زهره نعلبندی
در فضای مجازی گاه با کودکانی مواجه میشویم که والدینشان همچون ویترینی آنان را در معرض دید مخاطبان قرار میدهند و در حقیقت زندگی این کودکان و روزمرگیهایشان از سوی والدین به تصویر کشیده میشوند.
این استفاده ابزاری از کودکان در فضای مجازی به آن ها آسیب جدی وارد می کند و در واقع والدین با ثبت لحظه به لحظه زندگی کودک در فضای مجازی و کسب درآمد از این طریق، دنیای کودکی را از آنها می گیرند که این خود نوعی کودک آزاری است و موجب بلوغ زودرس در کودکان می شوند و آسیبهای بیشماری برای کودکان به همراه دارد.
نکته مهمی که وجود دارد این است که با این اقدام مسیر رشد طبیعی کودکان دچار اختلال جبران ناپذیری میشود.
در واقع پدر و مادرهای بلاگر با قراردادن فرزند خود به عنوان یک نمایش دهنده به کودکان خود این باور را می دهند که حس ارزشمندی اش را در عوامل ظاهری چون لباس ها و عکس های زیبا دنبال کنند و این کودکان در آینده و با ورود به جامعه متوجه می شوند که این مسائل ارزش های واقعی نیست و در نتیجه دچار تناقض در ارزشمندی شده و به شدت آسیب می بینند.
همچنین ممکن است کودک در سنین بزرگسالی از پخش شدن یکسری از محتواهای خیلی شخصی خود احساس حقارت و پشیمانی بسیار داشته باشد و حتی بابت آن تا سال ها مسخره شود اما حق اعتراضی ندارد و حتی اگر حقی داشته باشد، محتوا پخش شده و توانایی پاک کردن آن را ندارد.
این کودکان یاد میگیرند که دیگران در هر شرایطی آنان را تایید و تحسین کنند و این باور را دارند که در همه چیز بهترین هستند بر همین اساس بسیار خودشیفته شده و ظرفیت هیچ انتقادی را ندارند.
کاهش اعتماد بنفس کودکان، مختل کردن روند طبیعی رشد کودک، بلوغ زود رس، تشویق به مصرف گرایی و ظاهربینی در کودکان، ایجاد اضطراب و افسردگی کودک از جمله معایب استفاده ابزاری از کودکان در فضای مجازی است.
گرچه در ایران، قانونی با عنوان «سند صیانت از کودکان و نوجوانان در فضای مجازی» وجود دارد، اما در این سند از کودکان بلاگر و یا والدین بلاگر و نحوه محافظت از آنها حرفی به میان نیامده است. اما با توجه به آسیبهایی که برای کودک و نوجوان در فضای مجازی و بلاگری کودک وجود دارد، نیاز است قانونی هم مختص بلاگری کودک تدوین شود و در کشور اجرایی شود. بدیهی است همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. پس با تصویب قوانین و مقررات لازم باید از کودکان و نوجوانان که نسل آینده کشور هستند، محافظت کنیم.
علاوه بر اجرایی شدن این سند دولتها، سازمانها و نهادهای مربوطه هم باید بر امر کنترل از حقوق کودکان نظارت جدی به عمل بیاورند و با قانونگذاری از آسیبهای احتمالی برای آنان پیشگیری کنند.
افزون بر این ارگانهایی همچون آموزش و پرورش با تولید محتوا در فضای مجازی و دادن آموزش های مناسب به خانواده ها آنها را از معایب حضور کودکان به عنوان بلاگر در فضای مجازی آگاه سازند.



