زهره مهرنوروزی-حجاب و پوشش، به عنوان یکی از مسائل مهم در حیات فردی و اجتماعی، در آیات قرآن و روایات اهل بیت علیهم‌السلام مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از آنجا که حجاب بخشی اساسی از عبادت و انضباط اخلاقی در اسلام است، با پرداختن به این موضوع خطیر می‌توان به جوانب عمیق‌تر آن پی برد و به شناخت بهتری در این زمینه رسید، زیرا که هیچ یک از احکام الهی بدون حکمت نیست و همه برای رشد و تعالی انسان‌ها از سوی خدای متعال ابلاغ شده است. قبل از ظهور اسلام، نوع حجاب و پوشش بین زن و مرد در ادیان و فرهنگ‌های مختلف متنوع بوده است و بسته به شرایط اجتماعی، فرهنگی و دینی هر جامعه، تفاوت‌های زیادی داشته است. در این زمان‌ها، آداب و رسوم مرتبط با پوشش و حجاب معمولاً توسط فرهنگ و سنت‌های هر جامعه تعیین می‌شد.اما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی دشمنان دین مبین اسلام سعی کردند و استدلال های دنیوی چهره حجاب را در جوامع اسلامی کمرنگ کنند. در ایران اسلامی سال 1401دشمن ضدیت خود را با حجاب و عفاف زن مسلمان ایرانی از طریق فضای مجازی و رسانه ها به اوج رساند. جدا از غفلت مسئولان در این حوزه برای نهادینه شدن فلسفه حجاب به اقدامات بنیادین نیازمند هستیم. در ادامه خانم شکوه رستمی پژوهشگر و راضیه محمدی طالبی مشاور خانواده به گفتگو نشستیم.
راضیه محمدی گفت: تاریخچه حجاب به عنوان یک مفهوم اخلاقی و اجتماعی، به قرن‌ها پیش از اسلام باز می‌گردد و در ادیان و فرهنگ‌های مختلف وجود داشته است. مفهوم حجاب به عنوان یک پوشش و محدوده بین زن و مرد، در فرهنگ‌ها و دین‌های مختلف تاریخی بوده است. در تاریخ مصر باستان و یا یونان باستان در تصویرهای هنری زنان و مردان پوشش‌های خاص خود را داشته و زنان با لباس‌های بسیط و حجاب مناسب نشان داده شده‌اند.
آنچه قابل اهمیت است این که مفهوم حجاب و پوشش یکی از جنبه‌های مهم فرهنگ و اجتماع هر جامعه و دین است و تأثیرات عمیقی بر ارتباطات اجتماعی، اخلاق و احترام به خود و دیگران دارد.
حجاب در ادیان و تمدن‌های دیگر
وی افزود:حجاب یا پوشش زن، به عنوان یک مفهوم اخلاقی و اجتماعی، در جوامع قبل از اسلام، مسیحیت و یهودیت نیز وجود داشته است. در مسیحیت بهترین مصداق برای اهمیت رعایت حجاب پوشش کامل اعم از مقنعه‌ها و لباس‌های بلند راهبه‌های آنهاست.
وی با بیان اینکه تقویت عفاف و حجاب در جامعه نیاز به فرهنگ سازی و گفتمان سازی دارد تأکید کرد: تمرکز برنامه‌های فرهنگی و گفتمان سازی باید بر روی قشر جوان و نوجوان باشد و در حوزه عفاف و حجاب باید گام‌های بلندی در این خصوص با رویکرد گفتمان سازی برداریم.
رستمی با اشاره به اهداف دشمن در جنگ شناختی بیان کرد: دشمنان از سال‌های گذشته به دنبال هویت زدایی از انقلاب اسلامی هستند و در این راستا جنگ ترکیبی و شناختی را در دستور کار قرار داده‌اند و تخریب اعتقادات و زیر سوال بردن عفاف و حجاب یکی از اهداف شیطانی دشمنان است که باید در این خصوص هوشیارانه عمل کرد.
وی افزود: امر به معروف و نهی از منکر و تقویت عفاف و حجاب در جامعه نیاز به فرهنگ سازی و گفتمان سازی دارد و فعالیت‌های غیرمستقیم و خلاقانه می‌تواند اثرگذاری مطلوب داشته باشد و تشخیص، تدبیر و هم افزایی سر فصل همه اقدامات در تمام حوزه‌ها باشد.
رستمی ادامه داد: در حوزه عفاف و حجاب دشمن با تمام توان در حوزه سلبی و ایجابی وارد شده که اگر عادی انگاری بر بدنه مسئولین غلبه کند باعث
این پژوهشگرمسئله عفاف و حجاب را یکی از اساسی ترین مسائل دینی دانست و اظهار کرد: عفاف و حجاب رابطه مستقیم با آسیب های اجتماعی دارد و قطعا عدم توجه به عفاف و حجاب آسیب های اجتماعی را موجب می شود.
وی ریشه عفاف و حجاب را در آموزه های دینی دانست و افزود: یکی از نتایج عفاف و حجاب تحکیم بنیاد خانواده است و اگر به عفاف و حجاب درست بپردازیم قدم محکمی برای تحکیم بنیان خانواده برداشتیم و اگر آن را رها کنیم، خانواده را تضعیف کرده ایم.
در ادامه خانم راضیه محمدی مشاوره خانواده طلاق و زنان بی سرپرست و کاهش فرزندآوری و پیری جمعیت و... را از پیامدهای بی توجهی به عفاف و حجاب دانست و تصریح کرد: اگرچه ۴۳ سال از عمر نظام اسلامی ما می گذرد، اما عفاف و حجاب همچنان یک قصه پر غصه است؛ البته اقداماتی فرهنگی خوبی صورت گرفته، اما نتوانسته ما را به هدف برساند.
وی عفاف و حجاب را یک جریان دانست که نیازمند جریان سازی و گفتمان سازی است و خاطرنشان کرد: حجاب یک مقوله بیرونی و عفاف یک مقوله درونی است و ما بیشتر به ظاهر توجه کردیم، در حالی که عفاف و حجاب نیازمند فرهنگ سازی است و جریانات فرهنگی کشور را باید به سمت گفتمان سازی عفاف حجاب سوق دهیم.
وی با بیان اینکه از ابزار هنر خیلی کم برای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب استفاده شده و حتی برخی از فیلم ها ضد عفاف و حجاب است، گفت: همه ما معتقدیم که عفاف و حجاب اصل و ریشه و اساس جامعه اسلامی است و باید از زبان هنر که زبان امروز است برای این رسالت فرهنگی بهره بگیریم.
این مشاور خانواده ترویج عفاف و حجاب را نیازمند ارائه الگوهای جذاب دانست و بیان کرد: نخستین گام در ترویج عفاف و حجاب به نهادها و سازمان ها و دستگاه های حاکمیتی باز می گردد و انسان عفیف و با حجاب نباید در مجموعه های حاکمیتی منزوی باشد.
وی از اساتید حوزه و دانشگاه خواست به تبیین چرایی عفاف و حجاب و پاسخ به شبهات بپردازند و یادآور شد: فضای امروز عفاف و حجاب در جامعه تنها نتیجه عملکرد مردم نیست و بخش های حاکمیتی نیز مقصر هستند.
محمدی تصریح کرد: در ضرورت تفکیک جنسیتی در ادارات تاکید کرد و متذکر شد: آمایش عفاف و حجاب در سطح ادارات انجام شود و کلیه برنامه های اجتماعی پیوسط فرهنگی مرتبط با عفاف و حجاب داشته باشد.
وی حمایت از طراحان لباس ایرانی - اسلامی را مورد تاکید قرار داد و اظهار کرد: باید هنرمندان طراح را گرد هم آوریم تا زیباترین لباس های عفیفانه را ارائه کنند، زیرا دشمن معضلات فرهنگی از جمله بی حجابی را زیبا جلوه می دهد.
وی تاکید کرد: با توجه به اقدامات گسترده مخالفان حجاب اسلامی در فضای مجازی لازم است برای نسل جدید درباره پوشش اسلامی به گفتمان بنشینیم تا برای آنها تبیین شود که در یک جامعه ایمانی تمام مناسبات متفاوت از جامعه غیر ایمانی است.
یکی از اقدامات جدید بسیج ورود به بخش طراحی پوشش اسلامی است که نقش ارزنده ای در بهبود پوشش دارد.
مسئول بسیج جامعه زنان قم گفت: جشنواره استانی نگین دخت با هدف ارائه الگوی لباس عفیفانه، با کیفیت بالا و قیمت مناسب برای بانوان در قم برگزار می‌شود.
زینب فرخ درجمع خبرنگاران در این خصوص بیان کرد: این جشنواره با هدف جریان سازی در عرصه مد و لباس در سطح استان قم ترتیب خواهد یافت و مخاطب آن فعالان این عرصه همچون طراحان لباس و خیاطان هستند.
وی افزود: تبلیغات این جشنواره برای دریافت آثار از امروز ۱۵ آبان ماه به مدت ۴۵ روز ادامه خواهد داشت، بعد از آن طی یک هفته داوری آثار انجام شده و در نهایت در دی‌ماه آیین اختتامیه جشنواره به همراه معرفی برگزیدگان و نمایش آثار برتر برگزار می‌شود.
وی ادامه داد: در جریان برگزاری جشنواره نگین دخت در استان قم، تمرکز ما بر روی لباس‌هایی همچون مانتو است که توسط بانوان در اجتماع مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ به طور کلی ما می‌خواهیم الگوی لباس‌های عفیفانه، با کیفیت و قیمت مناسب را ارائه کنیم.
فرخ گفت: برگزیدگان این جشنواره علاوه بر برخورداری از جوایز نقدی و تسهیلات بانکی برای رونق کسب و کار خود، به جشنواره ملی ایران دخت که در همین رابطه با حضور برگزیدگان سایر استان‌های کشور برگزار می‌شود، معرفی خواهند شد.
وی افزود: انتظار ما این است که با توجه به جایگاه فرهنگی قم، بهترین آثار از این استان به جشنواره ملی ایران دخت راه پیدا کند و برگزیدگان جشنواره نگین دخت بتوانند عناوین برتر در جشنواره ملی ایران دخت را نیز بدست آورند.
از منظر آیات و روایات جایگاه حجاب زن مسلمان کاملا تبیین شده است اما لازم است نسل جدید را با مفهوم حجاب زن مسلمان آشنا کنیم.
