به بهانه هفته جهانی خلع سلاح
تاریخ : 1400/08/9 11:21
شناسه : 399975

فاطمه مداح نظری - باوجود اسناد بین المللی بر خلع سلاح و اهمیت آن در تامین صلح و امنیت جهانی، سایه سنگین نگاه های گزینشی در این زمینه حاکم بوده و به نحو طنزآمیزی رژیم ها و کشورهای دارای کلاهک های هسته ای و موشک های قاره پیما از کمند نظارت های جامعه بین المللی به دور مانده اند.

جهان امروز با استانداردهای دوگانه از سوی قدرت ها در برخورد و مواجه با سلاح های هسته ای مواجه است و به رغم وجود هنجارهای متعدد بین المللی مبنی بر تقبیح تولید،  انباشت و خرید و فروش سلاح های کشتار جمعی، هسته ای و مخرب، برخی رژیم ها و کشورهای منطقه و غرب به ویژه رژیم صهیونیستی و یا ایالات متحده آمریکا، با نفوذ در نهادهای گوناگون جهانی، خود را از دایره نظارت های موثر بیرون نگه داشته اند.

نشریه نیوزویک اخیراً با اشاره به افزایش تعداد کلاهک های هسته ای در جهان، شمار جدیدترین تسلیحات آمریکا را ۶۶۵ فروند موشک بالستیک قاره پیما مستقر، موشک بالستیک زیردریایی مستقر و بمب افکن سنگین ذکر کرده است. یک هزار و ۳۸۹ کلاهک مستقر بر روی موشک های بالستیک قاره پیما، موشک های بالستیک زیردریایی و کلاهک های هسته ای برای بمب افکن های سنگین مستقر و همچنین ۸۰۰ پرتابگر بالستیک قاره پیما مستقر و غیر مستقر، موشک بالستیک زیردریایی مستقر و غیر مستقر و بمب افکن های سنگین مستقر و غیر مستقر از دیگر تجهیزات اعلام شده در این فهرست است.

رژیم صهیونیستی از دیگر رژیم های دارای کلاهک های متعدد هسته ای که تهدیدی بزرگ برای صلح و امنیت جهانی بوده و بزرگترین مانع تحقق خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای است. این رژیم که حاضر به امضای پیمان منع گسترش تسلیحات هسته ای نیست، زرادخانه هایی مملو از کلاهک های هسته ای دارد که مرتب بر تعداد آن اضافه می شود. این رژیم با چنین فعالیت های خطرناکی، بدون تردید بزرگترین تهدید برای امنیت خاورمیانه و یک تهدید جدید برای امنیت جهان است.

شبکه راشا تودی در وب سایت خود با انتقاد از ریاکاری آمریکا در قبال برنامه هسته ای ایران می نویسد، دولت بایدن حتی به خود زحمت نمی دهد اسرائیل را به خاطر توسعه توانمندی های تسلیحات اتمی، زیر سوال ببرد در صورتی که هیچ سندی نشان نمی دهد ایران به دنبال تولید بمب اتمی است.
گزارش «راشا تودی» از زرادخانه اتمی اسرائیل و ریاکاری هسته ای آمریکا

«رابرت اینلاکش» در تحلیلی در وب سایت راشا تودی می نویسد اگر دولت آمریکا واقعا نگران گسترس تسلیحات اتمی است، پس چرا در پیوستن به برجام تعلل می کند؟

آمریکا درباره خطرات ناشی از احتمال دست یابی ایران به سلاح های هسته ای، همچنان هراس افکنی می کند. با این وجود، برای بازگشت به برجام عجله ای ندارد. این مساله نشان می دهد نگرانی واقعی در قبال ایران، منشاء کاملا متفاوتی دارد.

بی توجهی جهان به اقدامات اسرائیل در حالی است که صهیونیست‌ها بزرگ‌ترین شبکه تروریسم دولتی در منطقه و جهان  را هدایت کرده و برای مثال برای انجام اقدامات خرابکارانه خود در ایران ۱.۵ میلیارد دلار بودجه اختصاص دادند.

همچنین پیمان آکوس (AUKUS) که بیشتر از جنبه عهدشکنی شرکای دیرین نسبت به فرانسه و سست شدن روابط میان آن ها در صدر اخبار جهان قرار گرفت، از دیگر نگرانی های مغفول مانده جامعه جهانی است. در واقع فارغ از جدال رقبای دیرین تجاری بر سر پیمان سه جانبه آکوس یا پیمان دفاعی جدید در تحویل زیردریایی  های اتمی به استرالیا، اصل موضوع که همانا ترویج و تشدید رقابت های تسلیحاتی و اشاعه تسلیحات اتمی است، مورد اعتراض قدرت های بزرگ شرق از جمله چین و روسیه قرار گرفته است.

سفیر چین با ایراد سخنانی در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، نگرانی عمیق پکن را نسبت به توافقنامه امنیتی میان آمریکا، انگلیس و استرالیا اعلام کرد و آن را اقدامی خطرناک و نماد بارز اشاعه تسلیحات اتمی دانست.

همچنین سفیر و نماینده دائم روسیه نزد سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین نیز هشدار داد که توافقنامه امنیتی جدید انگلیس، آمریکا و استرالیا موسوم به «آکوس» پیمان عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای را زیر سوال برده است.

این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران همواره در جهت خلع سلاح هسته ای تلاش کرده و  و نمونه بارز آن را می توان در تصویب پیشنهاد ایران در کمیته اول مجمع عمومی سازمان ملل  مشاهده کرد. قطعنامه دوسالانه پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران با عنوان "پیگیری اجرای تعهدات توافق شده در کنفرانس‌های بازنگری دولت‌های عضو ان پی تی در سال‌های ۱۹۹۵، ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰" با حمایت اکثریت اعضا در کمیته اول مجمع عمومی سازمان ملل به تصویب رسید.  این قطعنامه از کشورهای هسته‌ای عضو ان پی تی می‌خواهد به اقدامات لازم جهت اجرای تعهداتشان مبنی بر انهدام کامل زرادخانه تسلیحات اتمی خود بر اساس اصول شفافیت، برگشت‌ناپذیری و نظارت بین‌المللی سرعت ببخشند.  به علاوه، آن‌ها از نظر حقوقی موظف‌اند نه تنها از هرگونه اقدام برای ساخت سلاح هسته‌ای خودداری کنند، بلکه باید از انتقال اینگونه سلاح‌ها به دیگر کشورها، استقرار آن‌ها در خارج از خاک خویش و همکاری با دیگر دولت‌ها برای ساخت سلاح اتمی نیز بپرهیزند.

 سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل پس از تصویب قطعنامه جمهوری اسلامی ایران در کمیته اول مجمع عمومی سازمان ملل گفت: متاسفانه دارندگان سلاح هسته‌ای حاضر نیستند به تعهدات خود در ارتباط با خلع سلاح هسته‌ای عمل کنند و فقط توجیه می‌کنند که زمینه آماده و فراهم برای خلع سلاح هسته‌ای نیست.  مجید تخت روانچی این توجیه را نادرست خواند و افزود: آن‌ها در سال ۱۹۷۰ بر خلع سلاح هسته‌ای متعهد شده اند و این دیگر، اما و اگر ندارد؛ اما متاسفانه عمل نمی‌کنند و سال‌ها گذشته است.
اسرائیل دائما تهدید می کند به تمام دشمنان منطقه ای خود حمله خواهد کرد و گفته می شود اسرائیل بین 80 تا 300 کلاهک اتمی دراختیار دارد. اسرائیل همچنین از امضای پیمان منع تولید و تکثیر تسلیحات اتمی خودداری می کند و علنا اعلام نخواهد کرد که آیا سلاح های اتمی در اختیار دارد یا خیر. آمریکا که متحد اصلی اسرائیل است، حتی از زیرسوال بردن اسرائیل به خاطر داشتن یا نداشتن برنامه تسلیحات اتمی، خودداری کرده است. علاوه بر آن، آمریکا تنها کشور روی زمین است که از بمب اتمی علیه دشمن خود استفاده کرده است.

بر اساس تصاویر ماهواره ای که "هیات بین المللی مواد شکافت پذیر" (IPFM) دریافت کرده و به تازگی منتشر شده است، اسرائیل در سال های اخیر با سرعتی چشمگیر در حال گسترش سایت هسته ای خود در دیمونا بوده است. این مساله انتقاد از اسرائیل را برانگیخته است، زیرا بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به خاطر آن چه که برنامه مخفی تسلیحات اتمی ایران می نامد، همچنان از تهران انتقاد می کند. نتانیاهو در 25 سال گذشته مدعی شده است که ایران به زودی بمب اتمی به دست خواهد آورد و در هر مورد، پیش بینی هایش اشتباه بوده است.

تاکنون هیچ مدرکی برای برنامه تسلیحات اتمی ایران ارائه نشده است، اما در سال 1986 "مُردخای وانونو" دانشمند اتمی اسرائیل چنین مدارکی را درباره ی اسرائیل علنی کرده بود. وانونو پس از آن که به دست عوامل موساد (سازمان جاسوسی رژیم صهیونیستی) در ایتالیا ربوده شد،  18 سال در زندان به سر برد.

محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران در پاسخ به آنچه ریاکاری آمریکا می نامد، در توییتی نوشت: "اسرائیل در حال توسعه دیمونا است، تنها کارخانه تولید بمب اتمی در منطقه. رئیس جمهور آمریکا، آژانس بین المللی انرژی اتمی، بوریس جانسون، امانوئول ماکرون، آنگلا مرکل شدیدا نگران هستند؟ نگرانند؟ کمی نگرانند؟ اصلا برایشان مهم است تا نظر بدهند؟ به گمانم این گونه است."

اگر آمریکا واقعا نگران تسلیحات اتمی در منطقه باشد، نقطه آغاز برای نگرانی قطعا باید اسرائیل باشد. دولت بایدن بیشتر علاقمند است تا از قدرت ایران بکاهد و مانع از توانمندی آن در تولید سلاح های گسترده تری بشود که هم اکنون در اختیار دارد.

در حال حاضر آمریکا از ایران می خواهد تا به تعهدات برجامی خود بازگردد تا آمریکا نیز تحریم های دوران ترامپ را لغو کند. در حالی که ایران می گوید تا زمانی که تحریم های آمریکا لغو نشده باشد، به برجام عمل نخواهد کرد.

بن بست سیاسی که هم اکنون شاهدیم، نشان می دهد که دولت بایدن مایل نیست برای تحرک سیاسی رو به جلو اقدامی سریع انجام دهد؛ و در عوض به دنبال آن است تا هدایت نوعی سیاست خارجی را با ماهیت تجاوزکارانه در عرصه جهانی برعهده گیرد.

مفهوم خلع سلاح برای نخستین بار در سال ۱۹۵۹ میلادی در دستور کار مجمع عمومی سازمان ملل متحد قرار گرفت. مجمع عمومی در سال ۱۹۷۸ میلادی نخستین اجلاس فوق العاده خلع سلاح برگزار شد و در سال های ۱۹۸۲ و ۱۹۸۸ میلادی دومین و سومین نشست های آن نیز برگزار شد. در این راستا مجمع با اختیارات مصرح در ماده (۷) منشور، نهادهایی نظیر  «کمیته خلع سلاح و امنیت بین المللی»  و  «کمیسیون خلع سلاح ملل متحد»  را تاسیس کرده است.

بنابراین هدف اصلی خلع سلاح در وهله نخست حفظ صلح و امنیت بین المللی، احترام به اصول انسانیت، حمایت از غیرنظامیان، ارتقای توسعه پایدار، تسهیل اعتمادسازی میان ملت ها، پیشگیری و پایان بخشیدن به مخاصمات مسلحانه است.

خلع سلاح که می توان آن را سنگ بنای استقرار صلح و امنیت بین المللی دانست، عبارت است از نابودی یا کاهش تسلیحاتی در سطح ملی، منطقه ای یا بین المللی. هدف از خلع سلاح همانا استقرار صلح و امنیت بین المللی است که منشور سازمان ملل متحد در مواد مختلفی بر آن تاکید کرده است. مقدمه منشور بر زیستن در صلح و متحد ساختن قوای خویش به منظور حفظ صلح و امنیت بین المللی تاکید کرده است.

خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای و دلیل عدم تحقق آن

"حیدرعلی بلوجی" رایزن نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اخیرا در سخنانی اظهار داشت: سلاح های هسته ای رژیم صهیونیستی مانع اصلی تحقق خاورمیانه عاری از سلاح های هسته ای است.  

این دیپلمات ایرانی افزود: جمهوری اسلامی ایران به عنوان عضو فعال محافل و معاهدات خلع سلاحی، معتقد است تحقق خلع سلاح هسته ای یکی از اهداف قدیمی سازمان ملل بوده و وجود ۱۴۰۰۰ سلاح هسته ای و برنامه های تقویت آن ها به جای خلع سلاح امنیت بین المللی را تضعیف و مسابقه تسلیحاتی را تشدید کرده است.

رایزن نمایندگی ایران در سازمان ملل اظهار داشت: بازدارندگی هسته ای به عنوان سیاست اصلی قدرت های هسته ای که آخرین نمونه آن در سیاست جدید انگلیس اعلام شده است، در تضاد با تعهد به خلع سلاح هسته ای این دولت ها طبق معاهده منع اشاعه سلاح های هسته ای است.

وی تاکید کرد: طی سالهای اخیر سیاست آمریکا در خروج از پیمان نیروهای هسته ای میانبرد و برجام و عدم تمایل به بازگشت به توافق اخیر ضربه سختی بر اقدامات بین المللی خلع سلاح هسته ای وارد کرده است.

 بلوجی گفت: بر همین منوال، سلاحهای هسته ای رژیم صهیونیستی مانع اصلی تحقق خاورمیانه عاری از سلاحهای هسته ای است.
این دیپلمات ایرانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران باردیگر از نظام بین المللی می خواهد برای عضویت اسرائیل در معاهده فوق به عنوان یک عضو غیر هسته ای و انهدام سلاح های هسته ای آن و پذیرش نظارت آژانس فشار وارد کند.

مناطق عاری از سلاح هسته ای به این معنی است که کشورهای منطقه ای خاص با درک ضرورت حذف سایه سنگین سلاح های هسته ای از حیات شهروندان و انسان های بی گناهی که ممکن است قربانی دکترین منسوخ بازدارندگی شوند، بر اساس ماده (۷) معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای که حق گروهی آن ها را مبنی بر انعقاد پیمان های منطقه ای به منظور حصول اطمینان از نابودی کامل چنین سلاح هایی مجاز می دارد، تصمیم می گیرند ضمن انعقاد معاهدات منطقه ای اعلام نمایند که تحت هیچ شرایطی حتی به صورت آزمایش های صلح آمیز، به کاربرد سلاح های هسته ای متوسل نگردند. در حــال حاضــر شــش منطقــه بــه عنــوان منــاطق عــاری از ســلاح هســته ای شناخته شده اند که عبـارت انـد از: منطقه قـاره ی قطـب جنـوب (جنوبگـان) بر اساس معاهـده  ۱۹۵۹ واشــنگتن؛ منطقه آمریکــای لاتــین بر اساس معاهــده ۱۹۶۷ تلاتلولکــو؛ منطقه اقیــانوس آرام جنــوبی بر اساس معاهــده ۱۹۸۵ راروتونگــا؛ منطقه آســیای جنــوب شــرقی بر اساس معاهــده ۱۹۹۵ بــانکوک؛ منطقه آفریقــا بر اساس معاهــده ۱۹۹۶ پلــیندابــا و منطقــه آســیای مرکــزی بر اساس معاهـده ۲۰۰۶ سیمپالاتینسـک.

جمهوری اسلامی ایران ضمن حضور فعال خویش در کمیته خلع سلاح مجمع عمومی سازمان ملل متحد همواره مدافع اجرای صحیح و عادلانه این پدیده در جهان بوده است. به رغم اعلام مواضع اصولی جمهوری اسلامی ایران در این زمینه و پیگیری های مکرر مقامات و نمایندگان کشور در مجامع بین المللی از جمله کنفرانس های سازمان ملل متحد تحت عنوان  «ایجاد یک منطقه عاری از سلاح‌های کشتار جمعی در خاورمیانه»، کارشکنی و اخلالگری آمریکا و رژیم صهیونیستی که بزرگترین زرادخانه ‌های سلاح های کشتار جمعی از جمله تسلیحات هسته‌ای در جهان را در اختیار دارند، و همچنین تلاش مستمر برای لغو کنفرانس های مشابه در سال های مختلف، مهمترین مانع بر سر راه تحقق چنین امری بوده است.  نخستین راهکاری که باید ذهن جهانیان را به خود معطوف دارد، لزوم پرهیز از نگاه های تبعیض آمیز، گزینشی و سیاسی به موضوع خلع سلاح در جهان است.

بنابراین اصلا منطقی نیست که ایران در راستای خاورمیانه عاری از سلاح هسته ای تمام هسته ای خویش را نابود کرده و حتی خود را کاربردهای علمی و پزشکی هسته ای محروم سازد درحالی که رژیم غاصب صهیونیستی با وجود این حجم از تهدیدات و جنایات و کشتارها مجهز به سلاح هسته ای باشد.
جامعه جهانی باید در بیان مقاصد و طرح های خویش صادقانه و عادلانه برخورد کند و وجود چنین تناقضی در برخورد با کشورهای دارای توسعه هسته ای آنان را در راستی آزمایی مردود می سازد.

فاطمه مداح نظری /

پاسخی بگذارید