گروه: سایر / یادداشت
تاریخ : 1404/07/26 10:18
شناسه : 411853
جواد بخشی

امامزاده ابراهیم(ع) از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی شهر قم است که در ‏خیابان روحانی (محله دروازه کاشان) و در مجاورت مقابر گنبد سبز و ‏امامزاده علی‌بن‌جعفر(ع) قرار دارد. این بنا در سال ۱۳۱۶ در فهرست ‏آثار ملی ایران به ثبت رسید تا یکی از پنج اثر قم باشد که در زمان ‏پهلوی اول ثبت ملی شده است. ‏
امامزاده ابراهیم(ع) به دوره ملوک‌الطوایفی و حکمرانی خاندان صفی ‏در قم (قرن هشتم و نهم هجری قمری) مربوط می‌شود. خاندان صفی ‏از حکومت‌های ملوک‌الطوایفی بعد از انقراض ایلخانان بودند که شش ‏نفر  از ایشان، طی هشتاد سال بر قم حکومت کردند و سرانجام به ‏دست تیموریان منقرض شدند. ‏
بانی بنا، احتمالا همسر یکی از امرای خاندان صفی بوده و براساس ‏کتیبه موجود، مدفون در این آرامگاه، شاهزاده ابراهیم(ع)، فرزند ‏احمد‌بن‌موسی(ع) مشهور به شاهچراغ است. علاوه بر این برخی ‏علمای انساب معتقدند شاهزاده احمد(ع) از نوادگان امام سجاد(ع) نیز ‏در این مکان دفن شده است. ‏
بنای امامزاده در نمای بیرونی هشت ضلعی و در نمای داخلی ‏چهارضلعی است که در انتقال به گنبد، ابتدا هشت‌ضلعی و سپس ‏شانزده‌ضلعی می‌شود. گنبد دو پوسته این امامزاده در خارج از نوع ‏رُک شانزده‌وجهی با کاشی‌کاری فیروزه‌ای و در داخل از نوع عرق‌چین ‏با گچ‌کاری رنگ‌آمیزی شده است. ‏
استاد مدرسی طباطبایی در کتاب تربت پاکان به ‌کاشی‌های قاجاری در ‏ورودی امامزاده ابراهیم(ع) اشاره می‌کند که امروزه اثری از آن‌ها ‏نیست. این کاشی‌ها ساخته استاد محمدطاهر قصاع قمی بوده‌اند که بیت ‏‏«طاهر ضعیف‌تر بود از مور روزگار / دستش به روز حشر به دامان ‏هشت و چار» بر روی آن‌ها قابل مشاهده بوده است. ‏
امامزاده ابراهیم(ع) در کنار آثار مجاورش، مجموعه‌ای تاریخی و ‏زیارتی را در بافت کهن قم شکل داده است. این مکان، به واسطه ‏ارزش‌های تاریخی و معنوی خود، از ایستگاه‌های مهم در مسیر ‏گردشگری فرهنگی شهر به ‌شمار می‌رود و بازدید از آن فرصتی برای ‏شناخت پیوند هنر اسلامی با هویت مذهبی قم فراهم می‌کند.‏

پاسخی بگذارید