارد درجایگاه بسیار بالاتری است، اما کاشان به علت تبلیغات وسیع و گسترده ای که درسطح کشور داشته نسبت به جذب گردشگر خیلی موفق تر از ما عمل کرده است سال گذشته کاشان از فروش بلیت بازدید اماکن تاریخی یک میلیارد تومان کسب درآمد داشته ، بنابراین برای جذب گردشگری وافزایش ماندگاری مسافر به تبلیغات وسیع وگسترده نیاز داریم ، سال گذشته یک همایش به نام قم تمدن 7هزارساله برگزار شد، اما خروجی آنچنانی نداشت دلیلش هم این است که افرادی اجرای این همایش را دست گرفتند که سبقه فعالیت در بخش گردشگری را نداشتند. تاسف انگیز است که بگویم خیلی از شهروندان ما با اماکن تاریخی و گردشگری قم آشنا نیستند این یک ضعف است که باید صداو سیما و دیگر ارگان ها دست به دست هم بدهند واین مشکل را برطرف کنند.
وی درباره راهکارهای افزایش ماندگاری مسافران در قم می گوید: سنگ بنای توسعه گردشگری میراث است ساخت هتل باعث جذب گردشگر نمی شود. قم از جاذبه های گردشگری و میراث فرهنگی خوبی برخوردار است، اما کمتر مسافری این شهررا به عنوان مقصد گردشگری انتخاب می کند به علت اینکه تبلیغات درستی برروی داشته های قم صورت نگرفته در نتیجه برای جذب و ماندگاری مسافر مشکل داریم.
جلالی نژاد با بیان اینکه متاسفانه مسافران هنوز از قم به عنوان معبر استفاده می کنند بیان می کند: معتقدم اگر تبلبغات و برنامه ریزی جذب مسافر به بخش خصوصی واگذار شود به بهترین شکل ممکن می تواند صنعت گردشگری قم را که برپایه گردشگری مذهبی ومیراث فرهنگی استوار است فعال کند.
رئیس هیات مدیره مجتمع ها و واحدهای پذیرایی بین راهی قم تاکید می کند: این را بارها گفته ایم که توزیع نقشه راهنما آن هم در ورودی شهر باعث ماندگاری مسافر نمی شود چراکه مسافر پیش از حرکت مقصدش را انتخاب کرده اگر ما می خواهیم در این بخش موفق شویم باید کاری کنیم که مسافر قبل از سفر با آشنایی که از قم دارد این شهر را به عنوان مقصد گردشگری خود انتخاب کند و وارد شهرمان شود نه درحین سفر، علت را دراین می بینم که تاکنون به طور تخصصی در بخش تبلیغات ورود نکرده ایم و اغلب کارهای که صورت گرفته توسط افرادی انجام شده که سبقه گردشگری نداشته اند به نظر می رسد بهتراست تبلیغات به متخصصانی که در حوزه گردشگری فعال هستند و آشنایی کامل دارند سپرده شود چرا که با شیوه های جذب توریست بنا برتجربه و تخصص اشراف دارند.
آنچه یک منطقه را تبدیل به محلی دارای جاذبه توریستی می‌کند در وهله اول شناختن ظرفیت های گردشگری و سپس معرفی آن در سطحی گسترده است و این کار مدیریتی توانا و متخصص را می‌طلبد تا مسافران را جذب کرده و تا از این ناحیه فعلان بخش گردشگری و دیگر بخش های اقتصادی شهر را نیز منتفع کند.
در این مدت کارهایی صورت گرفته، اما این مقدار به‌هیچ‌وجه کافی نبوده چراکه این مهم مدیریتی کارآمد می‌طلبد تا شرایطی فراهم شود که از ظرفیت اماکن مذهبی و تاریخی استان به‌صورت حداکثری استفاده شود.
انتهای پیام/
