زهره نعلبندی
خیلی ازما ایرانیها بارها و بارها به کشور عراق سفر کردهایم و به زیارت عتبات مشرف شدهایم و در کنار زیارت اباعبدالله الحسین(ع) از دیگر مکانهایی همچون قتلگاه، مزارحر، خیمه گاه، نهر علقمه و... که در کربلا واقع شدهاند، دیدن کردهایم. اما کمتر کسی از میان ما از آرامگاه امیر کبیر از افراد تاثیرگذار ایرانی که به عنوان مرد تمام عیار تاریخ ایران از او یاد میشود، دیدن کرده است.
آرامگاه امیر کبیر در حجره جنوب شرقی صحن، یا حیاط مسقف شده فعلی حرم امام حسین(ع)، قرار دارد.
البته ناگفته نماند که در ابتدا جنازه امیرکبیر در کاشان به خاک سپرده شد، اما چندین ماه بعد از خاکسپاری، عزت الدوله همسر امیرکبیر برای عمل نمودن به وصیت او مبنی بر تدفین در کربلا، تلاشهای بسیار نمود تا بالاخره توانست پیکر بزرگ مرد تاریخ ایران را به کربلا ببرد و او را در اتاقی که درب آن به سوی صحن امام حسین (ع) باز میشود، به خاک سپردند.
و اما امیر کبیر کیست و چه اقداماتی برای ایران انجام داده است؟
میرزا محمدتقی خان فراهانی، ملقب به امیرکبیر، نخستین صدراعظم ایران در زمان ناصرالدین شاه بود و در زمان صدارت خود اصلاحات مهمی در زمینههای سیاسی و اجتماعی انجام داد.
او در سال ۱۱۸۵ شمسی در اراک متولد و در سال ۱۲۳۰ شمسی در باغ فین کاشان به قتل رسید.
برخی از مهمترین اقدامات امیر کبیر شامل تاسیس مدرسه دارالفنون است که در زمان صدارت امیرکبیر، این مدرسه در هفت شعبه تاسیس شد و اولین مدرسه جدید ایران بود. شاهزادههای قاجار نخستین دانشجویان دارالفنون بودند. در دارالفنون اصول علمی جدید و دانشهای مهندسی، پزشکی و فنون به جوانان آموزش داده میشد و بسیاری از معلمهای آن از اروپا و به ویژه از کشورهایی چون اتریش، اسپانیا، ایتالیا و فرانسه به کار گرفته شده بودند. پس از برکناری امیرکبیر، با وجود مخالفتهای میرزا آقاخان نوری، مدرسه کار خود را ادامه داد.
رسیدگی به وضع مالیه از دیگر اقدامات امیرکبیر بوده است. او در دوران صدراعظمی خود با رشوه خواری مبارزه کرد.
وی همچنین حقوق شاه را کاهش داد و ماهانه به دوهزار تومان رسانید و قرار گذاشت که هر ماه به او کارسازی کنند.
امیر کبیر افزون بر این سروسامانی به قوانین مالیاتی داد و صورت عواید و مخارج آن را تعدیل کرد.
وی در پی منع قمهزنی و اصلاح امور روضهخوانی برآمد و نسبت به علمای مذهبی با احترام خاصی برخورد میکرد، با این حال میرزا ابوالقاسم امام جمعه تهران، از جمله روحانیونی بود که به شدت به مخالفت با امیرکبیر برخاست و بسیاری از روحانیون دیگر نیز به همراهی با او برخاستند.
امیرکبیرهمچنین القاب و عناوین فرمایشی را موجب زیانهای اجتماعی میدانست و در نامیدن دیگران به گفتن واژه "جناب" اکتفا میکرد لذا به حذف این القاب و عناوین روی آورد.
موارد مذکور تنها بخشی از خدمات امیر کبیر به ایران و مردمان آن بوده است.
