زهره مهر نوروزی/هنر، بیش از آنکه صرفاً یک تصویر یا یک نقش باشد، روایت‌گر تاریخ، احساسات، و هویت یک ملت است. دیوارنگاره‌ها، همچون صفحات کتابی سنگی، خاطرات و وقایعی را در دل خود حفظ می‌کنند که نسل‌های آینده با نگاهی به آن‌ها، گذشته را درک خواهند کرد. یکی از این آثار ماندگار، دیوارنگاره موزائیکی «یادمان طلوع فجر انقلاب اسلامی و آزادی خرمشهر» بود که در شهر قم به نمایش گذاشته شده بود.
این اثر با ابعاد صد متر مربع، توسط محمد حسین رحمتی تلاشی هنرمندانه برای ثبت لحظه‌های باشکوه انقلاب اسلامی و رشادت‌های رزمندگان قم در دوران دفاع مقدس بود. هر قطعه‌ی ظریف موزائیک، گویی تکه‌ای از خاطرات آن روزها را در بر می‌گرفت، از تظاهرات مردمی در خیابان‌های قم تا چهره‌های شخصیت‌های تاریخی که در شکل‌گیری انقلاب نقش داشتند. به‌کارگیری رنگ‌های دقیق، نورپردازی خلاقانه و تکنیک‌های هنری پیشرفته، این اثر را به یکی از برجسته‌ترین نمادهای بصری انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی تبدیل کرده بود.
اما متأسفانه، خبر تخریب این اثر هنری و تاریخی نه تنها جامعه‌ی هنری بلکه بسیاری از شهروندان را متأثر کرد. چرا این دیوارنگاره از بین رفت؟ آیا هنر و تاریخ در برابر تغییرات زمانه محکوم به فراموشی‌اند؟ این پرسش‌ها ذهن بسیاری را درگیر کرده‌اند، چرا که آثار هنری تنها جلوه‌ای از گذشته نیستند، بلکه بخشی از هویت فرهنگی یک ملت محسوب می‌شوند.
نسل امروز که به شدت در معرض جنگ شناختی قرار دارد باید با وقایع و تاریخ این کشور خودبگیرد روزهایی که او نبود اما نسلی بود که با جان خود در برابر دشمن ایستاد. نسل امروز نیاز دارد که بداند مردم ابن کشور از ظلم و استبداد خسته شده بودند پس باجان خود پای کار آمدند تا انقلاب اسلامی شکل بگیرد.
نسل امروز نیاز دارد بداند که درگذشته این کشور چه گذشته است .
حذف دیوارنگاره «یادمان طلوع فجر» نه فقط تخریب یک اثر هنری، بلکه پاک کردن بخشی از حافظه‌ی تصویری و تاریخی شهر قم است. این اثر، نه‌تنها یک نقاشی موزائیکی بلکه یک سند زنده از تاریخ بود، گواهی بر لحظات پرشور انقلاب، رشادت‌های مردم و هنرمندانی که این خاطرات را جاودانه کرده بودند.
چنین اتفاقاتی، ما را به تأمل وامی‌دارد؛ چگونه می‌توانیم میراث هنری و فرهنگی خود را حفظ کنیم؟ آیا ثبت وقایع تاریخی تنها در کتاب‌ها کافی است، یا باید آن‌ها را در هنر و معماری شهرها نیز زنده نگه داشت؟
در حالی که بسیاری از آثار هنری در نقاط مختلف جهان با گذر زمان به‌عنوان بخش مهمی از هویت شهری نگه‌داری می‌شوند، در کشور ما گاه شاهد فراموشی یا حذف این نمادهای بصری هستیم. این حذف ۲۵ فروردین ماه توسط یکی از مجتمع های گردشگری رخ داده است با وجود مطالبه شهروندان هنوز مرمت نشده است شاید زمان آن رسیده باشد که ارزش هنر و میراث تاریخی را بیش از پیش دریابیم و برای حفظ آن‌ها، راهکارهایی بلندمدت در نظر بگیریم.
