فاطمه مداح نظری - با وجود اینکه تولید و واردات برنج در سال ۱۴۰۳ بیش از نیاز بازار بوده، اما قیمت‌ها به شکل غیرقابل‌قبولی افزایش یافته است. دلیل این اتفاق، نبود شفافیت و ضعف در نظارت بر زنجیره تامین است که باعث شده بازار برنج دچار آشفتگی شود.
حال روز گندمکاران و کلزاکاران هم شبیه برنجکاران دیروزی است و دلخوشی از کشاورزی ندارند، دیروز برنج روی دست شالیکار ماند و فردا هم کلزا و گندم. داستان کشاورز و کشاورزی همیشه همین بوده و هست.
افزایش هزینه‌های کاشت، داشت و برداشت، گرانی نهاده‌ها و از همه مهمتر پایین بودن قیمت خرید محصول کشاورزی سبب بی انگیزگی گندمکاران و کلزاکاران شده است. بعد از داستان برنج و ماجراهایش حالا نوبت گندم و غصه‌هایش رسیده و کشاورزانی که رمق برای برداشت محصول ندارند و نرخ تعیین شده را متناسب با هزینه‌های آن نمی‌دانند.
برخی از کشاورزان با انتقاد از این وضعیت گله کردند که نرخ تعیین شده برای گندم و کلزا به هیچ وجه متناسب با تورم و هزینه‌های کشاورزی نیست و هزینه‌های تولید در سایه گرانی ادوات کشاورزی، دستمزد کارگر و ماشین آلات چند برابر شده است. این در حالی که نرخ‌های تعیین شده برای محصول گندم و کلزا متناسب با نرخ تورم نیست.
از سوی دیگر کشاورزان باید برای تحویل و فروش و محصولات کشاورزی به مراکز تعیین شده هزینه‌هایی را متحمل می شوند که با حساب و کتاب انجام شده مشخص می شود که نه تنها عایدی نداشته‌اند بلکه ضرر هم کرده‌اند.
هرچه رنگ مزارع کلزا و گندم مازندران طلایی‌تر می‌شود غصه کشاورزان منطقه بیشتر می‌شود و نگرانی از تکرار تراژدی برنج در گندم و کلزا خواب از چشم کشاورزان گرفته است. متاسفانه شعار حمایت تولید با وعده محقق نمی‌شود بلکه باید در میدان و عمل از کشاورزان حمایت شود.
در حالی که تولید برنج ۳۰۰ هزار تن کاهش یافته و کشت در ۱۳ استان متوقف شده است، وزارت جهاد کشاورزی به جای عرضه راهکار، از تخصیص نیافتن بودجه برای آبیاری نوین گلایه می‌کند؛ گلایه‌ای که نه گرهی از کار کشاورزان باز می‌کند و نه برای مردم پلو می‌شود!
مردم و کشاورزان امروز بیش از هر زمان دیگر، نیاز دارند بدانند دولت با همین امکانات محدود چه اقداماتی انجام داده است یا چه برنامه‌های مشخصی برای مدیریت این بحران دارد، نه اینکه مسئولان به تکرار جمله «بودجه نداریم» بسنده کنند.
آنچه در این شرایط از وزیران انتظار می‌رود، نه بازگویی موانع بلکه ارائه نسخه‌های عملیاتی است؛ اینکه کشاورز بداند با وجود همه چالش‌ها، حداقل چه برنامه‌هایی در مسیر بهبود وضعیت اجرایی شده یا می‌شود. افزایش قیمت برنج در ماه‌های گذشته، شوک بزرگی به سفره معیشتی مردم وارد کرد، به طوری که قیمت برنج ایرانی با کیفیت متوسط که در اسفند ماه ۱۰۰ تا ۱۱۰ هزارتومان بود به ۲۰۰ هزار تومان و در اواسط تیر ماه به ۳۰۰ هزار تومان افزایش یافت، سیاست اشتباه وزارت جهاد کشاورزی در تابستان سال گذشته و اتکا بر آمار نامعتبر خود از تولید و موجودی برنج موجب کمبود آن در نیمه نخست امسال شده است.
محدودیت منابع آبی، تأمین امنیت غذایی و خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی دولت است که این روز‌ها در صدر اخبار رسانه‌ها قرار گرفته است.
پایین بودن خرید محصولات کشاورزی نظیر گندم، سبب ورود رئیس جمهور و دستور به وزارت جهاد کشاورزی برای افزایش قیمت خرید گندم شده است و کشاورزان امیدوار هستند افزایش نرخ بخشی از هزینه‌های فراوان تولید را تأمین کند.
