فرشته محقق-با وجود محدودیتهای اقلیمی، بخش کشاورزی قم به دلیل برخورداری از بدنه کارشناسی قوی، بهرهبرداران با تجربه و نیز زیرساختهای مورد نیاز، هم در زمینه تولید محصولات زراعی و باغی و هم در زمینه تولید دام و طیور و شیلات، جایگاه مناسبی دارد و میتواند حجم قابل توجهی از نیازهای غذایی مردم استان و کشور را به خصوص در زمینه دام و طیور تامین کند. حدود هفت هزار واحد دامداری در این استان فعال است و حجم قابل توجهی از محصولات دامی تولید شده در قم علاوه بر تامین نیاز داخلی استان در سایر نقاط کشور عرضه میشود، همچنین سالانه ۳۰ هزار تُن گوشت قرمز و ۱۸۰ هزار تُن شیر در قم تولید میشود. بیش از ۱۴ هزار بهرهبردار نیز در زمینه تولید محصولات کشاورزی در قم فعال هستند و میزان متوسط تولید این بخش استان در سال ۸۵۰ هزار تن در زمینه محصولات زراعی، باغی، دامی، شیلات و گلخانهای است. در ادامه با بررسی خبرهای جهاد کشاورزی قم طی شش ماه گذشته پی می بریم تنوع راز بقای این اقلیم خشک است.
80 هزار تُن تخم مرغ در قم تولید شد
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: در نیمه نخست سال جاری، با تلاش مرغداران استان، بیش از ۸۰ هزار تُن تخم مرغ در قم تولید و به بازار عرضه شد.
منصور دیان اردستانی افزود: با توجه به شعار سال «سرمایهگذاری برای تولید» که بر تقویت چرخه تولید و کاهش وابستگی به واردات تاکید دارد، مجموعه اقدامهایی در بخش دام و طیور استان با همکاری تشکلهای فعال در این حوزه انجام گرفت که موجب تولید تخم مرغ در سطح قابل قبولی شد.
وی با اشاره به این که قم رتبه سوم کشور در تولید تخم مرغ را در اختیار دارد، افزود: مساله تامین امنیت غذایی مردم مهمترین اولویت کاری سازمان جهاد کشاورزی قم است و در این خصوص تلاش میکنیم با استفاده از تمامی ظرفیتهای موجود و جذب سرمایهگذاران جدید، سطح تولید محصولات مورد نیاز مردم را افزایش دهیم.
بیش از ۴۰ درصد ارزشافزوده تولید بخش کشاورزی استان قم مربوط به دام و طیور میباشد که این نکته نشان میدهد سرمایهگذاری خوبی در این حوزه انجام شدهاست.
هدف فعالیتهای جهاد کشاورزی قم تأمین امنیت غذایی است، این استان بهواسطه نزدیکی به بازار پایتخت و منابع غنی ژنی در بخش دام و طیور ظرفیت خوبی دارد، همچنین در کنار سرمایهگذاری مناسبی که در بخش دام و طیور صورت گرفته، در این بخش ۱۵ هزار نفر اشتغال مستقیم و حدود ۳۰ هزار نفر اشتغال غیرمستقیم ایجاد شدهاست.معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: آمار سرشماری زنبورستانهای استان نشان میدهد در سالجاری تولیدات زنبوداران در قم با رشد تولید همراه بوده که از جمله عوامل آن افزایش سرمایهگذاریهای جدید و همچنین گسترش ظرفیت فعالیت زنبورداران فعلی است.
دیان اردستانی در این رابطه بیانکرد: بخش زنبورداری قم با وجود مواجهه با شرایط اقلیمی بسیار دشوار و تداوم خشکسالی استان، توانسته است شاخصهای کلیدی خود را در سطح قابل قبولی بهبود بخشد که این مهم در سایه تلاش مستمر زنبورداران و مدیریت بهینه منابع محدود موجود صورت گرفتهاست.
وی افزود:در همین رابطه تعداد زنبورستانهای استان از ۳۵۳ مورد در سال گذشته به ۳۶۳ مورد در سالجاری رسیدهاست، همچنین تعداد کلنیهای مدرن فعال در قم از ۳۲ هزار و ۸۷۵ کلنی به ۳۴ هزار و ۸۷۳ کلنی و میزان تولید عسل این کلنیها نیز از حدود ۳۶۵ تُن به بیش از ۳۷۷ تُن افزایش پیدا کردهاست.
دیان اردستانی تاکید کرد: زنبورداران استان قم با استفاده از دانش تخصصی خود توانستهاند نرخ بقا و تکثیر کلنیها را در شرایط سخت افزایش دهند، همچنین آنان به رغم کمبود مراتع طبیعی موفق شدند از طریق تامین غذای کمکی و مدیریت دقیق کندوها، از واحد خود مراقبت کرده و به رشد آن کمک کنند.
گفتنی است اکثر کلنیهای بهکارگیری شده توسط زنبورداران قم از نوع مدرن وکلنیهای سنتی بسیار محدود است؛ همچنین زنبورداران استان با توجه به شرایط آبوهوایی متنوع در فصلهای متفاوت سال در مناطق مختلف به فعالیت میپردازند و علاوه بر عسل، محصولات دیگری را نیز ( در ارتباط با زنبور عسل) تولید میکنند.
۶۰ هزار تُن گوشت دام و طیور در قم سالانه تولید میشود
معاون بهبود تولیدات دامی سازمان جهاد کشاورزی قم گفت: سالانه به طور میانگین، نزدیک به ۶۰ هزار تُن گوشت قرمز( دام سبک و سنگین) و همچنین گوشت طیور( مرغ و سایر ماکیان) در قم تولید و برای مصرف در استان و سایر نقاط کشور عرضه میشود.
دیان اردستانی در این خصوص بیان کرد: دامداران و مرغداران استان قم در زمینه پرورش انواع دام و طیور دارای سابقه و مهارت زیادی هستند و همین ظرفیت موجب شده تا این استان در تولید گوشت مرغ و گوشت قرمز وضعیت خوبی داشته باشد.
وی افزود: در کنار تلاش بهرهبرداران بخش دام و طیور استان برای تولید گوشت مورد نیاز مردم، سازمان جهاد کشاورزی قم نیز بر اساس اولویت کاری خود در خصوص تامین امنیت غذایی شهروندان، همراه تولید کنندگان این بخش است و از هرگونه سرمایه گذاری برای افزایش ظرفیتهای تولید محصولات دامی در استان حمایت میکند.
گفتنی است کیفیت پرورش دام و طیور در قم بسیار خوب است و کارشناسان جهاد کشاورزی و دامپزشکی استان به صورت مستمر بر نحوه فعالیت دامداریها نظارت دارند.
فعالیت ۲۸شرکت دانشبنیان در مرکز رشد کشاورزی قم
رییس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی قم گفت: در حال حاضر ۲۸ شرکت دانشبنیان در مرکز رشد واحدهای فناور کشاورزی استان فعالیت دارند که تولیدکننده بسیاری از محصولات مورد نیاز بهرهبرداران بخش کشاورزی هستند.
حسین توکلی در همایش نخستین رویداد ملی درهای باز کشاورزی در ساختمان شماره ۲ سازمان جهاد کشاورزی قم بیان کرد: شرکتهای دانشبنیان فعال در بخش کشاورزی استان توانستهاند با تولید محصولات با کیفیت مورد نیاز بهرهبرداران علاوه بر کمک به خودکفایی کشور، فرصت درآمد زایی اقتصادی هرچه بیشتر را نیز در این بخش ایجاد کنند.
وی با اشاره به موفقیت اجرای طرحهای تحقیقاتی در بخش کشاورزی قم، افزود: قم یکی از استانهای موفق کشور در زمینه نفوذ دانش در فعالیتهای کشاورزی است و از این راه توانسته با وجود وسعت کم و شرایط اقلیمی سخت، در زمینه تولید بسیاری از محصولات کشاورزی و همچنین دام و طیور، دارای رتبههای برتر ملی باشد.
وی ادامه داد: همچنین در راستای تامین امنیت غذایی مردم، طرح افزایش عملکرد محصولات راهبردی همچون گندم، جو، کلزا، پسته، گوشت قرمز و گوشت سفید در قم با نظارت کارشناسان مرکز تحقیقات کشاورزی استان و همچنین همراهی خوب مسئولان و بهرهبرداران بخش کشاورزی به خوبی پیشمیرود.
در روزگاری که بحرانهای اقلیمی، نوسانات اقتصادی و چالشهای زیستمحیطی، امنیت غذایی را به یکی از مهمترین دغدغههای ملی و جهانی بدل کردهاند، استان قم با تکیه بر ظرفیتهای بومی، دانشمحور و مردمی خود، گامهایی امیدبخش در مسیر تحقق امنیت غذایی پایدار برداشته است. از توسعه کشتهای کمآببر و دانشبنیان گرفته تا حمایت از زنجیرههای تولید محلی، از توانمندسازی کشاورزان و زنان روستایی تا بهرهگیری از فناوریهای نوین در ذخیرهسازی و توزیع عادلانه مواد غذایی، قم امروز نهتنها بهدنبال تأمین نیازهای خود، بلکه الگویی برای دیگر مناطق کشور در مدیریت هوشمند منابع و عدالت غذایی است.
قم با وجود محدودیت منابع آبی، سالانه ۸۵۰ هزار تُن محصولات زراعی، باغی، دامی، شیلاتی و گلخانهای تولید میکند. در بخش زراعت، گندم، جو، پسته، گیاهان دارویی و سیفیجات از مهمترین محصولات هستند. در حوزه باغی نیز گردو، فندق، سیب، هلو و قیصی جایگاه ویژهای دارند. توسعه کشتهای کمآببر و استفاده از سامانههای نوین آبیاری در بیش از ۲۹ هزار هکتار از اراضی، نشان از رویکرد هوشمندانه استان در مدیریت منابع دارد.
این استان، با تنوع تولیداتش، نهتنها به سفره مردم رنگ میبخشد، بلکه به نقشه امنیت غذایی کشور معنا میدهد. این تنوع نهتنها به افزایش تابآوری استان در برابر تغییرات اقلیمی کمک کرده، بلکه زمینهساز توسعه صنایع تبدیلی، اشتغال روستایی و مهاجرت معکوس نیز شده است. تهیه اطلس کشاورزی و منابع طبیعی دهستانهای استان قم نیز گامی مهم در شناسایی ظرفیتهای محلی و برنامهریزی هدفمند برای آینده است. قم امروز نشان میدهد که حتی در دل کویر، میتوان با علم، اراده و احترام به زمین، زیستپذیری را بازتعریف کرد. در دل اقلیمی خشک و نیمهخشک، قم با تکیه بر دانش بومی، همت بهرهبرداران و حمایتهای ساختاری، به الگویی از تنوع و تابآوری در کشاورزی و دامپروری بدل شده است. این استان نهتنها در مسیر امنیت غذایی پایدار گام برمیدارد، بلکه با تنوع تولیدات خود، نقشی فراتر از وسعت جغرافیاییاش در تأمین نیازهای کشور ایفا میکند.
