شاخه سبز گزارش می دهد؛
شاخه سبز- هیفاء پردل- عید غدیر عید ولایت و امامت بزرگ ترین مناسبت دینی و مذهبی ایرانیان است عیدی که در آن امام علی علیه السلام در آن حکم جانشینی بعد از پیامبر خدا را گرفت روز بزرگی که در لایه های اجتماعی و فرهنگی ما ایرانیان ریشه دارد.
به گزارش خبرنگار شاخه سبز، عید غدیر یکی از بزرگترین اعیاد اسلامی است که به دلیل رویداد تاریخی بسیار مهمی که در آن زمان، پیامبر اسلام حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله، حضرت علی بن ابیطالب علیه‌السلام را به‌عنوان جانشین و ولی خود در واقعه غدیر خم معرفی کرد.
این روز به‌عنوان یکی از مهمترین مناسبت‌ها در تقویم شیعیان به شمار می‌رود و برای مسلمانان، به ویژه شیعیان، فرصتی برای جشن و شادمانی و تجدید میثاق با اصول ایمان و ولایت است در روز عید غدیر، مسلمانان به بیان محبت و ارادت خود به حضرت علی (ع) و اهل‌بیت پیامبر (ص) می‌پردازند. این روز فرصتی برای تجدید پیمان با آموزه‌های اسلامی و یادآوری فریضه ولایت و امامت در اسلام است. عید غدیر نه‌تنها به‌عنوان یک روز مذهبی بلکه به‌عنوان نماد پیوند ایمان، سیاست و جامعه در تاریخ اسلام شناخته می‌شود.
این عید بزرگ در لایه های اجتماعی و فرهنگی اقوام مختلف ایران زمین نیز ریشه دارد و اقوام مختلف و استان های مختلف کشور آن را با شکوه و آداب خاصی گرامی می دارند سنت مشترکی که بین همه مردم ایران از شرق تا غرب و جنوب تا شمال دیده می شود دیدار با سادات و سنت زیبای اطعام و برگزاری مجالس شاد را می توان نام برد.
تالشی ها و تکریم سادات در غدیرخم
عید غدیر بزرگ ترین و مهم ترین عید مسلمانان به ویژه شیعیان است تالشي ها عيد غدير را يكي از اعياد بزرگ ديني دانسته و با شور و حال خاصي ضمن ابراز ارادت به ساحت مولا علي(ع) به برگزاري مراسم و آيين هاي خاص اين روز مي پردازند تكريم و تجليل سادات از جمله برنامه هايي است كه در اين روز تالشي ها به آن همت مي گمارند.
معمولا هديه سادات سكه يا اسكناسي است كه به رسم تبرك داده مي شود. مردم اعتقاد دارند پولي را كه به عنوان هديه از سادات گرفته اند، نبايد خرج نمايند بلكه به عنوان تبرك و بركت يا 'ته كيسه' در نزد خود نگهداري مي كنند.
البته سادات نيز از چند روز مانده به عيد غدير خم اقدام به خانه تكاني و گردگيري منازل خود كرده و منزل را آماده پذيرايي از ميهمانان مي كنند حضور اهل سنت و شيعه تالش در كنار يكديگر در اين آيين معنوي از ويژگي هاي اين منطقه است، در تالش چندين خانوار از سادات زندگي مي كنند كه از اهل سنت بوده و خود را منسوب به امام حسن (ع) مي دانند.
غدیر مهم ترین عید کاشانی های محب اهل بیت(ع)
عید غدیر بعد ازعید باستانی نوروز مهمترین و با ارزش ترین عید در نزد مردم کاشان است. شور و حال وصف ناپذیری که در این عید وجود دارد در اعیاد دیگر همچون فطر و قربان دیده نمی شود و دلیل آن همانطور که بیان شد به خاطر عشق و علاقه ای است که مردم این شهر به مولا علی بن ابیطالب(ع) دارند.
در عید سعید غدیر خم رسم بر آن است که صبح روز عید به دیدار و دست بوسی سادات و ذریه امیرالمومنین(ع) می روند و با مصافحه کردن و گفتن این عبارت درحالت ملاقات «الحمد الله الذی جعلنا من المتمسکین بولایة امیرالمومنین والائمه علیم السلام» ادای احترام به سادات می نمایند و سادات نیز ضمن پذیرائی با شربت و شیرینی و اهداء هدیه ای به رسم یاد بود از مهمانان قدردانی می نمایند.
یزدی ها و عید مرتضی علی (ع)
یزدی ها نیز مانند سایر شیعیان در این روز به جشن و شادی می پردازند و از قدیم الایام پوشیدن لباس نو، حنا بستن ، خضاب و آرایش کردن و پخت غذاهای سنتی بسیار رایج بوده است در یزد این روز را روز مبارک و عید مرتضی علی(ع) می دانند و به عید سادات نیز مشهور است.
از دیگر رسومی که در این روز از قدیم متداول بوده، روزه گرفتن، زیارت اهل قبور به ویژه بزرگان و سادات، زیارت امام زادگان، توزیع آجیل مشکل گشا، برگزاری مراسم عقد و ازدواج و جشن عروسی، می باشد حتی برخی از مهم ترین موقوفات یزدیها به نام موقوفات شاه نجف معروف است که متولی آن همه ساله از عایدات آن در منازل وقفی مجالس جشن گرفته و به فقرا اطعام می دهند.
ته کیسه ای که مازندرانی ها برای تبرک از آن نگهداری می کنند.
مازندرانی ها نیز در عید غدیر مراسم و سنت های زیبایی دارند حضور و مشارکت مردم در برگزاری مراسم ها و جشن ها به عنوان ویژگی آداب عید غدیر در این استان به شمار می رود به همین خاطر اکثر برنامه های این روز به صورت دسته جمعی و عمومی برگزار می شود که اطعام دهی، عقد اخوت و حتی دید و بازدید از سادات به صورت خانوادگی و جمعی انجام می شود.
در بعضی از روستاها و محله‌ها سادات با حرکت به سمت بقاع امامزادگان استان، غبارروبی از بقاع این اماکن را انجام می‌دهند و مراسم عید را همزمان با دیگر سادات محل به‌صورت دسته‌جمعی با شکوه خاصی برگزار می‌کنندسکه‌ای را به عنوان ته کیسه یا پارچه سبز و سفید رنگ از دست سید یا سیده به‌عنوان تبرک دریافت می کنند.
معمولا هدیه سادات سکه یا اسکناسی است که به رسم تبرک داده می‌شود، مردم مازندران اعتقاد دارند پولی را که به عنوان هدیه از سادات گرفته‌اند، نباید خرج کنند؛ بلکه به‌عنوان تبرک و برکت یا «ته کیسه» در نزد خود نگهداری می‌کنند.
عید غدیر در بین اقوام ایران به عید سادات معروف است که در آن به تکریم از سادات پرداخته و از آن ها به رسم تبرک هدایایی دریافت می کنند این عید در فرهنگ و تمدن ایرانی ها جایگاه ویژه ای دارد.
جلوه های عید غدیر در فرهنگ عامه
یک پژوهشگر فرهنگ عامه معتقد است؛ عید غدیر خم، یکی از بزرگترین مناسبت‌های مذهبی شیعیان، نه‌تنها در عرصه اعتقادی و دینی، بلکه در لایه‌های اجتماعی و فرهنگی جامعه ایران جایگاهی ویژه یافته است این روز نماد ولایت و پیوند مردم با آموزه های اهل بیت (ع) با شکوه خاصی برگزار می شود.
سارا حق شناس می گوید: عید غدیر خم در جامعه ایران، فراتر از یک جشن مذهبی صرف است و به یک پدیده اجتماعی گسترده بدل شده که جنبه‌های مختلف زندگی مردم را تحت تأثیر قرار داده است. در فضای معاصر، این مناسبت به یکی از نمادهای هویت شیعی و حتی بخشی از هویت ملی ایرانیان تبدیل شده است.
به گفته این جامعه شناس و کارناس فرهنگ عامه ؛ مردم ایران در این روز، با الهام از آموزه‌های علوی، تلاش می‌کنند سبک زندگی اسلامی را تمرین و ترویج کنند. فرهنگ گره‌گشایی، بخشش و مهرورزی که در غدیر به اوج خود می‌رسد، تأثیر عمیقی بر روابط فردی و اجتماعی دارد. به همین دلیل، عید غدیر به تدریج از یک مناسبت مذهبی به یک رخداد فرهنگی و اجتماعی فراگیر تبدیل شده که همه گروه‌های جامعه را درگیر می‌کند.
امید است این روز بزرگ فرصتی برای بازگشت نشاط اجتماعی ؛ امید آفرینی و آشتی با فرهنگ ایرانی ؛ اسلامی باشد ..
