فاطمه مداح نظری - در سال ۱۴۰۳ بازار مسکن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار داشت که مهمترین آنها عدم ثبات در قیمتها، کاهش توان خرید متقاضیان و مشکلات زیرساختی سامانههای ثبت قرارداد بود. سال گذشته، آمار معاملات مسکن در تهران بهویژه در نیمه دوم سال با کاهش مواجه شد. بر اساس ارزیابیها، قیمت مسکن در تهران در ماههای ابتدایی سال ۱۴۰۳ نوساناتی را تجربه کرد، اما برخلاف پیشبینیها، این تغییرات بهصورت جهشی و فاحش نبود و به تدریج قیمتها افزایش یافتند. با این حال، عدم تقاضای مؤثر در بازار موجب شد که تعداد قراردادهای ثبتشده همچنان در سطح پایین باقی بماند.
بهنظر میرسد که در سال ۱۴۰۴، وضعیت بازار مسکن همچنان تحت تأثیر عوامل بیرونی و داخلی قرار خواهد گرفت. پیشبینی میشود که رشد قیمتها در این سال با شیب ملایم و تدریجی ادامه یابد. یکی از عواملی که میتواند باعث این افزایش قیمتها شود، ادامهدار بودن تورم و نوسانات در بازارهای موازی مانند ارز و طلا است. بهویژه در صورتی که نقدینگی در اقتصاد کشور همچنان در مسیر افزایشی قرار گیرد، انتظار میرود که بازار مسکن بهطور غیرمستقیم از این شرایط تأثیر بپذیرد.
همچنین، تقاضا در بازار مسکن در حال تغییر است. در سال ۱۴۰۴ شاهد افزایش تعداد مستأجران خواهیم بود، چرا که بسیاری از متقاضیان مسکن قدرت خرید را از دست دادهاند و به اجارهنشینی روی آوردهاند. این تغییرات در تقاضا، بهویژه در بخش اجاره، میتواند موجب افزایش قیمتهای اجارهبها در برخی مناطق شود.
دبیر کانون سراسری انبوهسازان مسکن تاکید کرده است که من قطع به یقین به هر کسی که بخواهد به صورت مصرفی وارد بازار مسکن شود، میگویم که فرصت خرید مسکن را از دست ندهد. امروز شرایط بسیار مساعدی برای خرید وجود دارد، اما برای فردا هیچ پیشبینی نداریم.
رئیس انجمن انبوه سازان استان تهران نیز گفته است که رکود بازار مسکن باعث شده قیمت مسکن افزایش نداشته باشد. یکسالی هست که مسکن در حالت رکود تورمی قرار دارد. اینکه گفته میشود مسکن در پایینترین قیمت خود قرار دارد را قبول ندارم، چون متوسط قیمت در تهران به ۹۰ میلیون تومان در ازای هر متر رسیده است. تداوم رکود بازار مسکن بستگی به وضعیت اقتصادی کشور دارد. مسکن یک عامل بسیار تعیینکننده در اقتصاد است؛ سهم بزرگ ۳۰ درصدی مسکن در اقتصاد کشور باعث این تعیین کنندگی شده است. هر وقت تعادل بین قدرت خرید مردم و قیمت مسکن از بین برود، رکود شدت میگیرد. رکود بازار مسکن باعث شده قیمت مسکن افزایش نداشته باشد.
وی در رابطه با احتمال گرانی خانه در سال 1404 معتقد است که اینکه میگویند بعد از عید خانه گران میشود صرفاً یک حدس است. اگر توان خرید مردم با قیمت فروش همراه نباشد، رکود تداوم دارد. اینکه برخی از افراد خانهی لاکچری و گران میخرند را نباید در نظر گرفت. تهاتر در ساخت و ساز هم شدت گرفته است. مثلاً طرف آسانسور یک مجموعه را میگذارد، به جایش خانه میگیرد. مردم این روزها سعی میکنند ارزش پولشان را حفظ کنند به همین خاطر نقدینگی به سمت بازار طلا و دلار رفته است. عده کمی هستند که به برای حفظ ارزش پول به سمت مسکن میآیند. کسانیکه از علم نوسانات اطلاع داشته باشند، به سراغ ارز و طلا میروند. برخی از مردم هم پولشان به خرید مسکن نمیرسد.
بازار مسکن با افزایش مراجعهکنندگان رونق میگیرد، اما قیمت مسکن در اختیار مشاوران املاک یا کارشناسان نیست. برای پیشبینی، ابتدا باید دید در بازارهای موازی با بازار مسکن در حوزه سرمایهگذاری چه اتفاقی رخ میدهد. اقتصاد مسکن یک پدیده زنده است و تحولات سایر بازارها را زیر نظر دارد. نمیتوان بازار مسکن را از تحولات سایر بازارهای اقتصادی جدا دانست؛ این بازار همواره نسبت به آنها واکنش نشان میدهد.



