زهره نعلبندی
شاخه سبز- گرانی‌ها فشار اقتصادی زیادی بر زندگی خانوارها وارد کرد و موجب شد مردم بسیاری از اقلام را از سبد غذایی خود حذف و یا جایگزین کنند؛ مرغ یکی از موارد جایگزینی مردم بوده که از آن بجای گوشت قرمز استفاده می‌کردند و حالا خرید همین کالای جایگزینی نیز به دلیل گران شدن در توان خانوارها نیست و مرغ هم در آستانه حذف شدن از سفره خانوارهاست.
به گزارش خبرنگار شاخه سبز، اهمیت وجود گوشت و مرغ در سبد خانوارها بر کسی پوشیده نیست، اما بعد از گرانی عجیب و غریب گوشت قرمز، شاید توجه افراد به گوشت سفید جذب شد تا آن را جبران و جایگزین گوشت قرمز کنند اما حالا گرانی یکباره گوشت سفید نیز موجب شده بسیاری از خانوارها از خرید آن منصرف شوند و در حقیقت آن را هم از سفره غذایی خود حذف کنند.
در ماه‌های اخیر کمبود و نوسانات شدید قیمت نهاده‌های دامی سبب افزایش قیمت گوشت شده است.
طی هفته‌های اخیر قیمت مرغ در بازار استان قم با نوسانات قابل توجهی همراه بوده و بازار مرغ که یکی از مهم‌ترین اقلام سبد غذایی خانوارهای ایرانی به شمار می‌رود که این روزها در استان قم با نوسانات غیرقابل پیش‌بینی مواجه است، روندی که کارشناسان آن را ناشی از ترکیب چند عامل محیطی و ساختاری می‌دانند.
گفته شده گرمای شدید هوا در دو ماه گذشته موجب شد بخشی از مرغ‌های آماده برداشت زودتر از موعد مقرر به بازار عرضه شوند، امری که فاصله زمانی میان دوره‌های پرورش را افزایش داده و در نهایت کاهش عرضه در روزهای اخیر را رقم زده است.
از سوی دیگر، نوسانات در تأمین نهاده‌های دامی از جمله ذرت و سویا نیز بر افزایش قیمت تمام شده تولید تاثیر گذاشته است.
فعالان بازار تولید مرغ معتقدند که هرگونه اختلال در روند تامین نهاده‌ها، به سرعت بر قیمت نهایی گوشت مرغ اثر می‌گذارد و باعث می‌شود تعادل بازار برهم بخورد.
دام کشور به طور کلی سالانه به حدود ۸۰ میلیون تن خوراک نیاز دارد که فقط ۱۷ درصد آن در بازارگاه وزارت جهاد کشاورزی با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان عرضه می‌شود و تولیدکنندگان مجبورند بخش اعظم نهاده‌های دیگر را از بازار آزاد تأمین کنند.
در کل ۱۰ کشور همسایه ایران، به اندازه مصرف تنها یک هفته کشور ما مرغ وجود ندارد. بنابراین واردات مرغ در این مقیاس نه از نظر فنی ممکن است و نه از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه. همین موضوع نشان می‌دهد که راه منطقی، تقویت تولید داخلی و اصلاح ساختارهای حمایتی است، نه جایگزینی واردات به جای تولید.
مطابق برآورد فعالان صنفی و کارشناسان، تقاضای داخلی برای نهاده‌های دامی نزدیک به 17میلیون تن در سال است که بخش عمده‌ای از آن مربوط به ذرت است؛ از این مقدار تنها حدود 900 هزار تن ذرت در داخل تولید می‌شود و بنابراین ضریب وابستگی ذرت به واردات بیش از 90 درصد برآورد می‌شود.
افزایش بهای نهاده‌ها به سرعت به قیمت تمام شده محصولات دام و طیور منتقل شده و قدرت خرید خانوارها را کاهش داده است. از طرفی انحصار گسترده در حوزه واردات نهاده های دامی، پرسش‌های جدی درباره شفافیت تخصیص ارز و مسیر توزیع ایجاد کرده است.
طی سال‌های اخیر حذف گوشت قرمز و لبنیات از سفره غذایی بسیاری از خانوارها، نگرانی های زیادی را در حوزه سرانه مصرف پروتئین کشور ایجاد کرده و این روند منجر به جایگزینی مرغ و تخم مرغ در سبد خانوار شد تا جبران کننده کمبود پروتئین باشد و حالا هم مردم برای خرید مرغ نیز با مشکل گرانی مواجه شده‌اند.
گزارش‌های میدانی از سطح شهر نشان می‌دهد که در هفته‌های اخیر قیمت هر کیلوگرم مرغ از حدود ۱۰۰ هزار تومان در برخی واحدهای عرضه، به طور ناگهانی تا مرز ۱۶۰ هزار تومان نیز رسیده و در روزهای اخیر دوباره به محدوده ۱۳۸ تا ۱۴۰ هزار تومان بازگشته است.
مشاهدات میدانی حاکی از آن است که برخی واحدهای صنفی و حتی میادین میوه و تره‌بار با کمبود مرغ مواجه شده‌اند. این کمبود با پدیده ورود مرغ‌های کوچک به بازار تشدید شده است. این وضعیت نتیجه عواملی چون تنش‌های گرمایی پیشین و مهم‌تر از آن، فشار‌هایی است که بر تولیدکنندگان وارد شده و مانع رسیدن مرغ به وزن ایده‌آل برای عرضه می‌شود.
این درحالیست که قم یکی از قطب‌های تولید مرغ و تخم مرغ در کشور است و حالا شهروندان این استان از افزایش قیمت مرغ رنج می‌برند که این مشکل ریشه در مسائل کشوری دارد و نیازمند اقدام دولتمردان است.
بنابراین اتفاقی که هم اکنون رخ داده و افزایش عجیب قیمت مرغ و تخم مرغ هشدار دهنده بحرانی بزرگ در تامین امنیت غذایی کشور و فشار سنگین بر خانوار است و انتظار می‌رود که مسئولان اقدامی جدی در این زمینه در پیش گیرند.
