فاطمه مداح نظری - ونزوئلا با داشتن بزرگترین ذخایر نفتی جهان، یکی از مناطق بااهمیت در جهان به شمار میرود. این کشور بیش از ۳۱۰ میلیارد بشکه ذخایر اثباتشده دارد و از این نظر بالاتر از عربستان سعودی و کانادا است.
همین طلای سیاه حالا انگیزهای برای دونالد ترامپ شده تا با یک تیر دو نشان بزند: هم یکی از مخالفان اصلی آمریکا در منطقه یعنی نیکلاس مادورو را از قدرت پایین بکشد و هم اینکه با نشاندن فرد موردنظر خود، به نفت این کشور راحتتر دسترسی پیدا کند.
رئیسجمهور آمریکا تابهحال تمامی اقدامات نظامی خود علیه قایقهای ونزوئلا را با بهانه «مبارزه با مواد مخدر» توجیه کرده است.
خصومت دونالد ترامپ با مادورو سابقهای دیرینه دارد. این رئیسجمهور در دوران اول ریاستجمهوری خود کمپین معروف «فشار حداکثری» را برای سرنگونی دولت مادورو رهبری کرد.
مادورو پس از درگذشت هوگو چاوز، رئیسجمهور چپگرای ونزوئلا، در سال ۲۰۱۳ به قدرت رسید و در تمامی این سالها به افکار ضدآمریکایی خود معروف بود.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا که اکنون موتور محرک سیاست این کشور در قبال ونزوئلا است، آشکارا خواستار تغییرات گسترده سیاسی در این کشور با حمایت رهبران برجسته اپوزیسیون ونزوئلا شده است.
ماریا کورینا ماچادو، برنده جایزه صلح نوبل و از مخالفان جدی مادورو، از آمریکا و دیگر کشورها خواسته تا مادورو را مجبور کنند از قدرت کنارهگیری کند. او معتقد است که در آخرین انتخابات ریاستجمهوری این کشور در سال ۲۰۲۴، تقلب شده است.
واشنگتن نیز ترجیح میدهد فردی مورد تأیید خود را در ونزوئلا به قدرت بنشاند تا راحتتر به اهداف خود دست یابد.
نیکولاس مادورو رئیسجمهور ونزوئلا گفت که توطئه CIA علیه این کشور برای سرقت منابع طبیعی است و مبارزه با مواد مخدر صرفا یک بهانه است.
نیکلاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، در سخنرانی تلویزیونی خود گفت که آمریکا در حال توطئه آشکار برای تغییر حکومت و سرقت منابع طبیعی ونزوئلا است. او این سخنان را در واکنش به مجوز عملیات مخفی سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (CIA) که توسط دونالد ترامپ اعلام شده، مطرح کرد و بر اتحاد ملی ونزوئلا برای مقابله با این تهدیدها تأکید ورزید.
به نوشته خبرگزاری رویترز، مادورو در مراسم اختتامیه «کنگره ملی سرآشپزهای وطن» در کاراکاس، که از طریق تلویزیون دولتی به طور گسترده پخش شد، با لحنی قاطع گفت: «اگر ونزوئلا ثروت عظیم نفت، گاز، طلا و منابع آبی نداشت، امپریالیستها هرگز به کشور ما چشم نداشتند.» او این اظهارات را در حالی بیان کرد که دستور تمرینهای نظامی گسترده در مرزها و سواحل کارائیب را صادر میکرد تا آمادگی نیروهای مسلح را برای دفاع از صلح نشان دهد.
رئیسجمهور ونزوئلا همچنین به سابقه طولانی مداخلات CIA اشاره کرد و پرسید: «آیا کسی میتواند باور کند که سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا از 26 سال پیش علیه فرمانده چاوز و علیه من توطئه نکرده باشد؟» مادورو با طعنه به ترامپ، افزود که هیچ دولتی تا کنون علناً مجوز «کشتن، سرنگونی و نابودی» کشورها را صادر نکرده، اما آمریکا اکنون این کار را آشکارا انجام داده است. او گفت که سازمان سیا اقدام به سازماندهی کودتاهای جهانی در کشورهایی مانند افغانستان، عراق و لیبی کرده و تأکید نمود که آمریکای لاتین دیگر به چنین مداخلاتی نیازی ندارد.
در بخش دیگری از سخنانش، مادورو بر وحدت داخلی ونزوئلا تأکید و اعلام کرد که ملت ونزوئلا متحد است و ابزارهای لازم برای شکست این توطئه را در اختیار دارد. او توضیح داد: «ما راههایی داریم که به کمک آنها میتوانیم این توطئه آشکار آمریکا را علیه صلح و ثبات در ونزوئلا شکست دهیم.»
این سخنان در حالی ایراد شد که ونزوئلا نامهای به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارسال کرده و حملات اخیر آمریکا به کشتیهای اطراف سواحل این کشور را غیرقانونی خوانده است. 14 عضو شورا از این موضع حمایت کردهاند، در حالی که آمریکا آن را رد کرده است. مادورو در پایان سخنرانی فریاد زد: «نه به جنگ در کارائیب، نه به جنگ در آمریکای جنوبی، بله به صلح!»
جیک آوچینکلاس، از نمایندگان دموکرات کنگره آمریکا، اذعان کرده که واشنگتن این بار نیز مانند ۲۰ سال پیش چشم طمع به نفت یک کشور دیگر دوخته است.
او تأکید کرده که هدف از تهدیدات علیه ونزوئلا، سرنگونی حکومت این کشور و دستیابی به منابع نفتی بیشتر است.
ونزوئلا بیشترین ذخایر نفت جهان را در اختیار دارد و با داشتن بیش از ۳۰۳ میلیارد بشکه ذخایر اثباتشده، بالاتر از عربستان سعودی، ایران و کانادا قرار میگیرد.
این نماینده با اشاره به اقدامات جرج بوش پسر در حمله به عراق اعتراف کرده که «۲۰ سال پیش، رئیسجمهور دیگری به آمریکاییها گفت که باید در یک کشور دوردست تغییر رژیم ایجاد کنیم تا دموکراسی را حفظ کنیم، اما در واقع هدف، نفت بود».
پیشتر در سال ۲۰۰۳، آمریکا دستیابی صدام حسین به بمبهای اتمی را بهانهٔ تجاوز خود به عراق قرار داد و حالا چندین دهه است که این کشور با صدمات و ناامنیهای ایجادشده پس از آن حملات دست و پنجه نرم میکند.
آوچینکلاس گفته است: «حالا دوباره، یک رئیسجمهور جمهوریخواه به آمریکاییها میگوید که باید یک رژیم در یک کشور خارجی سرنگون شود، اما باز هم موضوع اصلی، نفت است.»
این نماینده تأکید کرده که «ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفتی جهان را دارد و دوستان نفتی ترامپ میخواهند به آن دست پیدا کنند.»
پیش از این نیز ماریا سالازار، دیگر نمایندهٔ آمریکایی، اذعان کرده بود که ونزوئلا برای شرکتهای نفتی آمریکا یک فرصت طلایی محسوب میشود.
این سیاستمدار از برنامهٔ ۱۰۰ سالهٔ شرکتهای نفتی آمریکا برای ونزوئلا خبر داده و تأکید کرده بود که ورود شرکتهای نفتی آمریکا به این کشور، بیش از یک تریلیون دلار فعالیت اقتصادی ایجاد خواهد کرد.
دیوید هرتزبرگ مؤلف، پژوهشگر و استاد شهیر تاریخ در دانشگاه بوفالو ایالت نیویورک در مصاحبه با شبکه CNN آمریکا؛ "گزارش سالانه سازمان ملل درباره تولید مواد مخدر در جهان هیچ اشارهای به ونزوئلا نمیکند. میزان انتقال مواد مخدر از ونزوئلا به آمریکا صفر است"
آلستر کروک، که یک افسر اطلاعاتی MI6 بریتانیا بود، درباره دلایل واقعی ایالات متحده برای حمله به ونزوئلا و خاورمیانه:
ایالات متحده به نفت ونزوئلا نیاز دارد، به قطب شمال نیاز دارد و به منابع خاورمیانه نیاز دارد تا خود را تقویت کند و در منطقه گسترش یابد، ایالات متحده با کسریهای اقتصادی خود دست و پنجه نرم میکند و به این منابع نیاز دارد.
برخی رسانهها از اقدامات پیشگیرانه ونزوئلا برای جلوگیری از جنگ با آمریکا خبر دادهاند. کاراکاس با پیشنهادات تجاری به آمریکا، تلاش کرده تا این کشور را از اقدامات بیشتر علیه ونزوئلا منصرف کند، اما واشنگتن تمامی این پیشنهادات را رد کرده است.
به نظر میرسد آمریکا بیش از همه به دنبال سرنگونی مادورو است تا پس از آن به طور کامل بر ونزوئلا مسلط شود و راحتتر به اهداف خود دست یابد.
با این حال کارشناسان معتقدند که ریسک کنار گذاشتن مادورو بالاست. آنها تأکید کردهاند که گروههای حامی مادورو در بخشهای مختلف سیستم حکومتی این کشور نفوذ کردهاند و پاکسازی آنها برای جانشین مادورو، آسان نخواهد بود.
از سوی دیگر، نیروهای مسلح ممکن است دولت جدید را به رسمیت نشناسند.از سوی دیگر، ریسک خشونت پس از مادورو بالاست. گروههای مسلح شهری و روستایی و حتی گروههای شورشی کلمبیایی مانند ELN میتوانند از هر خلأ قدرت استفاده کنند. از سوی دیگر وجود تعداد زیاد اسلحههای غیرقانونی در ونزوئلا میتواند این کشور را با بحران جدی روبرو کند.
شمار این سلاحها تا ۶ میلیون برآورد شده است. تمامی این موارد میتواند ونزوئلا را بیثبات کند.
پیشتر سیانان در گزارشی به نقل از منابع آگاه فاش کرده بود که آمریکا میخواهد با تهدیدات نظامی، از جمله حمله به قایقهای ونزوئلا، مادورو را مجبور کند تا خود از قدرت کنارهگیری کند. این منبع آمریکایی تصریح کرده بود که «مادورو باید نشانهها را ببیند و خودش کنار برود.»
