هدی سادات چاوشی
در میان تمام ابزارهایی که بشر برای گسترش اندیشه و معرفت آفریده است، قلم جایگاهی بی‌بدیل دارد. این ابزار ساده و کهن، نه تنها وسیله‌ای برای ثبت معاملات روزمره، که سلاحی قدرتمند در تبلیغ معارف دینی بوده است. همان‌گونه که صنعتگران برای تولید کالا به ابزار مناسب نیازمندند، مبلغان دین نیز برای نشر معارف الهی به قلمی توانا و نوشت‌افزاری شایسته محتاجند.
خداوندمتعال در آیات نازل شده بر پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در نخستین آیه سوره قلم به قلم سوگند یاد می‌کند و می‌فرماید: «ن وَالْقَلَمِ وَ مَا یَسْطُرُونَ». این سوگند الهی به قلم و آنچه می‌نویسند، ترسیمی از جایگاه رفیع این ابزار در نظام آفرینش است. در آیه چهارم از سوره علق نیز می‌فرماید: «الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ» که اشاره به آموزش و تعلیم به وسیله قلم دارد.
در گذشته، نوشت‌افزار محدود به قلم نی و دوات بود و تولید محتوای دینی نیازمند صرف وقت و هزینه زیادی بود. امروزه با ظهور قلم‌های نوین، رایانه‌ها و نرم‌افزارهای پیشرفته، سرعت و دقت تولید محتوای دینی افزایش چشمگیری یافته است. اگر در گذشته نگارش یک نسخه از قرآن کریم ماه‌ها به طول می‌انجامید، امروزه با ابزار دیجیتال، این کار در زمانی کوتاه‌تر و با دقت بالاتر انجام می‌شود.
در کتاب کنزالعمال، حدیث ۲۹۳۳۲ نوشته شده است که پیامبراکرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله در حدیثی می‌فرمایند: «قَیِّدُوا الْعِلْمَ بِالْکِتَابَةِ: یعنی دانش را با نوشتن در بند کشید.» برخی معتقدند که این تأکید بر نوشتن و ثبت علوم، سبب پدیدآمدن سنت حدیث‌نویسی و سیره‌نگاری در تاریخ اسلام شد. اگر نوشت‌افزارهای مناسب در اختیار نبود، چگونه می‌شد این گنجینه‌های عظیم معارف دینی را برای نسل‌های آینده حفظ کرد؟
از منظر اقتصادی، توجه به صنعت نوشت‌افزار می‌تواند هم از جنبه مادی و هم معنوی سودمند باشد. در واقع تولید نوشت‌افزار با نمادهای دینی و آیات قرآنی، علاوه بر آن‌که نیاز داخلی را برطرف می‌کند، می‌تواند به کالایی برای صادرات فرهنگی تبدیل شود. این کار هم اشتغال‌زایی می‌کند و هم درآمدزایی، و هم پیام‌آور معارف دینی به دیگر کشورهاست.
در عصر غیبت، یکی از راه‌های آماده‌سازی برای ظهور حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف، تولید محتوای دینی اصیل و نشر معارف ناب محمدی است. نوشت‌افزارهای مناسب، به منتظران راستین کمک می‌کند تا با قلمی روان و کاغذی مرغوب، پیام انتظار را به گوش جهانیان برسانند. همان‌گونه که امام صادق علیه‌السلام به مفضل می‌فرمایند: «بنویس و علم خود را در میان برادران دینی‌ات منتشر کن».
قلم و کاغذ، پلی بین نسل گذشته و حال است. اگر امروز می‌توانیم احادیث ائمه‌اطهار علیهم‌السلام را بخوانیم، به برکت همان قلم‌ها و دوات‌هایی است که عالمان دین در گذشته به کار بردند. این تداوم و استمرار فرهنگی و دینی، مدیون همین ابزار ساده اما کارآمد است.
صنعت نوشت‌افزار، صنعتی است که مستقیم و غیرمستقیم در خدمت تبلیغ دین قرار دارد اگر بخواهیم. از تولید خودکارهایی با طرح آیات قرآنی تا ساخت کاغذهای مرغوب برای چاپ کتب دینی، همه و همه در گسترش معارف الهی نقش دارند اگر اراده و همت کنیم؛ همان‌گونه که خداوند در قرآن در آیه سوم و چهارم سوره علق می‌فرماید: «اقْرَأْ وَرَبُّکَ الْأَکْرَمُ الَّذِی عَلَّمَ بِالْقَلَمِ»، باید قدر این نعمت الهی را دانست و از آن در راه صحیح بهره برد.
