فاطمه مداح نظری – چند سالی است که در کشور به ویژه شهرهای بزرگ شاهد پدیده سگ گردانی و نگهداری سگ و بعضی حیوانات در خانه ها و حتی آپارتمان ها هستیم. این پدیده مسائلی را در پی دارد و تبعاتی را برای زندگی اجتماعی مردم ایجاد می کند.
مسائلی از جمله عدم رعایت حقوق دیگر شهروندان، ایجاد مزاحمت‌های عمومی، و حتی تهدید سلامت جسمی و روانی افراد، به‌ویژه کودکان برخی از تبعات نگهداری حیوان در خانه و گرداندن آنها در شهر و محیط های اجتماعی است. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، قوانین سخت‌گیرانه‌ای برای سگ‌گردانی و نگهداری از حیوانات خانگی وجود دارد که در ایران یا وجود ندارد یا به‌درستی اجرا نمی‌شود.
یکی از معضلات جدی، حضور سگها در پارکها و زمین‌های بازی کودکان است. حتی در بعضی پارکها استفاده از وسایل بازی کودکان توسط سگها مشاهده شده است. وسایل بازی کودکان باید در محیطی کاملاً بهداشتی و ایمن قرار داشته باشند، در حالی که تماس سگها با این وسایل یا مدفوع و ادرار آنها در این محیط‌ها، خطر انتقال بیماری‌های انگلی و میکروبی را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، کودکان ممکن است از پارس ناگهانی یا حرکات تهاجمی سگها بترسند و دچار آسیب‌های روانی بلندمدت شوند. آیا برای صاحبان سگ ها فقط حقوق حیوانات اهمیت دارد؟ پس حقوق انسانها و شهروندان شهر چه می شود؟
کودکانی که در معرض و موتجه با حیوانات قرار می گیرند دچار ترس و اضطراب می شوند و موجب پیامدهایی برای کودکان می شود و این ترس تا بزرگسالی همراه آنهاست.
کودکی که مورد حمله سگ قرار می‌گیرد، ممکن است دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) شود. این ترس می‌تواند در آینده به فوبیای حیوانات، اضطراب اجتماعی یا حتی پرخاشگری تبدیل شود که تاثیر بسزایی در زندگی شخص خواهد داشت.
علاوه بر مشکلات و آثار روانی انتقال برخی بیماری ها هم در این بین از دیگر عوارض نبود قوانین اجرایی سگ گردانی ست.از دیگر موارد اذیت کننده شهروندان این است که متأسفانه اکثر صاحبان سگها، مسئولیت جمع‌آوری فضولات حیوان خود را جدی نمی‌گیرند. این موضوع باعث آلودگی معابر، پارکها، و اماکن عمومی می‌شود و خطر ابتلا به بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان (مانند توکسوپلاسموز و کیست هیداتید) را افزایش می‌دهد در صورتی که این مورد در کشورهای دیگر شامل جریمه می شود.
سگ‌گردانی روز به روز گسترده‌تر شده و فراتر از یک تفریح ساده، به کانون چالش‌های بهداشتی و اجتماعی تبدیل شده است.از انتقال بیماری‌های خطرناک و تهدید ایمنی کودکان گرفته تا آلودگی محیط زیست و تنش‌های فرهنگی، این پدیده نگرانی‌هایی در جامعه ایجاد کرده‌است.
در سال‌های اخیر، سگ‌گردانی به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل شده است. این فعالیت در کنار محبوبیت و رواج فزاینده‌اش، انتقادات و چالش‌های قابل‌توجهی را نیز برانگیخته است. برخی آن را نمادی از زندگی مدرن و ارتباط نزدیک انسان و حیوان می‌دانند، در حالی که برخی دیگر این پدیده را مغایر با ارزش‌های اجتماعی و فرهنگی و حتی طبیعت تلقی می‌کنند.
مطالعه‌ای در سال 2022 نشان داد که 68 درصد از شهروندان تهران سگ‌گردانی را رفتاری مزاحم می‌دانند. این افراد به مواردی مانند ایجاد سر و صدا، حضور سگها در مکان‌های عمومی و نگرانی از ایمنی کودکان اشاره کرده‌اند. همچنین، بیش از 70 درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که ترجیح می‌دهند سگها در فضا‌های عمومی حضور نداشته باشند.
در اقدامی بسیار تحسین برانگیز دادستان عمومی و انقلاب اصفهان، در راستای احیای حقوق عامه و توجه به مطالبات جدی مردم، هرگونه سگ‌گردانی در سطح شهر اصفهان اعم از پارکها، اماکن عمومی و وسائل نقلیه ممنوع است و با آنان برخورد جدی خواهد شد و برهمین اساس به پلیس راه و عوامل انتظامی دستور داده می‌شود نسبت به توقیف سیستمی و فیزیکی خودروها و معرفی رانندگان متخلف، پلمب مغازه‌های مرتبط و مطب‌های دامپزشکی غیرمجاز اقدام کنند.
با توجه به اینکه هرگونه تبلیغ و خرید و فروش این‌گونه حیوانات در فضای مجازی ممنوع و غیرقانونی است در این راستا پلیس فتا موظف است ضمن توقیف صفحات متخلف، با گردانندگان و صاحبان این صفحات مجازی برخورد و دادستانی نیز ضمن تشکیل پرونده، متخلفین را مورد پیگردقانونی قرار خواهد داد.
پدیده سگ‌گردانی در معابر عمومی و حمل آن در وسائط نقلیه ضد ارزش‌های مذهبی و اجتماعی بوده و امری مذموم است و از منظر بهداشتی نیز تهدیدی برای سلامت عمومی محسوب می‌شود، در این راستا دادستانی حمایت‌های لازم را از اقدامات دستگاه‌های متولی و اجرایی در مقابله با این پدیده اجتماعی خواهد داشت.
