فاطمه مداح نظری - استان قم یکی از استانهای ایران است که در مرکز این کشور و در جنوب استان تهران، شمال استان اصفهان، شرق استان مرکزی و غرب استان سمنان واقع شدهاست. مرکز این استان، شهر قم است. این استان در یک منطقهٔ خشک و نیمهخشک واقع شدهاست و آب و هوای گرم و خشک دارد. مناطق جنوبی و غربی استان دارای آب و هوای کوهستانی و کوههای مرتفع است. مناطق شرقی، مرکزی و شمالی استان نیز دارای کویر و بیابان گستردهاست که بزرگترین آنها دشت مسیله است. استان قم از نظر وسعت پس از استان البرز کوچکترین استان ایران است. استان قم دارای سه شهرستان است. شهرهای قم ، جعفریه و کهک و قاهان مهمترین شهرهای استان بهشمار میروند. از معروفترین روستاهای استان قم میتوان به کهندان، سنجگان، وشنوه، فردو، خاوه و کرمجگان اشاره کرد.
محدودهٔ گستردهای از استان قم دارای آثار قدیمی قمرود است و عناصری را از روزهای اولیهٔ حضور در خود حفظ کردهاست. باستانشناسان ادعا میکنند به علت وجود رودخانهٔ اناربار و وجود راه مواصلاتی منطقهٔ قم از دورانهای اولیهٔ تاریخی بودهاست.
مهمترین عامل مؤثر بر وضع اقتصادی استان، صنعت گردشگری و بهویژه گردشگری مذهبی است و دلیل آن وجود حرم فاطمه معصومه و مسجد جمکران و شمار بسیاری از مزارهای امامزادهها و علویان در استان است که در تمام فصول سال، پذیرای زائران بسیاری از نقاط مختلف ایران و دیگر کشورها است که این امر موجب رونق بازار کار و خدمات در این شهر شدهاست.
به قم لقبهای فراوانی نسبت داده شده و از این شهر با عناوینی چون: حرم اهل بیت، شهر علم، استراحتگاه مؤمنین، دارالموحدین و شهر کریمهٔ اهل بیت و عُشِ آل محمد (آشیانهٔ آل محمد) یاد میشود.
قم پایتخت فرهنگی جهان شیعه و پایتخت دوم ادبیات کودک و نوجوان ایران، قطب تولید معارف دینی در ایران، قطب تولید مطالب اسلامی، یکی از قطبهای تولید مسائل دینی در ایران، یکی از قطبهای انتشار کتاب پس از تهران و بزرگترین قطب انتشار کتابهای دینی در خاورمیانه نیز شناخته میشود. قم یکی از شهرهای مهاجرپذیر ایران است تعداد زیادی از اتباع افغانستانی و پاکستانی و عرب در قم مهاجر هستند.
طول راه های این استان یک هزار و 804 کیلومتر می باشد که 81 درصد آن پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در 40 سال گذشته احداث شده است.
تا سال 1357 طول راه های این استان 342 کیلومتر بود که پس از توسعه احداث راه ها در بعد از انقلاب اسلامی، این رقم با افزایش بیش از پنج برابری به یک هزار و 804 کیلومتر رسیده است.
به برکت انقلاب برای 244 روستای قم که دارای بالای 20 خانوار هستند، راه دسترسی و جاده آسفالت ایجاد شده است.
عضو شورای اسلامی شهر قم با اشاره به پیشرفتهای عمرانی شهر قم، گفت: توسعه شهر قم شتاب گرفته است.
حسن طلایی با بیان این که چهره شهر قم نسبت به سالهای گذشته تغییر کرده است، اظهار داشت: در سالهای اخیر و با برنامهریزیهایی که در مدیریت شهری صورت گرفت، شاهد توسعه شهر قم در همه زمینهها بودیم.
رشد کمی و کیفی صنعت قم در سالهای اخیر نشان دهنده ظرفیت بالای این بخش در جذب سرمایهگذاران و فعالان اقتصادی است که باید از این امتیاز ارزشمند به خصوص در سال « سرمایه گذاری برای تولید» با تسهیل امور و رفع چالشهای پیشروی تولیدکنندگان مراقبت کرد.
شهرکهای صنعتی قم امکانات فنی و زیرساختی مناسبی برای فعالیتهای تولیدی در حوزههای مختلف دارند و سرمایهگذاران با استفاده از این ظرفیت و نیز نزدیک بودن این شهرکها به پایتخت و عمده بازارهای مصرف کشور و همچنین صادرات به کشورهای هدف میتوانند فعالیت اقتصادی سودآوری را در این استان ایجاد کنند.
قم دارای هفت شهرک صنعتی شکوهیه، الغدیر، شهاب (چاپ و نشر)، سلفچگان، محمودآباد، ثامن الائمه (ع)، فناوری اطلاعات و ارتباطات (I.C.T) و چهار ناحیه صنعتی خورآباد، دستجرد، سیرو و طغرود و همچنین ۲ شهرک غیردولتی است که هر کدام از آنها موقعیت ممتازی برای توسعه سرمایهگذاری، تولید و اشتغال دارد و در شهرک ها و نواحی صنعتی استان نزدیک به ۲ هزار واحد بهرهبردار با اشتغال بیش از ۵۷ هزار نفر در رشته صنعت های مختلف مشغول تولید هستند.
همچنین منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در ۵۰ کیلومتری شهر قم، بهعنوان مهمترین و نزدیکترین منطقه ویژه اقتصادی به مرکز سیاسی اقتصادی کشور، واقع در مسیر جاده ابریشم، راهآهن سراسری و بزرگراههای اصلی شمال - جنوب و شرق - غرب ایران بوده و برای برقراری ارتباط با اروپا، کشورهای آسیای میانه و خلیجفارس بهمنظور تولید، صادرات و ترانزیت کالا، موقعیتی ممتاز داشته و قادر است نقش تعیینکنندهای در اقتصاد کلان منطقه و کشور ایفا نماید.
در مجموع روند تولید و اشتغال در بخش صنعت قم طی سالهای اخیر رونق خوبی پیدا کردهاست و به گفته مسئولان این بخش هماکنون تعداد قابل توجهی از فعالان بخش خصوصی علاقهمند به راهاندازی واحد تولیدی در شهرکهای صنعتی استان هستند، این استقبال موجب شده که متولیان امر بتوانند برای صدور مجوزهای لازم بر اساس اولویتهای مورد نظر خود که مطابق برنامههای توسعهای استان است، اقدام کنند.
