زهره نعلبندی
گردوغبار در استان قم مدت زیادی است که مردم را به ستوه آورده و نفس کشیدن را مشکل کرده است.
این ذرات برای سلامت انسان بسیار مضر است و میتواند باعث تحریک دستگاه تنفسی، بروز آلرژی، و افزایش خطر ابتلا به بیماریهای ریوی و قلبی شوند.
برای گرد و غبار در قم دلایل متعددی ذکر میشود، کمبود آب، خشکسالی های مکرر، وجود بیابانها و تغییرات اقلیمی از جمله این دلایل هستند.
اما این میهمان ناخوانده فقط نتیجه این عوامل نیست، بلکه برخی از مهمترین علل این پدیده به دستکاری خود انسان برمیگردد.
اخیرا گفته شده بخشی از گرد و غبار قم ناشی از مداخلات انسانی در محیط زیست است.
مداخلات انسانی در زمین همواره آسیبهای جبران ناپذیری را به محیط زیست وارد کرده است و تاثیرات گسترده و پیچیدهای داشته است و اکنون این دخالتها، هوای نفس کشیدن را از مردم گرفته است که اگر کنترل نشود شرایط بدتری را در آیندهای نزدیک خواهیم دید.
چرای بی رویه دام و فعالیت های معدنی، انباشت نخالههای ساختمانی، تغییر کاربری باغها و زمینهای کشاورزی به فضاهای ساختمانی و رهاسازی زمینهای زراعی پس از خشک شدن چاهها از جمله عوامل شهری و انسانی در شکلگیری گرد و غبار هستند.
افزون براین برخی از زمینهای کشاورزی به دلیل برداشت بیرویه از سفرههای زیرزمینی و کاهش شدید سطح آب، از چرخه تولید خارج شدهاند و این مساله در کنار عوامل اقلیمی، به گسترش بیابان و پدیده گرد و غبار دامن زده است.
برای جلوگیری از آلودگی ناشی از نخالههای ساختمانی استفاده از پوششهای مناسب روی نخالهها و کاهش ضایعات ساختمانی و استفاده از مواد بازیافتی میتوانند راهکارهای نسبتا مناسبی باشند.
ضمنا علاوه بر اختصاص بودجه و همت مسئولین باید همگان احساس تکلیف کنیم و دست در دست هم دهیم تا با انجام اقداماتی مانند حفاظت از خاک، ایجاد پوشش گیاهی، استفاده از مواد مالچ و مدیریت بهینه منابع آب کمی از فرسایش خاک و گسترش گرد و غبار جلوگیری کنیم و این اقدامات در واقع حفاظت از سلامتی و رهایی از پیامدهای مضر گرد و غبار بر سلامتی خودمان خواهد بود.
