زهره نعلبندی
شاخه سبز- مناسب سازی شهر برای استفاده مستقل و برابر افراد نابینا از شهر از حداقل‌هایی است که باید فراهم شود، اما متاسفانه نابینایان و کم بینایان هنوز هم از برخورداری از حقوق ساده خود برای تردد راحت در شهر محروم هستند.
به گزارش خبرنگار شاخه سبز، روز عصای سفید، نماد استقلال و احترام به نابینایان است و هر سال در تاریخ ۲۳ مهر (۱۵ اکتبر) گرامی داشته می‌شود.
این روز جهانی با هدف افزایش آگاهی عمومی، حمایت از حقوق نابینایان، و ترویج فرهنگ احترام به استقلال آنان برگزار می‌شود.
عصای سفید ابزاری نمادین و کاربردی برای نابینایان است که به آن‌ها امکان حرکت مستقل در محیط‌های عمومی را می‌دهد.
این عصا نه‌تنها وسیله‌ای برای جهت‌یابی است، بلکه نشانه‌ای جهانی برای شناسایی افراد نابینا توسط دیگران نیز می‌باشد.
افزایش آگاهی عمومی نسبت به توانمندی‌ها و نیازهای نابینایان، ترویج احترام و همدلی با افراد دارای معلولیت بینایی، حمایت از حقوق اجتماعی، آموزشی و شغلی نابینایان، تشویق به طراحی محیط‌های شهری و خدمات عمومی با دسترسی‌پذیری بیشتر از مهمترین اهداف نام‌گذاری این روز است.
ارائه خدمات مناسب به این افراد از ضروریاتی است که باید مورد توجه مسئولین هر استان قرار گیرد.
با وجود اینکه شهرداری قم در سال گذشته بودجه مناسبی برای مناسب سازی معابر برای افراد نابینا اختصاص داده است، اما هنوز فاصله زیادی با استانداردهای جهانی در مناسب‌سازی فضاهای شهری داریم.
هم اینک جامعه نابینایان استان قم از داشتن یک مرکز و مکان خصوصی جهت ارائه خدمات توانبخشی و آموزشی محروم هستند.
درحالیکه ۲ هزار و ۹۶۳ افراد نابینا و کم‌بینا در قم شناسایی شدع و زیر پوشش خدمات مختلف حمایتی و توانبخشی سازمان بهزیستی این استان قرار دارند.
حجت‌الله محمدزاده، با بیان اینکه از مجموع این افراد، یک‌هزار و ۱۵ نفر زن و یک‌هزار و ۹۴۸ نفر مرد هستند، افزود: ارائه خدمات متنوع توانبخشی، فرهنگی و اجتماعی برای این قشر از مهمترین رویکردهای بهزیستی در قم است.
وی اظهار کرد: خدماتی مانند هنر درمانی، نمایش درمانی، موسیقی درمانی، تولید منابع گویا و بریل در کتابخانه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، پرداخت کمک‌هزینه معیشتی و مستمری ماهانه، کمک‌هزینه حق پرستاری، ایاب‌وذهاب، پرداخت بخشی از شهریه دانشجویان نابینا و کم‌بینا و معرفی به مراکز روزانه و شبانه‌روزی توانبخشی، از جمله اقدام‌های مستمر بهزیستی برای ارتقای کیفیت زندگی این گروه است.
محمدزاده با تاکید بر اینکه وسایل توانبخشی نقش مهمی در کاهش محدودیت‌ها و افزایش توانمندی نابینایان دارند، ادامه داد: در چارچوب اعتبارات تخصیصی به استان، بهزیستی قم برای خرید ابزارهایی مانند عصای سفید، ساعت و رایانه گویا و تجهیزات مرتبط با خط بریل به افراد نابینا کمک‌هزینه پرداخت می‌کند و برای افراد کم‌بینا نیز وسایلی مانند درشت‌نما و بهدید تامین می‌شود.
وی تشخیص به موقع معلولیت و ارجاع صحیح نابینایان و کم‌بینایان به مراکز تخصصی را از عوامل موفقیت در فرایند توانبخشی دانست و گفت: در سال ۱۴۰۳ طرح غربالگری بینایی با اعتبار یک میلیارد تومان برای ۷۲ هزار کودک در ۱۷ مرکز غربالگری بینایی و هفت مرکز بینایی‌سنجی اجرا شد و در ۶ ماهه نخست ۱۴۰۴ نیز ۳۰ هزار کودک سه تا ۶ ساله غربالگری شده‌اند.
محمدزاده با اشاره به اهمیت مهارت‌آموزی در زندگی نابینایان افزود: خدمات مشاوره روان‌شناختی، مشاوره ژنتیک، آموزش مهارت‌های روزمره زندگی از جمله تحرک و جهت‌یابی، پرورش حواس، بریل‌آموزی، کار با رایانه و نرم‌افزارهای ویژه بخشی از آموزش‌هایی است که در مراکز تخصصی توانبخشی قم ارائه می‌شود.
سرپرست بهزیستی قم خاطرنشان کرد: در کنار همه این خدمات، باید از ظرفیت خیرین و اعتبارات ملی برای رفع کمبودها استفاده کنیم تا هیچ فرد نابینا یا کم‌بینایی در قم بدون خدمت نماند. همکاران ما در حوزه توانبخشی با جدیت پیگیر این هدف هستند و در این مسیر از همکاری مدیران و کارشناسان سابق و فعلی سازمان نیز بهره می‌گیریم.
محمدزاده گفت: هم‌اکنون بیش از ۳۹ هزار و ۸۰۰ نفر مددجو در سامانه بهزیستی قم دارای پرونده فعال هستند که از این تعداد، حدود سه هزار نفر را نابینایان و کم‌بینایان تشکیل می‌دهند.
وی با اشاره به ضرورت ارتقای ارتباط مؤثر میان کارکنان و جامعه هدف افزود: مهارت ارتباط مؤثر یکی از پایه‌های اصلی موفقیت در بهزیستی است و کارکنان باید با روحیه همدلی و تعامل مستمر در خدمت گروه‌های هدف باشند.
