در گفت وگو با شاخه سبز مطرح شد؛
پروژه قطار شهری قم، یکی از مهمترین و گستردهترین پروژههای زیرساختی این شهر، به مراحل سرنوشت سازی رسیده است. در سال ،۱۴۰۳ گامهای بلندی برای پیشبرد این پروژه برداشته شده، اما هم چنان چالشهای متعددی در مسیر تحقق این رویای شهری وجود دارد.
به گزارش خبرنگار شاخه سبز- پیشرفت و توسعه سیستمهای حملونقل عمومی یکی از مهمترین شاخصهای توسعه پایدار در جوامع شهری است. در این میان، قطارشهری بهعنوان یکی از مؤثرترین، سریعترین و پاکترین روشهای جابهجایی مسافران، نقشی کلیدی در کاهش ترافیک، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و ارتقای زیستپذیری شهرها ایفا می کند.
شهر مقدس قم، به عنوان یکی از کالن شهرهای مهم ایران و قطب مذهبی کشور، با میزبانی ساالنه بیش از ۲۰ میلیون زائر و جمعیت ساکن ۱.۳ میلیون نفری، نقش بیبدیلی در تقویت پیوندهای فرهنگی و اقتصادی ایفا می کند. موقعیت استراتژیک این شهر در محور مواصالتی کالنشهرهای تهران-اصفهان و مجاورت با قطبهای صنعتی و مذهبی، توسعه شبکه حملونقل ریلی پیشرفته را به ضرورتی اجتنابناپذیر تبدیل کرده است.
طرح مترو در سال ۱۳۹۰ با مناقصه ۸۶۰ میلیارد تومانی که بزرگ‌ترین مناقصه تاریخ قم محسوب می‌شود، آغاز شد. سال ۱۳۹۴ که اعضای شورای‌اسلامی شهر قم کلید مدیریت شهری را به «مرتضی سقائیان‌نژاد» سپردند، پروژه ای که سال ها است قمی ها منتظر سوت آن بوده تا مانند دیگر کلانشهرهای قم باری را از ترافیک شهر برداشته و نقشی مهمی را در جذب و بهبود صنعت گردشگری قم ایفا کند اما با گذشت سال ها هنوز که هنوز روی ریل وعده های ناتمام مسئولان دست و پنجه نرم می کند.
خبرنگار روزنامه شاخه سبز برای اطلاع از آخرین وضعیت متروی قم این ابر پروژه قدیمی شهر با «محمدرضا انگشت باف» مدیرعامل قطار شهری قم گفت وگویی انجام داده که می خوانیم.
از دید جنابعالی به عنوان مدیرعامل قطار شهری کلانشهر قم مترو چه اهمیتی برای قم می تواند داشته باشد؟
.. بدون شک، شهر قم به عنوان یکی از کالنشهرهای ایران و هم چنین یک مرکز مذهبی و علمی مهم، با چالشهای حمل ونقلی متعددی مواجه است. رشد جمعیت، افزایش تعداد زائران و گسترش شهر، نیاز به یک سیستم حملونقل عمومی کارآمد را دوچندان کرده است. مترو، به عنوان یک راهکار مدرن و پایدار، نهتنها میتواند بخشی از مشکالت ترافیکی را حل کند، بلکه به کاهش آلودگی هوا و صرفه جویی در مصرف سوخت نیز می تواند کمک کند.
این پروژه از سالها پیش در دستور کار قرار گرفت و با مطالعات زمین شناختی و شهرسازی، مسیر خط یک متروی قم، که جنوب شرقی را به شمال غربی متصل میکند، طراحی شد. این خط، با ۱۴ ایستگاه از مسجد جمکران آغاز شده و در منطقه کامکار پایان می یابد.
اکنون در چه وضعیتی است؟
. تاکنون اقدامات مختلفی از جمله تأمین مالی، تملک اراضی، احداث تونل، ساخت ایستگاهها و تأمین تجهیزات انجام شده است
سال 1403 یک سال کلیدی برای مترو قم بود. ما در این سال توانستیم چندین گام مهم برداریم که از آن جمله می توان به بحث تامین مالی پروژه اشاره کرد. در همین راستا موفق شدیم مجوز انتشار 19 هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت را دریافت کرده و در حوزه عمرانی نیز پشیرفت هایی داشته باشیم.
۲۵ هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت سال گذشته را از بانک شهر آزاد کنیم در سال جاری دو ایستگاه به طور کامل برای مسافرگیری آماده شده است 4 ایستگاه دیگر نیز به صورت ایستگاههای عبوری تکمیل شده اند حفاری و تحکیم تونل در دستور کار قرار گرفته و تامین و نصب سیگنال با شرکت صاپا که در حوزه تجهیزان و ناوگان فعالیت دارد قراردادی بسته شده است .
۱۶ دستگاه پله برقی و ۶ دستگاه آسانسور در ایستگاههای مختلف نصب شد و تأمین ناوگان قطارها در مراحل نهایی قرار گرفت. یکی از دستاوردهای ما در سال 1403 مدیریت هزینه ها بوده است.
مهم ترین چالش ها و مشکلاتی که این پروژه در سال گذشته با ان روبرو بوده را بیان کنید؟
چالشهای متعددی وجود داشت. یکی از مهمترین آنها، تأمین مالی پروژه بود. هرچند توانستیم مجوز انتشار اوراق مشارکت را بگیریم، اما دریافت و تخصیص این منابع، فرآیندی زمانبر است. مشکل دیگر، مسائل تملک اراضی و هماهنگی با سایر دستگاههای اجرایی بود که در برخی موارد، روند اجرای پروژه را کند کرد. همچنین، تأمین تجهیزات خاص مانند سیستمهای سیگنالینگ و ناوگان قطارها، به دلیل تحریمها و مشکالت ارزی، با تأخیر مواجه شد.
چشم انداز پروژه مترو قم چیست؟
هدف نهایی ما این است که مترو قم به عنوان یک سیستم حملونقل عمومی مدرن و پایدار، مشکلات ترافیکی شهر را کاهش دهد، بلکه ما امیدواریم با تکمیل این پروژه، کیفیت زندگی شهروندان و زائران بهبود یابد و قم به عنوان یک شهر پیشرو در زمینه حمل ونقل عمومی شناخته شود برای سال 1404 به امید خدا برنامه های متعددی را در دستور کار داریم که یکی از مهمترین آنها بهره برداری رسمی از فاز اول مترو قم خواهد بود.
